Οι αποκαλύψεις των Pandora Papers τελικά προκάλεσαν μεγάλη ζημιά στον πρωθυπουργό της Τσεχίας, Andrej Babiš, Στα έγγραφα αποκαλυπτόταν πως είχε αγροάσει έναντι συνολικά 26 εκατομμυρίων ευρώ δύο πολυτελείς οικίες στον γαλλικό νότο, χωρίς να τις συμπεριλάβει στα φορολογικά του αρχεία, με την αγορά τους να γίνεται μέσω offshore από τις Βρετανικές Παρθένες Νήσους.
Αν και τα γκάλοπ έδειχναν πως ο Andrej Babiš θα βγει και πάλι πρωθυπουργός της χώρας, δίχως να έχει επηρεαστεί η κοινή γνώμη από τα Pandora Papers ή τους αδιαφανείς χρηματισμούς από την Ε.Ε., φαίνεται πως τα γκάλοπ ήταν καθοδηγούμενα.
Ο Babiš βγήκε μεν πρώτος, με βραχεία κεφαλή όμως, αφού πήρε 72 έδρες και ο συνασπισμός κομμάτων SPOLU ακολούθησε με 71 έδρες, με τη μεταξύ τους διαφορά στα ποσοστά να είναι στο 0,5%. Το κοινοβούλιο της Τσεχίας περιλαμβάνει 200 έδρες, με τις υπόλοιπες 57 να μοιράζονται σε κόμματα της κεντροαριστεράς, με το Pirati-STAN να παίρνει τις 37.
Ο Andrej Babiš, ηγέτης του ΑΝΟ και πρωθυπουργός από το 2011, είχε συμφωνήσει για συμμαχία με το κόμμα των Σοσιαλδημοκρατών και των Κομμουνιστών, αν και η ρητορική του πατάει γερά στην άκρα δεξιά. Τα δύο κόμματα όμως δεν πήραν το απαιτούμενο 5% για να μπουν στη Βουλή κι έτσι δε διαφαίνεται καμία εφικτή συμμαχία στον ορίζοντα.
Αντιθέτως, το SPOLU και το Pirati-STAN μπορούν να σχηματίσουν μαζί κυβέρνηση με 108 έδρες στη διάθεσή τους. Το μεγάλο πρόβλημα του Andrej Babiš όμως δεν είναι το εκλογικό αποτέλεσμα. Είναι ότι ο Πρόεδρος της Τσεχίας, Miloš Zeman, που για χρόνια τον στηρίζει, είναι σοβαρά άρρωστος και εντοπίστηκε σε καροτσάκι σε νοσοκομείο.
Ο Zeman είχε σκοπό να καλέσει πρώτα τον Babiš για να του δώσει την ευκαιρία να βρει συμμάχους. Για αρκετούς αναλυτές ίσως η ασθένεια του Zeman είναι μια ευκαιρία για τον Babiš να πάρει χρόνο για να προκαλέσει διχόνοια στην τριπλή συμμαχία των SPOLU και να βρει από εκεί το κόμμα που χρειάζεται για να έχει αυτοδυναμία.
Ο πολιτικός αναλυτής Jiří Pehe ανέφερε στη Guardian ότι «ο Zeman φαίνεται πως δε θα μπορεί για αρκετό διάστημα να αναθέσει εντολή σχηματισμού κυβέρνησης και η χώρα θα περιέλθει σε θεσμική κρίση. Είναι ανεύθυνο από τους συνεργάτες του που δεν ενημέρωσαν το κοινοβούλιο για την ασθένεια του και την αδυναμία να τελέσει τα καθήκοντα του».
Ο Andrej Babiš μπορεί να οδηγήσει την Τσεχία στο χάος μέχρι τις αρχές του 2022
Ο Pehe επισημαίνει ότι αν η κατάσταση εξελιχθεί σε αυτό το τέλμα, το κοινοβούλιο έχει τη δικαιοδοσία να κρίνει ως μη ικανό τον Andrej Babiš και να δοθεί εντολή στον σχηματισμό SPOLU, όπου είναι ηγέτης ο Petr Fiala, για να σχηματίσει κυβέρνηση με τους Πειρατές του Ivan Bartos.
«Το αποτέλεσμα είναι εξαιρετικό αν σκεφτεί κανείς ότι είχαμε απέναντι μας 5 κόμματα με έναν και μοναδικό στόχο: να με νικήσουν» ανέφερε ο Andrej Babiš, ο οποίος έριξε την ευθύνη στην Πράγα, όπου είχε και τη χαμηλότερη αποδοχή και ο κόσμος είναι σαφώς πιο κεντροαριστερός.
Το εκλογικό αποτέλεσμα στην Τσεχία, έχει μια σημαδία και για την Ευρώπη, με τους New York Times να σημειώνουν πως αποτελεί οιωνό για την αποδυνάμωση της ακροδεξιάς στην ήπειρο, ιδίως εν όψει των εκλογών στην Ουγγαρία σε ένα χρόνο και στη Γαλλία το 2022.
Ο Orban, ο πιο ακροδεξιός ηγέτης στην Ευρώπη, αλλά και ο Σλοβένος Janez Jansa, αντιμετωπίζουν προβλήματα αποδοχής στον λαό τους το τελευταίο διάστημα και βλέπουν ότι οι φιλελεύθερες πολιτικές πλευρές τους αφαιρούν δυναμική.