Περιεχόμενα
«Η Ουκρανία απελευθερώνεται από τους νεοναζί. Οι Ρώσοι, τα αδέρφια μας, απελευθερώνουν τη χώρα και – ευελπιστώ – τον κόσμο». Αυτό ανέφερε στο γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων ο Nikola Babic, ένας 22χρονος σεκιούριτι στο Βελιγράδι, στη διάρκεια της πορείας των Σέρβων στην πρωτεύουσα την περασμένη εβδομάδα. Αυτή ήταν μια πορεία υπέρ των Ρώσων, υπέρ του Putin. Η Σερβία είναι από το τέλος του Β΄Παγκοσμίου Πολέμου και μετά, μια χώρα σύμμαχος της Ρωσίας και απόλυτα εξαρτημένη απ΄αυτήν.
Δύο ημέρες μετά, στην αντίστοιχη πορεία κατά της εισβολής, ο κόσμος ήταν πολύ λιγότερος. Στη Σερβία, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, το 83% των πολιτών θεωρεί τη Ρωσία έναν φίλο. Παρά το ότι πρόκειται για ένα μελλοντικό μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (αναμένεται να μπει στο μπλοκ το 2025), μέχρι σήμερα, 19 μέρες μετά την εισβολή, δεν έχει επιβάλλει τις ίδιες κυρώσεις. Ο Πρωθυπουργός, Aleksandar Vučić καταδίκασε τον πόλεμο στα Ηνωμένα Έθνη, αλλά εντός των τειχών, δεν τήρησε μια καταδικαστική για τη Ρωσία στάση.
Η Σερβία είναι ένα αποκούμπι της Ρωσίας. Στη διεθνή διπλωματία την ονομάζουν Σερβική Κερκόπορτα (Serbian backdoor). Και η Ρωσία φαίνεται διατεθειμένη να προκαλέσει ταραχή σε ευρωπαϊκά εδάφη που έχουν ακόμα τη μπογιά της και μπορεί να προκαλέσουν πρόβλημα και στην Ελλάδα, η οποία είναι ένα δυτικό κράτος, περιτριγυρισμένο από ανατολή και από τα απομεινάρια του υπαρκτού σοσιαλισμού.
Και τα Βαλκάνια είναι μια περιοχή που έχει αρκετές περιπτώσεις ανεξαρτησίας, διάθεσης απόσχισης κοκ. Μια τέτοια τρανή περίπτωση το Κόσοβο. Οι Σέρβοι εξακολουθούν να θεωρούν το Κόσοβο κομμάτι τους, το Κόσοβο θεωρεί εαυτόν πιο κοντά στην Αλβανία και εκεί υπάρχει πεδίο δράσης για το κοφτερό μυαλό του Putin.
Γι΄αυτό και το τελευταίο διάστημα έχουν ενταθεί οι πιέσεις προς την Ε.Ε. για να τρέξει γρήγορα τους φακέλους αίτησης εισόδου από κράτη των Βαλκανίων. Ο πρωθυπουργός του Κοσόβου, Albin Kurti, προειδοποίησε πως «είναι στο πλάνο της Ρωσίας να έχει νέα σημεία μάχης γιατί δεν θέλουν να επιστρέψουμε στην ειρήνη». Ο πρόεδρος Vjosa Osmani προέβλεπε πως «η Ρωσία θα επιχειρήσει να αποσταθεροποιήσει όλη την Ευρώπη και θα ξεκινήσει από τα δυτικά Βαλκάνια».
«Ναι, αλλά για τη Σερβία γιατί δεν λέτε τίποτα;»
Ποια είναι η πιο συχνή αντίδραση, το πιο συχνό whataboutism που ακούγεται σε αυτές τις πολεμικές ημέρες; Ότι η Δύση δεν είχε την ίδια κάψα να προστατεύσει την Ενωμένη Γιουγκοσλαβία όταν γινόταν ο βομβαρδισμός το ’97. Αυτή η ρητορική δεν είναι απλές και διασκορπισμένες φωνές. Είναι ένα σώμα, μια φωνή.
Ο Šefik Džaferović, μέλος της τρικομματικής κυβέρνησης της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, υποστήριξε πως η χώρα του είναι έκθετη στη ρωσική διαπλοκή, καθώς στην κυβέρνηση υπάρχει ο Σέρβος Milorad Dodik, που είναι πιόνι του Κρεμλίνου, και απειλεί να αποχωρήσει από την κυβερνητική συμμαχία και την συμμετοχή στον εθνικό στρατό, τη δικαιοσύνη και το σύστημα φορολόγησης, καταστρατηγώντας την Συνθήκη Ειρήνης του Dayton που τελείωσε τον πόλεμο το 1995.
Η κυβέρνηση της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης αποτελείται από τρεις εθνοτικές ομάδες, τους Βόσνιους Μουσουλμάνους, τους Σέρβους και τους Κροάτες και εναλλάσσονται κάθε 8 μήνες στην διακυβέρνηση (είχαμε κάνει μια ανάλυση της παρουσίας κρίσης στη Βοσνία εδώ). «Ο Dodik προσπαθεί να εκμεταλλευτεί το γεγονός πως η Δύση ασχολείται με την Ουκρανία. Η συμπεριφορά του επιδοτείται από τη Ρωσία, που πάντοτε θέλει να επιδεικνύει την δύναμη της να αποσταθεροποιεί το μαλακό υπογάστριο της Ευρώπης και του ΝΑΤΟ.
Οι δυτικές κυβερνήσεις πρέπει να σκεφτούν πολύ σοβαρά και να δεσμευτούν πιο ενεργά στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και όλη την περιοχή. Αυτές είναι σκοτεινές ημέρες για την Ευρώπη και όλο τον κόσμο. Είμαστε μάρτυρες ενός τραγικού γεγονότος. Είδαμε μια παρόμοια φρίκη εδώ στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη τη δεκαετία του ’90», εξηγεί ο Džaferović.
Σύμφωνα με τον Osmani, η Ρωσία έχει στόχο να χρησιμοποιήσει τη Βαλτική ή τα δυτικά Βαλκάνια (ή και τα δύο) για να αυξήσει τις εντάσεις και να επεκτείνει τις κρίσεις σε διεθνές επίπεδο. Από την Ανατολή η Κίνα ενάντια στην Ταϊβάν και με την Ιαπωνία να εμπλέκεται. Στα Βαλκάνια η Σερβία με το Κόσοβο. Στη σύνδεση της Ευρασίας η Ρωσία και η Λευκορωσία κατά της Ουκρανίας και κατά των χωρών της Βαλτικής.
Πολωνία και Βαλτική: Η Δύση αγνοούσε επί 15 χρόνια τις προειδοποιήσεις τους για τον Putin
Το Κόσοβο φοβάται πως θα γίνει η επόμενη Ουκρανία
Ξάφνου, έχουν ανοιχτεί πολλά μέτωπα. «Φοβάμαι ότι όσο περισσότερο κρατάει ο πόλεμος στην Ουκρανία, τόσο μεγαλύτερες θα είναι οι πιθανότητες αυτό να σκάσει στα δυτικά Βαλκάνια. Και αυτό γιατί οι Ρώσοι θέλουν νέα πεδία μάχης. Ο Putin εξακολουθεί να θεωρεί την παρέμβαση του ΝΑΤΟ στο Κόσοβο ως το πιο σημαντικό γεγονός στη σύγχρονη Ιστορία και θέλει το Κόσοβο να αποτύχει, ώστε να δείξει στο ΝΑΤΟ πως η επιτυχία του ήταν προσωρινή, όπως στο Ιράκ και το Αφγανιστάν», ξαναλέει στη Guardian ο Kurti.
Ο Kurti ανοίγει ένα νέο μονοπάτι, που μπορεί να αποκαλύπτει κάτι πολύ πιο ανησυχητικά μεγάλο για τον Putin. Να ενορχήστρωσε την κρίση στο Αφγανιστάν με την ανάδυση των Ταλιμπάν το περασμένο καλοκαίρι; Να συνεργάζεται με τη Ρωσία για να εξαπολύσουν μία προς μία τις βόμβες κρίσης σε διάφορα σημεία ενδιαφέροντος τους;
Όπως έχουν εξελιχθεί τα πράγματα, είναι βέβαιο πως ο Putin είναι 2 και 3 βήματα πιο μπροστά από την Ευρώπη. Γι΄αυτό και η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών, Annalena Baerbock, ταξιδεύει τις τελευταίες ημέρες στα Βαλκάνια, στο Κόσοβο και τη Σερβία, διατρανώνοντας την πεποίθησή της πως η Ευρώπη θα δώσει το διεθνές μήνυμα ότι δε θα αφήσει την βαλκανική χερσόνησο στο ρωσικό έλεος.
Αλβανία, Μαυροβούνιο και Βόρεια Μακεδονία είναι κι αυτά μέλη του ΝΑΤΟ και έχουν ζητήσει να προχωρήσουν ταχύτερα οι διαδικασίες για την ένταξή τους στην Ε.Ε. Το Κόσοβο κάνει επίσης αίτηση για να γίνει μέλος στο Συμβούλιο της Ευρώπης, απ΄όπου παραιτείται η Ρωσία. «Όσα βλέπουμε στην Ουκρανία, μας φέρνουν μνήμες από το βαρύ τίμημα που πληρώσαμε για την ελευθερία μας. Μπορεί να είμαστε μια μικρή χώρα, αλλά ελπίζουμε να έχουμε μια μεγάλη φωνή για να πούμε ότι κανένα τίμημα δεν είναι υψηλό στην υπεράσπιση της δημοκρατίας», λέει ο Osmani.
100% πληρότητα σε πτήσεις από Μόσχα προς Βελιγράδι
Το Κόσοβο έχει ακόμα να διανύσει δρόμο. 5 κράτη-μέλη της Ε.Ε. δεν έχουν αναγνωρίσει την ανεξαρτησία του. Από το 2008 που ανακήρυξε την ανεξαρτησία του από τη Σερβία και 24 χρόνια μετά τον νατοϊκό βομβαρδισμό του Βελιγραδίου, η Σερβία, αν και μέλος της Ε.Ε., περισσότερο πήγαινε κοντά στη Ρωσία, παρά διατηρούσε ουδετερότητα ή ακολουθούσε την ευρωπαϊκή γραμμή.
«Το Βελιγράδι είναι το μόνο ευρωπαϊκό μέρος όπου έχουν γίνει διαδηλώσεις υπέρ του Putin, με πολιτικούς να λένε ότι υποστηρίζουν την επίθεση. Είναι η μόνη χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει εναρμονιστεί με τις ευρωπαϊκές κυρώσεις. Το ακριβώς αντίθετο – έχουν αυξήσει τον αριθμό των πτήσεων από το Βελιγράδι στη Ρωσία», υποστηρίζει ο Osmani. «Η ουδετερότητα σημαίνει ότι τάσσεσαι με τον επιτιθέμενο. Είναι το πιο αναξιοπρεπές πράγμα να κάνεις. Δε μπορείς να είσαι ουδέτερος ανάμεσα στη φωτιά και τον πυροσβέστη», λέει εύστοχα ο Kurti.
Η Air Serbia, η κρατική αεροπορική εταιρεία στη Σερβία, έχει διπλασιάσει τον αριθμό άμεσων πτήσεων από τη Μόσχα στο Βελιγράδι. Από 8, έγιναν 15 και πάρα πολλοί Ρώσοι γίνονται αποδεκτοί εντός της χώρας, μετά την απόρριψη ρωσικών αεροπλάνων και αερογραμμών από τον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο.
Η Σερβία είναι ο μόνος ευρωπαϊκός αεροδιάδρομος που έχει μείνει ανοιχτός για τη Ρωσία. Η κράτηση θέσεων αυξήθηκε κατά 50% την πρώτη εβδομάδα του Μαρτίου σε σχέση με τις ημέρες πριν την εισβολή. Κι η άνοδος στην πληρότητα θα συνεχιστεί τις επόμενες εβδομάδες. Μέχρι χθες, υπήρχε μόνο μία διαθέσιμη business class θέση για πτήση από τη Μόσχα στο Βελιγράδι, με κόστος 690 ευρώ, και καμία economy.
«Το πιο αξιοσημείωτο είναι η ταχύτητα με την οποία η Σερβία έχει γίνει διόδος ταξιδιού ανάμεσα στη Ρωσία και την Ευρώπη», τονίζει ο Olivier Ponti, αντιπρόεδρος της εταιρείας ForwardKeys.
Οι Ρώσοι που ταξιδεύουν στη Σερβία, από εκεί μπορούν να πάνε παντού στην Ευρώπη. Ταξιδεύουν σε Κύπρο, Γαλλία, Ελβετία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Σλοβενία, Αυστρία, Γερμανία και Ισπανία.
* Με πληροφορίες από Guardian
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
Γιατί το ΝΑΤΟ δεν στήνει ζώνη απαγόρευσης εναέριας κυκλοφορίας; – Τί δηλώνει ο Putin
