Περιεχόμενα
Καλώς ήρθατε στην εποχή του ντοκιμαντέρ των διασημοτήτων. Εκτός κι αν ζείτε εκτός δικτύου ή κάτω από έναν βράχο τον τελευταίο καιρό, θα ξέρετε πολύ καλά ότι μόνο τον τελευταίο χρόνο πως αρκετοί διάσημοι, μεταξύ των οποίων είναι η Τείλορ Σουίφτ, η Μπιγιόνσε αλλά και οι Μπέκαμς έχουν βρεθεί στο επίκεντρο ντοκιμαντέρ, πολλά από τα οποία έχουν κάνει οι ίδιοι και αφορούν τον εαυτό τους.
Το Renaissance: A Film By Beyoncé, ένα ντοκιμαντέρ που κυκλοφόρησε την Παρασκευή και το οποίο η τραγουδίστρια έγραψε, σκηνοθέτησε, παρήγαγε και αφηγήθηκε. Το ντοκιμαντέρ αναπαράγει την τελευταία της περιοδεία σε παραγωγή μήκους Σκορσέζε.
Το Harry & Meghan του Netflix, που είδε τους δύο πρώην βασιλικούς να αποκαλύπτουν την ιστορία του έρωτά τους και να εκθέτουν τα παράπονά τους για τη βρετανική βασιλική οικογένεια και τον ταμπλόιντ Τύπο, έγινε από κοινού με την εταιρεία παραγωγής τους Archewell.
Στο ντοκιμαντέρ ωστόσο δεν έγινε καμία αναφορά στον πρώτο άτυχο γάμο της Μέγκαν με τον Τρέβορ Ένγκελσον, ούτε πήρε συνέντευξη από κανέναν του οποίου οι απόψεις φαινόταν να αμφισβητούν το αφηγηματικό τόξο που παρουσίαζε το ζευγάρι.
Ο Μπέκαμ μπήκε επίσης στο παιχνίδι είτε για να υπερασπιστεί τον εαυτό του απέναντι στην υποτιθέμενη σχέση του με την πρώην βοηθό του Ρεμπέκα Λος είτε στην αμφιλεγόμενη πρεσβεία του στο Παγκόσμιο Κύπελλο στο Κατάρ, αξίας 150 εκατομμυρίων λιρών.
Το Renaissance παραλείπει να αναφέρει τη διαμάχη γύρω από την παράσταση της Μπιγιόνσε νωρίτερα φέτος στο Ντουμπάι, μια χώρα όπου η ομοφυλοφιλία είναι παράνομη – φημολογείται ότι της κέρδισε 24 εκατομμύρια δολάρια για την παράσταση, καθιστώντας την την πιο ακριβοπληρωμένη ιδιωτική συναυλία στην ιστορία. Αντίθετα, η ταινία εστιάζει στο πώς η μουσική στο άλμπουμ, το οποίο εμπνεύστηκε από την εισαγωγή της Μπιγιόνσε στην κουλτούρα των αιθουσών χορού της δεκαετίας του ’80 από ένα γκέι μέλος της οικογένειας.
Εν μέρει, η άνοδος των αυτοβιογραφικών ντοκιμαντέρ των διασήμων, με αφηγηματικό τρόπο καθοδηγείται από τα χρήματα. «Πολιτιστικά, ζούμε σε μια ηθικά περίεργη εποχή», λέει ο Luke Hodson, ιδρυτής της εταιρείας μάρκετινγκ νέων Nerds Collective. «Η εμπορική αξία των ταλέντων σημαίνει ότι δεν έχουν την πολυτέλεια να κάνουν κάτι που διατρέχει τον κίνδυνο να διαβρώσει την αντίληψη του κοινού για αυτά. Οι επωνυμίες είναι αρκετά προσεκτικές σχετικά με το με ποιον συνεργάζονται, δεν μπορεί να θεωρηθεί ότι ευθυγραμμίζονται με κάποιον προβληματικό».
Η βιομηχανία καθοδηγείται επίσης από την ολοένα και πιο έντονη επιθυμία των θαυμαστών για περιεχόμενο από την αγαπημένη τους διασημότητα. Είναι πολύ ορατό στο Renaissance: A Film, το οποίο ανοίγει με τους θαυμαστές να αγωνίζονται πέρα από την ασφάλεια για να εξασφαλίσουν τη θέση τους στο κοινό. Στη συνέχεια, η Beyoncé αναδύεται από ένα λοφίο καπνού σε μια οθόνη που δείχνει έναν ουρανό γεμάτο τέλεια σύννεφα, καθώς τα μέλη του κοινού βυθίζουν τα πρόσωπά τους και σκουπίζουν τα δάκρυα από τα μάτια τους. Βλέπουμε τη λατρεία των Beyhive στο βωμό της Beyoncé, η οποία τραγουδά Dangerously in Love με τα χέρια απλωμένα στους μαθητές της καθώς κλαίνε. Όταν τελειώνει, ουρλιάζουν υστερικά.
Η Μπιγιόνσε προσπαθεί να υπενθυμίσει στο κοινό σε όλη τη διάρκεια της ταινίας ότι και αυτή έχει ελαττώματα. «Οι άνθρωποι δεν ξέρουν τι έχω περάσει», λέει, προτού προσθέσει ότι είναι άνθρωπος, «όχι μηχανή». Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει μερικές από τις αντιξοότητες που έχει υπομείνει: υπάρχουν πλάνα από την αποκοπή του ήχου στην εκπομπή της στην Αριζόνα τον Αύγουστο και από τον τραυματισμό των φωνητικών χορδών που υπέστη ως έφηβη.
Αλλά αυτά τα παραδείγματα χρησιμεύουν μόνο ως επιβεβαίωση των ολυμπιακών ικανοτήτων της Μπιγιόνσε, καθώς και στις δύο περιπτώσεις, τελικά επανέρχεται και πάλι πίσω στα δρώμενα με πλήρη δυναμικότητα. Είναι μια λεπτή συγκαλυμμένη προσπάθεια εξανθρωπισμού κάποιου του οποίου η δημόσια εικόνα έχει ενορχηστρωθεί τόσο σχολαστικά κάτι που ελάχιστοι άνθρωποι έχουν την δυνατότατα να αναγνωρίσουν πίσω από την εμπορική ετικέτα. Επαναλαμβάνει την ευγνωμοσύνη της σε όλο το ντοκιμαντέρ που μπόρεσε να προσφέρει έναν «ασφαλή χώρο». Είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς ότι κάποιος από τους queer θαυμαστές της θα ένιωθε ασφαλής στο σόου της στο Ντουμπάι.
Ωστόσο, δεν έχει καταφύγει κάθε διασημότητα που θέλει το δικό της ντοκιμαντέρ σε μια ασβεστωμένη εκδοχή της ιστορίας του. Μερικοί έχουν μεταβιβάσει τη δύναμη της αφήγησης τους σε ανεξάρτητες πηγές – οδηγώντας σε παραγωγές που έχουν ονομαστεί «ευάλωτες», «ακατέργαστες» και «χωρίς φίλτρα».
Το ντοκιμαντέρ της Σελίνα Γκόμεζ
Η Σελίνα Γκόμεζ στο Selena Gomez: My Mind & Me της Apple TV+, η οποία έκανε πρεμιέρα τον Νοέμβριο του 2022, έγινε από τον Alek Keshishian, ο οποίος σκηνοθέτησε επίσης το ντοκιμαντέρ Truth or Dare της Madonna το 1991. Ο Keshishian κινηματογραφούσε την Γκόμεζ για έξι χρόνια καθώς αντιμετώπιζε μια διάγνωση διπολικής διαταραχής και την πραγματικότητα ότι ήταν ένας από τους πιο διάσημους εν ζωή ανθρώπους. Το αποτέλεσμα είναι μια ταινία τόσο οικεία που η ίδια η Γκόμεζ είπε ότι «δεν θα την ξαναδεί ποτέ» γιατί της είναι τόσο «δύσκολο» να δώσει μαρτυρία.
«Υπήρχε μια προσέγγιση του ότι τίποτα δεν είναι εκτός ορίων, αλλά μέρος της δουλειάς μου είναι να είμαι αρκετά ευαίσθητος ώστε να ξέρω πότε και πώς να κινηματογραφώ πράγματα που μπορεί να είναι άβολα για το θέμα», λέει ο Keshishian, ο οποίος σταμάτησε το γύρισμα σε ένα σημείο.
Απέφυγε να προσθέσει στο άγχος της Γκόμεζ ενώ πάλευε με την ψυχική της υγεία. «Μου επέτρεψε επίσης να δω την ανάπτυξη της Σελίνα και την ικανότητά της να κατανοεί, να φροντίζει τον εαυτό της και να ξαναφτιάχνει τη ζωή της. Καθώς πλησιάζαμε, η ικανότητά μου να φωτογραφίζω χωρίς να επηρεάζω την ίδια τη σκηνή αυξήθηκε επίσης».
Συμπεράσματα…
Παρά το γεγονός ότι του δόθηκε το πράσινο φως για να κινηματογραφήσει ένα από τα πιο λαμπρά νεανικά πράγματα του Χόλιγουντ, ο Keshishian είναι ξεκάθαρος. «Όλα τα ντοκιμαντέρ έχουν προκατάληψη. Με τον ίδιο της τον ορισμό, η διαδικασία επεξεργασίας εισάγει μια υποκειμενική ερμηνεία των γεγονότων. Το ερώτημα είναι ποιος επιβάλλει αυτή την υποκειμενικότητα; Είναι ο σκηνοθέτης… ή η διασημότητα;» Θα πρέπει να ειπωθεί ότι η έλλειψη ενός γνήσιου, κριτικού βλέμματος που εφαρμόζεται στα ντοκιμαντέρ διασημοτήτων δεν φαίνεται να έχει επηρεάσει την όρεξη των θεατών για αυτά.
Την εβδομάδα μετά την κυκλοφορία του «Μπέκαμ», ο Ντέιβιντ Μπέκαμ ήταν το κορυφαίο ζητούμενο στο Google, με τις αναζητήσεις να εκτινάσσονται για τον ποδοσφαιριστή κατά 2.100%. Στο Netflix, τα τρία πρώτα επεισόδια του Harry & Meghan κατέγραψαν 81,55 εκατομμύρια ώρες τηλεθέασης σε όλο τον κόσμο μετά το ντεμπούτο του, που, σύμφωνα με την υπηρεσία streaming, είναι «οι ώρες με την υψηλότερη προβολή από κάθε τίτλο ντοκιμαντέρ σε μια εβδομάδα πρεμιέρας». Η ταινία The Eras Tour της Τέιλορ Σουίφτ έγινε η ταινία συναυλιών με τις υψηλότερες εισπράξεις όλων των εποχών μετά την κυκλοφορία της τον Οκτώβριο.
Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, οι αστέρες δημιούργησαν τις ιστορίες που ήθελαν να πουν. Ωστόσο, η ειρωνεία είναι ότι, με την παραίτηση από τον έλεγχο των δικών τους αφηγήσεων, είναι πιο ξεκάθαρο για το κοινό να δει ακριβώς ποιοι είναι οι αστέρες όπως η Γκόμεζ. Το περιτύλιγμα της φήμης ξεφλουδίζεται, φωτίζοντας την πιο σκοτεινή, συχνά άσχημη πραγματικότητα της ζωής στο προσκήνιο.
Η ακαταστασία της ζωής τους μπορεί να μην είναι ελκυστική, άβολη και αντιαισθητική, αλλά είναι αληθινή – είναι διάτρητη με το ίδιο χάος που βαραίνει τις περισσότερες ανθρώπινες ζωές. Και αυτό, στον ασφυκτικό κόσμο της διαχείρισης επωνυμιών ταλέντων, δεν αφήνει καμία αμφιβολία για το ποιοι είναι. Η απεικόνιση μιας ζωής στην οθόνη στο σύνολό της μπορεί να είναι δύσκολη, αλλά όταν γίνεται χωρίς παρεμβολές, μπορεί να είναι πραγματικά μαγική η παρακολούθηση.
Πηγή: The Guardian
*Photo Credits: Shutterstock
