Δεν έχουν περάσει ούτε δύο χρόνια από τότε που η Spotify ενημέρωνε το παγκόσμιο κοινό ότι έβαζε πλώρη να κυριαρχήσει στην παγκόσμια αγορά των Podcast. Με μία υπερμεγέθη επένδυση, που συνολικά είχε αναγγελθεί ότι θα φτάσει το 1 δισ. δολάρια, η εταιρεία-κολοσσός από τη Σουηδία είχε υψηλές φιλοδοξίες και στον οικονομικό τομέα.
Πώς θα γινόταν αυτό; Με ό,τι πιο γκλαμουράτο υπήρχε στην παγκόσμια αγορά της showbiz. Ονόματα-κράχτες όπως το «πριγκιπικό» βρετανικό ζευγάρι του Χάρι και της Μέγκαν Μαρκλ, η Κιμ Καρντάσιαν με επιλεγμένα μέλη από το πολυπληθές σόι της, αλλά ακόμα και το δημοφιλέστατο ζεύγος Ομπάμα υπέγραψαν αποκλειστικές συμφωνίες παραγωγής περιεχομένου, έναντι πακτωλού χρημάτων. Τα οποία, φυσικά, η εταιρεία έδωσε με την λογική ότι θα τα έπαιρνε πίσω διπλά και τρίδιπλα.
Τα νέα, όμως, δεν είναι καθόλου ευχάριστα για την πορεία της επένδυσης.
Η Spotify υποστηρίζει ότι υπάρχει σχέδιο
Η πρόσφατη ανακοίνωση του ισολογισμού της Spotify για το πρώτο εξάμηνο του 2023 είναι απογοητευτική: Η εταιρεία κατέγραψε ζημιές-μαμούθ 565 εκ. δολαρίων. Θεωρείται απίθανο να γυρίσει το φύλλο μέχρι το τέλος του έτους. Το μόνο που μπορούν να προσπαθήσουν οι άνθρωποι της Spotify είναι να περιορίσουν τη ζημιά. Αλλά με διαφορετικό τρόπο απ’ αυτόν που ήθελαν. Τώρα σκέφτονται περικοπές και αλλαγή πλάνου, αν και ισχυρίζονται ότι όλα αυτά αποτελούν μέρος ενός γενικού σχεδίου για μακροπρόθεσμη κερδοφορία.
Είναι στραβός ο γιαλός ή στραβό το αρμένισμα; Ευθύνεται, δηλαδή, η ίδια η κεντρική ιδέα μιας συνδρομητικής υπηρεσίας που θα στηρίζεται σε γκλαμουράτα ονόματα ή τα πρόσωπα που κλήθηκαν να την υπηρετήσουν;
Τα τελευταία χρόνια, τα αφεντικά των εταιρειών που ασχολούνται με την παραγωγή περιεχομένου εικόνας και ήχου επωφελήθηκαν από την ακμάζουσα επιχείρηση podcast, που έχει εξελιχθεί σε βιομηχανία. Πώς αλλιώς να κατονομάσεις κάτι που έχει τζίρο πάνω από 2,3 δισ. δολάρια το χρόνο κι έχει αυξηθεί κατά 25% τον περασμένο χρόνο.
Στο ρόστερ των ονομάτων της Spotify μπορείς να βρεις πάνω από 4 εκατομμύρια τίτλους, πρόσωπα και διαφορετικές εκπομπές. Ωστόσο, η μαζική επιχείρηση παραγωγής podcast παίρνει ψίχουλα: Της αντιστοιχούν κάτι περισσότερο από το ταπεινό 2% της αγοράς ψηφιακών διαφημίσεων 200 δισ. δολαρίων. Πολύ λιγότερα απ’ αυτά που διεκδικούν οι κύριοι ανταγωνιστές της, η Apple και η Amazon. Κι ας μην έχουν τόσο γερά ονόματα.
Τα στοιχεία της Wall Street Journal δείχνουν ότι ναι μεν στο εξάμηνο Ιανουαρίου-Ιουνίου 2023 τα έσοδα της εταιρείας έφτασαν τα 6,65 δισ. δολάρια, αλλά ο ισολογισμός την φέρνει στο μείον για πάνω από 500 εκ. δολάρια. Η συνολική αξία της εταιρείας σήμερα είναι περίπου 31 δισ. δολάρια. Είναι λιγότερα από τα μισά από τα 70 δισ. δολάρια, που την αποτιμούσαν όλοι στην κορύφωση της δραστηριότητάς της στις αρχές του 2021.
Η Spotify υποστηρίζει ότι βρίσκεται σε καλό δρόμο για να καταστήσει την επιχείρηση podcast κερδοφόρα το 2024, με βάση τις προβλέψεις για την ανάπτυξη των μηνιαίων ενεργών χρηστών. Ο οικονομικός διευθυντής της εταιρείας Πολ Βόγκελ είπε ότι η εταιρεία γνώριζε εκ των προτέρων ότι το 2022 θα επενδύσει, το 2023 θα επιβραδύνει τις επενδήσεις και τις λειτουργικές δαπάνες και το 2024 θα αρχίσει να μετράει κέρδη. Ωστόσο, σύμφωνα με αναλυτές της αγοράς, το σενάριο αυτό είναι ανέφικτο και το όλο εγχείρημα μοιάζει παράλογο, αν το δει κανείς εκ των υστέρων.
Έφυγαν Χάρι-Μέγκαν και οι Ομπάμα
Ο πρίγκιπας Χάρι και η Μέγκαν Μαρκλ συμφώνησαν για 20 εκ. δολάρια να παρουσιάσουν μαζί την εκπομπή Archetypes, μια σειρά συνεντεύξεων με ενδιαφέροντα πρόσωπα. Η εκπομπή έκανε πρεμιέρα τον Αύγουστο του 2022 με τη συνέντευξη της παγκοσμίου φήμης τενίστριας Σερένα Ουίλιαμς, η οποία είναι και προσωπική φίλη της Μέγκαν. Λιγότερο από ένα χρόνο αργότερα το συμβόλαιο ακυρώθηκε με μια λιτή ανακοίνωση ότι υπήρξε «αμοιβαία συμφωνία». Κι αυτό, διότι το κοινό που προσέγγισαν δεν ήταν ούτε κατά διάνοια αυτό που περίμεναν όσοι πρότειναν και υποσχέθηκαν τόσο παχυλή αμοιβή.
Οι τιμές των μετοχών του Spotify φάνηκαν επίσης να δέχονται πλήγμα. Οι μετοχές ήταν στο υψηλό των 339,32 τον Δεκέμβριο του 2020, όταν υπογράφηκε η συμφωνία του με το πρώην, πια, πριγκιπικό ζεύγος. Μέχρι τη στιγμή, πάντως, που δόθηκε στο κοινό το πρώτο επεισόδιο τον Αύγουστο του 2022, οι μετοχές έπεσαν στα 123,80 και μέχρι τον Νοέμβριο του ίδιου έτους έπεσαν περαιτέρω στα 71,22.
Αργότερα μέσα στο 2022 και οι Ομπάμα διέκοψαν επίσης τους δεσμούς τους με το Spotify. Προτίμησαν μια πιο «χαλαρή» συνεργασία με άλλους φορείς, όπως το iTunes, το Amazon και το Vudu.
Μακράν η μεγαλύτερη συμφωνία podcast που έχει τώρα το Spotify είναι με τον Τζο Ρόγκαν, έναν από τους πιο αποτελεσματικούς δημιουργούς περιεχομένου για podcast τα τελευταία χρόνια. Ο Ρόγκαν πληρώθηκε περίπου 200 εκατομμύρια δολάρια ως μέρος μιας αποκλειστικής πολυετούς συμφωνίας το 2020. Αλλά τέτοια ονόματα, παρά την αποτελεσματικότητά τους, είναι απίθανο να εξασφαλίσουν κερδοφορία στον όμιλο.
** Με πληροφορίες από Wall Street Journal.