Περιεχόμενα
Η ελληνική βερσιόν του Love Island πέρασε και δεν ακούμπησε. Ένα μόλις χρόνο μετά την προβολή του από τον ΣΚΑΪ παίζει σοβαρά ακόμα και η ίδια η Ηλιάνα Παπαγεωργίου, που το παρουσίαζε, να το έχει ξεχάσει. Στη Μεγάλη Βρετανία δεν είναι έτσι. Καθόλου έτσι. Εκεί μιλάμε για ένα άκρως πετυχημένο ριάλιτι. Άκρως αμφιλεγόμενο, παραλλήλως.
12 διαγωνιζόμενοι πάνε σε ένα εξωτικό νησί για 8 συνολικά εβδομάδες σε αναζήτηση του έρωτα ή τουλάχιστον αυτό λέει η σύνοψη. Γιατί κατανοούμε όλοι πως τα «γύρω-γύρω» είναι που μετράνε. Αυτά που τραβάνε το κοινό το οποίο θέλει να κοιτάξει μέσα από την κλειδαρότρυπα, με τις κάμερες να καταγράφουν τα πάντα ή σχεδόν.
Με 10 σεζόν να έχουν παιχτεί στο ITV2, το Love Island γιγαντώθηκε ως τηλεοπτικό φαινόμενο, αποτελεί μέρος της βρετανικής ποπ κουλτούρας. Με άξονες το σεξ και το χρήμα (κλασικός συνδυασμός…), αλλά δυστυχώς (ή αναπόφευκτα;) και μεγάλες τραγωδίες ως παράλληλες διηγήσεις.
Ζώντας τη δυστυχία της σε τηλεοπτική μετάδοση…
Τίποτα δεν το συνοψίζει πιο ηχηρά από την περίπτωση της Κάρολαϊν Φλακ. Της πρώτης παρουσιάστριας του ριάλιτι. Την οποία οι ιθύνοντες ήθελαν πάση θυσία, όχι μόνο επειδή θεωρούσαν πως ήταν ταμάμ για τη δουλειά, αλλά και επειδή η προσωπική της ερωτική ζωή ήταν «ένα γαμ… χάλι», όπως το είχαν θέσει. Χαρακτηριστικά, για ένα φεγγάρι, ήταν ζευγάρι με τον Πρίγκιπα Χάρι – πολύ πριν την Μέγκαν.
Μόνη της, ήταν η εικόνα του σόου σε μικρογραφία. Δυστοπία και ρομαντισμός, τα εν οίκω… φουλ εν δήμω. Αυτό σε συνδυασμό με την αυθεντικότητά της και τη γνήσια θέλησή της να είναι κοντά στους παίκτες, την έκαναν γρήγορα να αποδειχτεί ιδανική οικοδέσποινα. Ακόμα κι όταν έκλειναν οι κάμερες, ήταν πλάι τους για να τους στηρίξει, να τους βοηθήσει. Πιθανώς ως παθούσα για το τι σημαίνει να είσαι στο επίκεντρο της προσοχής.
Γιατί όσο καλύτερα πήγαινε το Love Island, τόσο περισσότερο τα media ενδιαφέρονταν για ό,τι αφορούσε τη Φλακ. Ενόσω η ίδια αναζητούσε να βρει αυτό που πραγματικά έψαχνε: Έναν άνθρωπο να είναι πραγματικά «μαζί». Το πραγματικό love island, δηλαδή.
Δεν ήταν σε όλους σαφές πόσο ανεπανόρθωτα αυτό την έφθειρε, Αν και υπήρχαν προειδοποιητικά σημάδια. Αν και είχε βεβαρημένο παρελθόν που έδειχνε πόσο εύθραυστη ήταν – στην εφηβεία της είχε κάνει επίσης απόπειρες αυτοκτονίας.
Η απάντηση για το πόσο άσχημη ήταν η κατάστασή της ήρθε με τον πλέον τραγικό τρόπο. Τον Φεβρουάριο του 2020 η Φλακ βρέθηκε νεκρή στο διαμέρισμά της, στο Λονδίνο. Είχε απαγχονιστεί. Σε ηλικία 40 ετών είχε αποφασίσει η ίδια να δώσει τέλος στη ζωή της.
Λίγους μήνες νωρίτερα είχε επιτεθεί σωματικά στον τότε σύντροφό της, τον τενίστα Λιούις Μπάρτον. Νόμιζε πως την απατούσε. Απαγγέλθηκαν κατηγορίες εναντίον της. Γι’ αυτό και είχε μείνει εκτός της παρουσίασης του Love Island εκείνης της σεζόν. Με τη συμφωνία πως αν αθωωνόταν δικαστικά, θα επέστρεφε στο σόου κανονικά.
Τα ταμπλόιντ «ξέσκισαν» τη Φλακ (και) για την επίθεση. Ενώ η ίδια ζητούσε από τους φίλους της να μην διαβάζουν όσα γράφονται, πρώτα η ίδια ξεκοκάλιζε οτιδήποτε που την αφορούσε. Σαν ναρκωτικό από το οποίο δεν μπορείς να ξεφύγεις. Η δημοσιότητα ήταν αυτό που αποζητούσε με πάθος, αλλά δεν άντεχε και την άσχημη πλευρά αυτής της πραγματικότητας, τη σκληρή κριτική.
Τρίτωσε το κακό για το Love Island, αλλά…
Ο θάνατος της Φλακ ήταν ο τρίτος σε με άμεση σύνδεση με το Love Island. Δύο πρώην παίκτες, ο Μάικ Θαλασσίτης (κυπριακής καταγωγής) και η Σόφι Γκρέιντον, είχαν επίσης αυτοκτονήσει την αμέσως προηγούμενη διετία. Συνέπεια της υπερέκθεσης στα media και της online κακοποίησης, καταστάσεων που δεν μπόρεσαν να χειριστούν και διέλυσαν τον ευαίσθητο ψυχισμό τους σε μη αναστρέψιμο βαθμό.
Μετά και το θάνατο της Φλακ συνεπώς πολλοί ζήτησαν να σταματήσει το ριάλιτι. Το #cancel πλημμύρισαν τα social media. Εις μάτην. Αφού τα ίδια τα… social media ζητούσαν και περίμεναν σαν τρελοί το επόμενο Love Island. Μια βαθιά σχιζοφρενική κατάσταση της σύγχρονης εποχής.
Σε τελική ανάλυση, το Love Island είναι η κότα με τα χρυσά αυγά. Παρά τις 3 τραγωδίες που το συνοδεύουν, ο κόσμος κάνει ουρά για να συμμετάσχει, για να πάρει την ευκαιρία για ένα «όνειρο ζωής». Γίνονται 100.000 (!) αιτήσεις συμμετοχής κάθε χρόνο. Και προφανώς όσοι επιλέγονται, έχουν ξεψαχνιστεί από ειδικούς, οι οποίοι μέσα από διάφορα μοντέλα συμπεριφοράς έχουν καταλήξει πως είναι τα τηλεοπτικά πρόσωπα που ζητάει το σόου για να συνεχίσει να είναι το πιο δημοφιλές ριάλιτι στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Σας ακούμε νοερά να λέτε πως οι παίκτες είναι μεγάλα παιδιά, ενήλικοι. Ξέρουν πού μπλέκουν, κανείς δεν τους βάζει να πάνε με το ζόρι. Όντως. Γνωρίζουν πως θα εκτεθούν. Πως θα απομονωθούν. Αλλά είναι τεράστια η διαφορά θεωρίας και πράξης.
Κι εδώ έρχεται το μείζον θέμα που προκύπτει με όλα τα ριάλιτι σόου. Με το ψυχολογικό αποτύπωμα που αφήνουν στους διαγωνιζόμενους. Με το τίμημα της απότομης διασημότητας σε άτομα που ιδέα δεν έχουν για το πώς να το χειριστούν – κι ας το αποζητούν, με κάθε κόστος. Κι άντε, τους έμαθαν όλοι. Πώς θα χειριστούν αργότερα την απότομη επιστροφή στην ανωνυμία, όταν περάσει η μπογιά τους;
The show must go on
Η παραγωγή προσπαθεί να αποφύγει τις κακοτοπιές. Παρέχει συμβουλευτικές υπηρεσίες στους παίκτες, έχει προσλάβει ειδικούς ψυχικής υγείας. Υπάρχει μόνο ένα πρόβλημα: Δεν υπάρχει τρόπος να ξέρεις πώς θα επηρεάσει έναν παίκτη το Love Island μέχρι να συμβεί στην πράξη.
Κι ύστερα, σε τελική ανάλυση, οι παραγωγοί θέλουν δράμα, ένταση, πράγματα που θα τραβήξουν το κοινό. Και το ενορχηστρώνουν με αριστοτεχνικό τρόπο. Μέσα από σειρά δοκιμασιών που ωθεί σε οριακές καταστάσεις.
Γνωρίζοντας όλες τις λεπτομέρειες για τους συμμετέχοντες, έχοντας κάθε δεδομένο που θα τους οδηγήσει στην ιδεατή κατεύθυνση. Και επίσης μπορούν να δείξουν αυτό που εκείνοι επιθυμούν, να χτίσουν αφηγηματικά σενάρια και διαδράσεις, με κύριο άξονα το σεξ – η κινητήριος δύναμή μας ως είδος…
Όλη η εξουσία είναι πάνω τους. Με κομβικό ως προς αυτό το εξαιρετικά πετυχημένο voiceover από τον Ίεν Στέρλινγκ. Σαρκαστικό και χιουμοριστικό, στις σωστές νότες, αυτός είναι ο αφανής και εμφανής «μαέστρος» της δράσης. Το κοινό νομίζει πως ορίζει τα πάντα, στην πραγματικότητα είναι κι αυτό θύμα μιας κατάστασης που παρουσιάζεται όπως κρίνουν οι αρμόδιοι.
Παραδόξως ή όχι έχουν προκύψει και πραγματικές σχέσεις αγάπης στις σεζόν που έχουν γίνει. ‘Έχουν προκύψει 4 ζευγάρια που παντρεύτηκαν και έχουν σήμερα παιδιά.
Σταδιακά και όσο περνά ο καιρός, οι παίκτες αρχίζουν να ξεχνάνε την παρουσία των καμερών ή να μην αντιλαμβάνονται ακριβώς το τι σημαίνει πως τους βλέπουν εκατομμύρια θεατές ανά πάσα στιγμή. Είναι η ανθρώπινη ψυχολογία. Και είναι βασικό στοιχείο του πώς έχουν χτιστεί αυτά τα σόου. Μαζί με το να δημιουργήσουν τις συνθήκες που θα φέρουν κοντά τους παίκτες.
Σε τελική ανάλυση όλα καταλήγουν σε 2 ζητήματα: Στα αδηφάγα media και το διαδικτυακό bullying. Ορισμένοι βγάζουν τόσο δηλητήριο που είναι να απορείς αν υπάρχει ίχνος καλοσύνης μέσα τους. Αναρωτιέσαι πως στο καλό οργίζονται τόσο με κάτι που στην πραγματικότητα δεν τους αφορά καθόλου. Κι όμως αντιδρούν λες και εξαρτάται η ζωή τους από αυτό. Με έξτρα δέλεαρ το κυνήγι των likes…
Όταν πρωτοβγήκε το Big Brother όλοι κοιτούσαν σαν εξωτερικό φρούτο αυτό το πράγμα με τους παίκτες που «ζουν σε μια γυάλα και τους βλέπουμε όλοι εμείς», που έλεγε και ο Φοίβος Δεληβοριάς στο εξαιρετικό τραγούδι του, «Καθρέφτης». Flash forward στο σήμερα και είναι κάτι το απολύτως συνηθισμένο, το απολύτως αποδεκτό. Αυτό δεν το κάνει εν δυνάμει λιγότερο επικίνδυνο. Το βρετανικό Love Island, με τις 3 αυτοκτονίες, είναι ένα ηχηρότατο παράδειγμα.