Στο απώτατο άκρο οδηγούνται οι σχέσεις της Πολωνίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Polexit εξακολουθεί να πλανάται πάνω από τις επιθετικές συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών. Ο πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι μίλησε στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και έκανε λόγο για μια Ε.Ε. που θέλει να κάνει τις χώρες-μέλη προτεκτοράτα που θα υπακούουν σε μια κεντρική κυβέρνηση.
Τα τελευταία 5 χρόνια, Πολωνία και Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκονται σε μια άτυπη σύγκρουση με επίκεντρο την αλλάγη σε διάφορες νομοθετικές ρυθμίσεις της χώρας της Ανατολικής Ευρώπης. Η Πολωνία αρνείται να εναρμονιστεί με το κοινοτικό πλαίσιο και η απόφαση του Ανωτάτου Δικαστηρίου πριν από δύο εβδομάδες περίπου, ήρθε να δώσει τη χαριστική βολή.
Η σπέκουλα για Polexit δεν άργησε να αρχίσει και ο Γκι Βέρχοφσταντ, Βέλγος αξιωματούχος με θητεία στην Ε.Ε., έκανε λόγο για ρητορική της Πολωνίας αντίστοιχη με αυτή που είχαν οι Βρετανοί πριν το Brexit. Στην ουσία εννόησε πως η Πολωνία ψάχνει τρόπο να απαγκιστρωθεί από την Ένωση, δίχως να υποστεί τις συνέπειες της υπαιτιότητας.
Πάνω σε αυτή την τεθλασμένη γραμμή κινήθηκε και η ομιλία του πρωθυπουργού Ματέους Μοραβιέτσκι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στο Στρασβούργο, όπου ήρθε σε αντιπαράθεση με όλους τους ευρωβουλευτές, κατόπιν κιόλας των προειδοποιήσεων της Ευρώπης πως θα διακόψει κάθε χρηματοδότηση προς την Πολωνία.
Φουλ επίθεση από Μοραβιέτσκι, σκληρή απάντηση της Φον ντερ Λάιεν, Polexit στο βάθος
Στον λόγο του, ο Μοραβιέτσκι ανέφερε ότι η Ένωση αναζητά ευκαιρίες για να εκβιάσει την κυβέρνησή του και κατηγόρησε το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο ότι με τις αποφάσεις του απειλεί την αυτονομία της Πολωνίας και αποζητά ένα Polexit. Προκάλεσε δε, την Ε.Ε. να μιλήσει ανοιχτά για τις προθέσεις της στους λαούς της Ευρώπης.
«Αν έπρεπε να συμφωνήσουμε σε μια κεντρική ιδέα, αυτό θα σήμαινε πως η Ένωση επιδιώκει να είναι μια ομοσπονδία κυρίαρχων κρατών, όμως, με τρόπο τετελεσμένο, θέλει να μεταλλαχθεί σε μια κεντρική ευρωπαϊκή κυβέρνηση, όπου οι ευρωπαϊκοί θεσμοί μπορούν να επιβάλλουν στις αποκαλούμενες επαρχίες τους να κάνουν ό,τι θέλει η κεντρική εξουσία. Δε συμφωνήσαμε κάτι τέτοιο στις συμφωνίες που υπογράψαμε.
Αυτό που χρειάζεται είναι μια κυρίαρχη απόφαση για τις κυρίαρχες αποφάσεις από τα κυρίαρχα κράτη-μέλη. Επομένως, αυτό που μπορούμε να κάνουμε τώρα, είναι να συμφωνήσουμε ότι όλες οι προσπάθειες περιορισμού της κυριαρχίας της Πολωνίας και η επέκταση της δικαιοδοσίας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου, δεν είναι κάτι παραπάνω από μια απόπειρα επανάστασης που γίνεται από την πλευρά του ευρωπαϊκού δικαίου.
Ή, πολύ απλά, μπορούμε να πούμε “Όχι”. Αν αυτό που θέλετε, είναι ένα υπερεθνικό κράτος της Ευρώπης, γιατί δεν το ζητάτε ανοιχτά από τα κυρίαρχα κράτη να σας πουν τη γνώμη τους;».
Σε αυτά τα λόγια του Μοραβιέτσκι και στις δικαστικές αποφάσεις της Πολωνίας, η Ευρωπαία Επίτροπος, Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν, έκανε λόγο για έντονη ανησυχία της Ευρώπης αλλά δεν αναφέρθηκε στο σενάριο Polexit.
«Μας έχει απασχολήσει αρκετές φορές η ανεξαρτησία των δικαστηρίων (στην Πολωνία). Δικαστές έχουν χάσει την ασυλία τους και έχουν απομακρυνθεί δίχως δικαιολογία. Αυτό απειλεί την δικαστική ανεξαρτησία που είναι ο βασικός πυλώνας της δικαιοσύνης. Έχουμε λάβει μέτρα και συνεχίζουμε να συζητάμε.
Όμως η κατάσταση έχει χειροτερέψει. Κι αυτό δεν είναι η άποψη της Κομισιόν. Είναι η ετυμηγορία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου και του Δικαστηρίου των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Και τώρα, αυτό έχει καταλήξει στην τελευταία απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου της Πολωνίας».