Ο Vladimir Putin και η Ρωσία, γίνεται κάθε μέρα όλο και πιο ξεκάθαρο, χτίζουν το έδαφος για να μπορέσουν να δικαιολογήσουν μια εισβολή. Απευθύνουν κατηγορίες προς πάσα κατεύθυνση, δίχως καμία απόδειξη και στήνεται ένα βολικό αφήγημα για αυτό που θα ακολουθήσει. «Αυτό που συμβαίνει στο Ντονμπάς, είναι γενοκτονία», ανέφερε την Τρίτη ο Putin σε μια ομιλία του για όσα συμβαίνουν στην Ουκρανία.
Το Ντόνμπας είναι μια περιοχή υπό την επιρροή του Κρεμλίνου από το 2014 και τον πόλεμο στην Κριμαία και η χρήση της λέξης «γενοκτονία», έχει τραβήξει την προσοχή των αναλυτών. Μάλιστα, οι Ρώσοι διπλωμάτες είχαν εστιάσει σε ένα έγγραφο του Συμβουλίου Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών όπου η Ουκρανία κατηγορείται για αφανισμό του πληθυσμού στην ανατολική επικράτεια της. Ο ισχυρισμός περί γενοκτονίας ενισχύθηκε την Παρασκευή από την εκκένωση του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ, με τους ηγέτες των Ουκρανών αυτονομιστών να έχουν οργανώσει με τη Ρωσία τη μεταφορά πληθυσμού προς το Ροστόφ.
Τα ρωσικά μέσα στην περιοχή περιέγραψαν μια προσπάθεια διαφυγής των Ουκρανών σεπαρατιστών από μια τυρρανική κυβέρνηση της Ουκρανίας και είναι αντιληπτό πως το Κρεμλίνο θέλει να παρουσιάσει εαυτόν ως σωτήρα των κατατρεγμένων του Ντόνμπας. Από το 2014 και μετά η ρωσική προπαγάνδα κατηγορεί διαρκώς την ουκρανική κυβέρνηση για εκτελέσεις Ρώσων και ρωσόφωνων της περιοχής, κάτι που άλλωστε είχε αποτελέσει και το επιχείρημα της εισβολής στην Κριμαία.
Η επαναφορά αυτής της ρητορικής από τον Putin αποτελεί την μεγαλύτερη απόδειξη σύμφωνα με αναλυτές πως η Ρωσία θα εισβάλλει στην Ουκρανία. Υπάρχει όμως κι ένα πολύ βαθύτερο επίπεδο, πέραν του τεχνητού casus belli. Είναι αυτό το όραμα της Μεγάλης Ρωσίας του Putin που αποτυπώνεται στην ορολογία που χρησιμοποιεί. Σε μια περίοδο που η Ουκρανία είχε προσεγγίσει τη Δύση και ετοιμαζόταν να μπει στο ΝΑΤΟ, ο Putin θέλει να γίνει ο θεματοφύλακας των ρωσικών πληθυσμών σε όλη την πρώην σοβιετική επικράτεια και οποιαδήποτε απόσχιση, θα έχει στρατιωτικές επιπτώσεις.
«Υπάρχει μακρά ιστορία κατάχρησης μιας ρητορικής γενοκτονίας στις μετασοβιετικές χώρες», εξηγεί ο Matthew Kupfer στους New York Times, ένας αναλυτής με έδρα το Κίεβο, που έχει ερευνήσει την ιστορική πορεία τέτοιων ισχυρισμών από τη Μόσχα.
Το σχέδιο του Putin ξεκίνησε στη Λευκορωσία
Από την πτώση της ΕΣΣΔ το 1990, όλες οι χώρες που αυτονομήθηκαν, έχτισαν την εθνική τους ταυτότητα εμποτισμένες από τις επώδυνες μνήμες του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου. Η γενοκτονία είναι ένα σύμβολο των Ναζί ως λέξη και αρκετοί Ρώσοι συγγραφείς, εθνικιστές, έκαναν λόγο για οικονομική γενοκτονία της ρωσικής φυλής, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τον Sergei Glazyev. Από τη στιγμή που η Ρωσία έχασε επαφή με τις χώρες-δορυφόρους της στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, η γενοκτονία έγινε η μόνη καραμέλα που πιπίλιζε.
Οι νεοεκλεγμένες κυβερνήσεις σε πρώην τμήμα της ΕΣΣΔ άρχισαν να αμφισβητούν τη ρωσική επιρροή και η Ουκρανία το εγκόλπωσε όλο αυτό με την καθιέρωση της ουκρανικής γλώσσας το 2004 και με την ανακήρυξη του λιμού της δεκαετίας του ’30 ως μιας καμπάνια γενοκτονίας από τους Σοβιετικούς.
Το 2012 ο Glazyev έγινε ο επικεφαλής σύμβουλος σε γεωγραφικά ζητήματα της Ρωσίας και μέσω αυτού χτίστηκε η ρητορική για απειλή προς τους Ρώσους που βρίσκονται στις πρώην αποικίες της Ρωσίας. Πριν γίνει ο πόλεμος στην Κριμαία, οι Ουκρανοί είχαν αντιδράσει στην απόφαση του Πρόεδρου τους Petro Poroshenko, που ήταν πιόνι του Putin, για εμπορική συμφωνία με τη Ρωσία με ταυτόχρονη απόρριψη ενός εμπορικού συμφώνου με την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ακολούθησαν οι διαδηλώσεις για απόσχιση από τη Ρωσία και για απόκτηση μιας ουκρανικής ταυτότητας, κάτι που επιβεβαιώσε τους φόβους της Ρωσίας ότι η επιρροή της είχε αρχίσει να χάνεται. Εκεί ανήλθε στην επιφάνεια η ρητορική της γενοκτονίας.
Εκείνη την περίοδο η Ρωσία κατέβαλε κάθε προσπάθεια να παρουσιάσει τους Ουκρανούς ως δολοφόνους της ρωσικής μειονότητας και τα κρατικά μέσα είχαν παρουσιάσει ψευδείς ιστορίες, με πιο χαρακτηριστική μία που ήθελε να υπάρχουν ομαδικοί τάφοι γεμάτοι με Ρώσους πολίτες και ένα αγοράκι 3 ετών να έχει σταυρωθεί από ουκρανικές δυνάμεις που είχαν καταλάβει την περιοχή των αυτονομιστών.
Με τέτοιες τακτικές ο Putin μπορεί να αποκτά έρεισμα σε πληθυσμούς πέριξ της Ρωσίας και να φαίνεται ως αυτός που διαλύει μια εγκληματική κυβέρνηση ή αυτός που σχηματίζει μια κυβέρνηση υπεράσπισης των λαών της πρώην ΕΣΣΔ. Αυτό που στην ουσία κάνει όμως, είναι ότι αφαιρεί δικαιώματα από τους πολίτες.
Ακόμα και μετά την ανακατάληψη της Κριμαίας, ο Putin είχε μιλήσει για ένα σκηνικό γενοκτονίας, πιο συγκεκριμένα το 2015. Το 2018, περίοδος που η Ρωσία είχε απομονωθεί από τη διεθνή κοινότητα, νομοθέτες από την Ουκρανία που δηλώνουν υποταγή στο Κρεμλίνο, είχαν κατηγορήσει την Ουκρανία για γενοκτονία κατά των Ρώσων του Ντόνμπας.
Μέσα στο 2021 είδαμε να ξεδιπλώνεται ένα συνολικό σχέδιο. Η κρίση στη Λευκορωσία που ξεκίνησε με την πτήση που προσγείωσε απότομα ο Lukashenko, μετά οι διαδηλώσεις στο Καζακστάν στις αρχές του έτους και εδώ και δύο μήνες όσα γίνονται στην Ουκρανία.
Πηγή: New York Times
