Περιεχόμενα
Εξ ορισμού, οι πολιτικές και διπλωματικές σχέσεις μεταξύ όμορων χωρών, είναι πάντοτε πιο στενές και συνεχείς. Στην περίπτωση της Ρωσίας όμως, η πλειοψηφία των συνόρων της περιλαμβάνει είτε χώρες-πιόνια (call me Belarus) είτε χώρες που θέλουν να απεμπλακούν από τις μεταξύ τους σχέσεις (βλ. Ουκρανία). Υπάρχει όμως και μια χώρα, η Φινλανδία, που βρίσκεται στη μέση. Δεν είναι πιόνι, αλλά δεν επιδιώκει και εντάσεις, κάτι που ούτως ή άλλως το κάνει παραδοσιακά, από την εποχή του Β΄Παγκοσμίου. Και με τον Sauli Niinisto καταφέρει να απορροφά τους διπλωματικούς κραδασμούς.
Στο τραπέζι που έκατσαν ο Putin με τον Macron και τους χώριζαν 6 μέτρα, στη μέση θα μπορούσε κάλλιστα να κάθεται ο Sauli Niinisto, Πρόεδρος της Φινλανδίας, ο οποίος σε όλο αυτό το διάστημα αποτελεί έναν διαμεσολαβητή ανάμεσα σε Δύση και Ρωσία. «Τι πιστεύεις γι΄αυτό, γι΄αυτό ή αυτό; Εκεί προσπαθώ να βοηθήσω. Ξέρουν ότι γνωρίζω τον Putin. Κι επειδή αυτό είναι αμφίδρομο, ο Putin μου λέει κάποιες φορές “λοιπόν, γιατί δε λες στους δυτικούς φίλους σου αυτό και αυτό;”», αποκαλύπτει ο Niinisto στους New York Times.
Ο 73χρονος Φινλανδός Πρόεδρο λειτουργεί ως ένας ερμηνευτής προθέσεων και στόχων ανάμεσα στις δύο πλευρές και όχι απλά ως αγγελιαφόρος. Όπου διακρίνει μια τεράστια απόσταση, προσπαθεί να τη μικρύνει. Στην μετά-Merkel εποχή το βαρύ φορτίο έπεσε στους ώμους του Niinisto που καλείται σε αυτές τις καταστάσεις να ρίξει νερό στη φωτιά.
Μπορεί οι Ρώσοι να απέσυραν ένα τμήμα του στρατού τους, μπορεί η Δύση να πιστεύει στη διπλωματία, μπορεί η Ουκρανία να θέλει να ακολουθήσει το μονοπάτι της ομόνοιας, όμως ο Niinisto δεν έχει αισιοδοξία. Μετά από μια συνομιλία του με τον Putin πριν ένα μήνα, είχε αναφέρει κάτι ανησυχητικό. «Το μυαλό του, η αποφασιστικότητα του, έχουν αλλάξει ξεκάθαρα. Ο Putin θέλει να αδράξει την ευκαιρία του».
Putin και Niinisto έχουν παίξει μαζί χόκεϊ
Ο Niinisto κάνει λόγο για μια ρητορική πολέμου και ο τρόπος που απευθύνεται δημόσια, τον έχουν καταστήσει ένα σεβαστό πρόσωπο και για τις δύο πλευρές και πολλοί τον παρομοιάζουν με τον Urho Kekkonen, που ήταν Πρόεδρος στη Φινλανδία για 25 χρόνια, στην περίοδο του Ψυχρού Πολέμου. Ο Niinisto βρίσκεται στο 5ο έτος της δεύτερης 6ετούς θητείας του και δεν θα είναι ξανά υποψήφιος, κάτι που αποτελεί πλήγμα, αφού έχει απήχηση 90% στους Φινλανδούς.
«Είναι υπερβολή το ότι ξέρω παραπάνω πράγματα για τον Putin ή τη σκέψη του», αναφέρει για τη σχέση του με τον Ρώσο ολιγάρχη και είναι μια τοποθέτηση που δείχνει ότι δε θέλει να χαλάσει με τίποτα τη σχέση που έχει χτίσει μαζί του τα τελευταία δέκα χρόνια, μετά από τόσες συζητήσεις, τηλεφωνικές και από κοντά, και μερικά παιχνίδια χόκεϊ.
Μια από τις χαρακτηριστικές περιπτώσεις του ερείσματος που έχει στον Putin, είναι ότι χάρη στη δική του μεσολάβηση απελευθερώθηκε το 2020 ο Aleksei Navalny, πολιτικός της αντιπολίτευσης που είχε κατηγορήσει τον Putin ότι τον δηλητηρίασε. «Είναι ένας καλός τύπος να πάρεις τηλέφωνο όταν θες να καταλάβεις τι συμβαίνει στη βορειοανατολική γωνιά της Ευρώπης και να καταλάβεις τι σκέφτεται ο Putin», λέει ο Alexander Stubb, πρώην πρωθυπουργός της Φινλανδίας, για τον Niinisto. «Είναι mastermind στην πολιτική και στο να βρίσκει την κατάλληλη ισορροπία».
Αυτή η δημοφιλία και εξουσία του Niinisto βασίζεται στο σύνταγμα που ορίζει ότι ο Πρόεδρος της χώρας αναλαμβάνει τις διεθνείς σχέσεις, σε συνεργασία με την κυβέρνηση.
«Με έχουν κριτικάρει αρκετά γιατί θυμάμαι πολλά από την θητεία μου ως υπουργός Οικονομικών», αναφέρει χαριτολογώντας ο Niinisto που έχει τη φήμη της πολύ δυνατής μνήμης.
Ένας από τους λόγους που η Φινλανδία μπορεί να έχει τόσο ισχυρή πρόσβαση στον Putin, οφείλεται και στο ότι δεν έχει μπει στο ΝΑΤΟ. Ο Putin έχει πει ότι η Φινλανδία θα γίνει ένας στρατιώτης-εχθρός αν μπει στο ΝΑΤΟ. Όμως ο Niinisto του απαντά πως η Φινλανδία έχει κάθε δικαίωμα να γίνει μέλος της συμμαχίας.
Το περιστατικό με τον Trump και η απώλεια της γυναίκας του
(Chip Somodevilla/Getty Images)
Ένα ακόμα χαρακτηριστικό περιστατικό που δείχνει την πολιτική οντότητα του Niinisto, είναι όταν το 2019 είχε πει με καυστικό τρόπο στον Donald Trump «έχετε σπουδαία δημοκρατία. Συνεχίστε έτσι». Σε μια συνέντευξη μετά από την συζήτηση αυτή, ο Niinisto είχε πει ότι ο Trump δε σέβεται κανένα θεσμό και είχε τοποθετηθεί για την εισβολή στο Καπιτώλιο. Ένα χρόνο νωρίτερα, το 2018, ο 73χρονος Φινλανδός είχε συμβουλεύσει τον Trump πως ο Putin εκτιμά αυτόν που μάχεται και απαντά.
Στη χώρα των Σουόμι έχουν δύο ρητά για τους Ρώσους. Το ένα λέει ότι «ένας Ρώσος παραμένει Ρώσος, ακόμα κι αν τον τηγανίσεις στο βούτυρο». Το έτερο ότι «οι Κοζάκοι παίρνουν τα πάντα, ότι είναι χαλαρό, ότι δεν έχει επιδιορθωθεί».
Ο Niinisto είναι κι ένας άνθρωπος που φέρει μια τραυματική ιστορία, αφού το 1995 έχασε τη γυναίκα του σε αυτοκινητικό δυστύχημα και μεγάλωσε μόνος τους δύο γιους τους.
Το 2004 ο Niinisto βρέθηκε μαζί τους στην Ταϊλάνδη, μαζί με την τότε σύντροφό του Tanja Karpela και ήταν η χρονιά που έγινε το καταστροφικό τσουνάμι. Ο Niinisto σώθηκε γιατί είχε κρεμαστεί σε έναν ηλεκτρικό στύλο για πάνω από μία ώρα.
Το 2009 παντρεύτηκε με την Πρόεδρο του Κοινοβουλίου, τη Jenni Haukio, 31 ετών τότε, που σήμερα έχει αφήσει την πολιτική και γράφει ποίηση, και μαζί έχουν έναν 4χρονο γιο και δύο σκυλιά που έχουν γίνει εθνικές μασκότ.
Έχοντας ζήσει τις απώλειες ανθρώπων στην Ταϊλάνδη, ο Niinisto δεν θέλει να δει μια ανθρώπινη καταστροφή στην Ουκρανία και κάνει τα πάντα για να βοηθήσει τους συμμάχους του. «Ζούμε επικίνδυνους καιρούς».
Πηγή: The New York Times
