Το να συμβαδίσεις με την εποχή σου, το να ακούσεις τις επιταγές του χρόνου σου και να τις ασπαστείς, είναι το εύκολο. Το να τις ορίσεις εσύ ο ίδιος, είναι το δύσκολο κι αυτό που αποδεικνύει τη σπουδαιότητα του προσώπου. Οι Eurythmics και ο David Bowie δεν υπήρξαν στο 2021. Δεν έγιναν καλλιτέχνες, δεν έχτισαν περσόνες στη δική μας εποχή. Το έκαναν στις δεκαετίες του ’80 και του ’90. Κι αυτό δεν ήταν με τίποτα το εύκολο. Ενέπνευσαν εν τούτοις καλλιτέχνες του σήμερα που καταργούν τις συμβατικές έννοιες του φύλου και κάνουν το λεγόμενο gender bending.

Ο Harry Styles έχει μόνιμα βαμμένα νύχια τα τελευταία 2-3 χρόνια, επιλέγει ρούχα ουδέτερα και κάποιες φορές γυναικεία, παρά αντρικά. Ο Damiano David και οι Maneskin έχουν στήσει μια εικόνα που ρέπει περισσότερο προς το θηλυκό, παρά στο αρσενικό, αν μπορούμε πια σήμερα να μιλάμε με τόση απολυτότητα για το τι είναι τι, μιας και η εποχή δείχνει πως τίποτα δεν προσδιορίζεται πια. Τουλάχιστον όχι με την αντίληψη που προσδιοριζόταν μέχρι πρότινος.

Αυτοί οι δύο καλλιτέχνες είναι τα κύρια ονόματα της παγκόσμιας μουσικής βιομηχανίας που αποτυπώνουν το gender fluid, δηλαδή τη διαρκή μετάβαση από το αρσενικό στο θηλυκό, χωρίς να πατάνε ποτέ με τα πόδια τους σε κάποιο. Ο Harry Styles, παρόλο που είναι ετεροφυλόφιλος και έχει σχέση με την Olivia Wilde, έχει καταργήσει πλήρως την ιδιότητα αυτή ως προς τη δημόσια εικόνα και την έξωθεν…μαρτυρία. Ο David δεν μπαίνει καν στη διαδικασία να αφήσει μέρος της προσωπικής του ζωής να βγει προς τα έξω.

Ο κόσμος μπορεί να βλέπει όσο θέλει τις φιγούρες τους. Τις προσωπικές τους ζωές ποτέ. Όταν ανεβαίνουν στη σκηνή, κάποιοι άλλοι μπαίνουν στα παπούτσια τους, τους καταλαμβάνουν και δίνουν τον τόνο για τις ώρες που διαρκεί μια συναυλία. Όταν κατέβουν από τη σκηνή και μπουν στο αμάξι τους, επιστρέφουν στο πραγματικό τους είναι.

https://www.youtube.com/watch?v=dI27oXm66rM

Κάποιος θα μπορούσε να βάλει στην κουβέντα τους BTS, το δημοφιλέστερο συγκρότημα στον πλανήτη αυτή τη στιγμή, που είναι παράγωγο της K-Pop. Η K-Pop έχει στη βάση της λογικής της το gender fluid, αν και δεν μπορεί κάποιος να μιλήσει με σιγουριά για την αντίληψη που έχει επ΄αυτού μια παντελώς διαφορετική κουλτούρα. Είναι δηλαδή κάπως θολός ο διαχωρισμός ανάμεσα στο K-Pop και το gender fluid.

Οι Eurythmics και ο Bowie έριξαν τα στεγανά σε μια εποχή που δεν γνώριζε κανείς τι σημαίνει gender fluid

Το πιθανότερο είναι αυτή η εξάπλωση σε επίπεδο εικόνων και προσλαμβανουσών, να ξεκλείδωσε και το κομμάτι εκείνο που έκανε πιο γοητευτικό στο κοινό το gender neutral. Ως μεταγενέστερος σε αυτό, ο Harry Styles σίγουρα επηρεάστηκε από τους BTS και έτεινε χείρα προς αυτή την πλευρά του κοινού, κερδίζοντας κι άλλους θαυμαστές. Όσο θολή είναι η διάκριση της K-Pop και του gender fluid, τόσο θολή είναι και η απόσταση ανάμεσα στο μάρκετινγκ και το morality πίσω από τέτοιες κινήσεις.

Κι είναι κάτι το αδιευκρίνιστο, γιατί είναι εύκολο και συνάδει με τις απαιτήσεις του κοινού. Πίσω στη δεκαετία του ’80, όταν η Annie Lenox των Eurythmics και ο David Bowie δημιουργούσαν τις περσόνες τους, τίποτα δεν αφορούσε το μάρκετινγκ. Ίσως ούτε και κάποια ηθικολογία. Ήταν κομμάτι έκφρασης, ήταν καλλιτεχνική σύλληψη.

Ο Ziggy Stardust είχε πολλά θηλυκά στοιχεία. Οι Eurythmics έδιναν διαρκώς την εντύπωση στο κοινό πως είναι λίγο απ΄όλα. Για τους Eurythmics βέβαια υπήρχε και κάτι άλλο. Η Lenox, περισσότερο απ΄όλα, ήθελε να δείξει στο κοινό πως μια γυναίκα αξίζει τα ίδια σε σχέση με έναν άντρα. Γι΄αυτό είχε κόψει κοντό το μαλλί της, γι΄αυτό φορούσε αρκετά αντρικά κοστούμια. Είπαμε…Τότε ήταν η μαγκιά και το δύσκολο.

«Τις περισσότερες φορές φαινόμουν αρκετά αμυντική και χαλαρή. Ήμουν όμως προβοκάτορας και ήθελα οι άνθρωποι να σκεφτούν τα ζητήματα φύλου. Ήταν όμως σκληρό να με αποκαλούν “gender bender” γιατί συχνά τα μέσα χρησιμοποιούσαν τον όρο ως κάτι υποτιμητικό, ως προσβολή. Ο σεξουαλικός μου προσανατολισμός ήταν διαρκώς προς συζήτηση. Η δική μου θέση ήταν στην ουσία για την έλλειψη δύναμης των γυναικών. Στεκόμουν δίπλα στον παρτενέρ μου στους Eurythmics ως ίση. Ο Dave κι εγώ φιλοφρονούσαμε συνεχώς ο ένας τον άλλο, νιώθαμε σαν δύο μέρη του ίδιου παζλ» είχε πει κάποτε η Annie Lenox στη δημοσιογράφο Arwa Haider.

Αυτές οι δύο περιπτώσεις είναι που άνοιξαν τον δρόμο, ώστε σήμερα να κατανοεί και ο πιο απλός νους ότι η τέχνη, οποιασδήποτε μορφής, ως απομίμηση της ζωής, δεν υπόκειται σε νόρμες.

* Φωτογραφία: Σύνθεση Getty Images