Διανύουμε μια περίοδο εξελίξεων σε παγκόσμιο επίπεδο, κυρίως όμως σε ευρωπαϊκό. Η Πολωνία βρίσκεται προ των πυλών πριν την έξοδο από την Ευρωπαϊκή Ένωση, προχωρόντας σε μια πράξη αυτονομίας και αδιαφορίας προς το ευρωπαϊκό πλαίσιο εντός του οποίου βρέθηκε για πρώτη φορά στις 16 Απριλίου του 2003, σε μια συμφωνία που υπεγράφη εδώ, στην Αθήνα.

Τα τελευταία έξι χρόνια, το κυβερνών κόμμα Νόμος και Δικαιοσύνη, του Ματέους Μοραβιέτσκι, έχει έρθει πολλές φορές σε αντιπαράθεση με την ηγεσία της ΕΕ. για μια σειρά θεμάτων, όπως τα δικαιώματα των LGBTQ, η ελευθερία των μίντια και μεταρρυθμίσεις στη δικαιοσύνη. Από προχθές, όμως, οι σχέσεις έχουν ψυχρανθεί ολοσχερώς μεταξύ Βρυξελλών και Βαρσοβίας και οι τριβές μεταξύ τους εξελίσσονται σε μετωπική ρήξη εξαιτίας απόφασης του πολωνικού Συνταγματικού Δικαστηρίου που θέτει το εθνικό δίκαιο υπεράνω του ευρωπαϊκού.

https://www.intronews.gr/6681-2-kalifornia-egine-i-proti-politeia-pou-apagorevei

Αρκετοί Ευρωπαίοι εταίροι της Πολωνίας προειδοποιούν ότι αν δεν αλλάξει πορεία, η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Ματέους Μοραβιέτσκι κινδυνεύει να φέρει τη χώρα αντιμέτωπη με οικονομικές κυρώσεις ή ακόμη και με το Polexit. Όπως εξηγεί στην DW ο Ρόμπερτ Γκρέστσακ, καθηγητής Ευρωπαϊκού Δικαίου στο πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας, δεν μιλάμε απλώς για «χάσμα» μεταξύ Βαρσοβίας και Βρυξελλών, αλλά για μία τεράστια «μαύρη τρύπα» στην οποία βυθίζεται η Πολωνία.

«Αν δεν υπάρχει στοιχειώδης σεβασμός στους κοινούς κανόνες, στα δικαιώματα και στις ελευθερίες της Ευρώπης, δεν μπορεί να υπάρξει σχέδιο ανάκαμψης και στήριξης της ανάκαμψης στην Πολωνία» προειδοποίησε ο Γάλλος υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Κλεμάν Μπον, θέτοντας ζήτημα αναστολής της καταβολής ευρωπαϊκών πόρων ανάκαμψης από τις επιπτώσεις της πανδημίας στη Βαρσοβία.

Στην επίμαχη απόφαση που εκδόθηκε την Πέμπτη, το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας ανακοίνωσε ότι έχει τη δυνατότητα να κρίνει ως αντισυνταγματικά τμήματα των ευρωπαϊκών συνθηκών αλλά και αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου. Η απόφαση εκδόθηκε ύστερα από ερώτημα που τέθηκε στο ανώτατο πολωνικό δικαστήριο από τον Μοραβιέτσκι σχετικά με το κατά πόσον οι θεσμοί της Ε.Ε. έχουν τη δυνατότητα να σταματήσουν τη δρομολογημένη από τον ίδιο μεταρρύθμιση της Δικαιοσύνης.

Tο Συνταγματικό Δικαστήριο υπό την προεδρία της Γιούλια Πζελέμπσκα, η οποία θεωρείται έμπιστη συνεργάτις του προέδρου του κυβερνώντος κόμματος, Γιάροσλαβ Κασίνσκι, απεφάνθη ότι «η απόπειρα του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου να αναμειχθεί στην πολωνική δικαιοσύνη παραβιάζει τους κανόνες της υπεροχής του Συντάγματος και της εθνικής ακεραιότητας, η οποία παραμένει ανέγγιχτη στην πορεία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης».

Δύο από τους συνολικά δώδεκα δικαστές είχαν διαφορετική άποψη, αλλά η περισσότεροι συνέπεσαν στην εκτίμηση ότι ένα μέρος των Ευρωπαϊκών Συνθηκών δεν συνάδει με το Σύνταγμα της χώρας. Η δικαστής Πζελέμπσκα απαρίθμησε μία σειρά άρθρων της Συνθήκης, τα οποία δεν συνάδουν με το Σύνταγμα της Πολωνίας και έκρινε ότι τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα «έχουν υπερβεί τις αρμοδιότητές τους».

Η αντιπαράθεση της Βαρσοβίας με την ΕΕ έχει ξεκινήσει εδώ και πολύν καιρό με αφορμή την προσπάθεια του κυβερνώντος κόμματος PiS να περάσει την αποκαλούμενη «μεταρρύθμιση στον κλάδο της δικαιοσύνης». Για τους επικριτές της κυβέρνησης πρόκειται για εμφανή προσπάθεια να υποταχθεί η Δικαιοσύνη στα κελεύσματα της πολιτικής, με αποτέλεσμα να παραβιάζεται η αρχή της διάκρισης των εξουσιών. Η ίδια αντιτείνει ότι επιδιώκει να γίνει πιο «αποτελεσματική» η λειτουργία των δικαστηρίων, αλλά και να παύσει δικαστικούς λειτουργούς, οι οποίοι υπηρετούσαν ακόμη και επί κομμουνιστικού καθεστώτος. Το τελευταίο επιχείρημα δεν φαίνεται πάντως ιδιαίτερα πειστικό, καθώς έχουν απομακρυνθεί δικαστικοί που δεν είχαν καν ενηλικιωθεί στα χρόνια της σοσιαλιστικής Πολωνίας.

Ο Ντόναλντ Τουσκ, πρώην Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κάλεσε τον πολωνικό λαό να υποστηρίξει την Κυριακή την σχέση της Πολωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά η ατμόσφαιρα δείχνει Polexit. Polexit παρά το ότι το 80% του λαού στηρίζει την παρουσία εντός Ε.Ε., σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα.