Περιεχόμενα
Το κρίστιμο σταυροδρόμι στο οποίο βρίσκεται η Ευρωπαϊκή Ένωση, έχει πολλά σημεία ελέγχου. Η Ευρώπη καλείται να κοιτάξει προς την Ανατολή, προς τη Δύση και προς το εσωτερικό της. Με την Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν να κάνει λόγο για υβριδικό πόλεμο από τη Λευκορωσία, σχηματίζεται μια παρτίδα σκάκι όπου η Ευρώπη έχει μείνει με 2 καλά πιόνια και τους στρατιώτες, έχοντας απέναντι της και πύργους, και παλιάτσους και άλογα.
Στην Πολωνία υπάρχει το ζήτημα της ανεξαρτησίας της δικαιοσύνης, η οποία είναι υπό αμφισβήτηση από την ίδια την κυβέρνηση και από το δικαστικό σύστημα που στηρίζει τον Ματέους Μοραβιέτσκι. Στην Τσεχία ο Αντρέι Μπαμπίς έχει προκαλέσει πολιτικό χάος. Στην Ουγγαρία υπάρχει ο Όρμπαν. Στη Γαλλία η Λε Πεν. Η Άνγκελα Μέρκελ δεν είναι πια στο προσκήνιο και η Γερμανία επιχειρεί να βρει ξανά τις ράγες της.
Μέσα σε όλα αυτά, η Ε.Ε. έχει να διαχειριστεί εμπορικές συμφωνίες με την Αυστραλία και την Κίνα, να κάνει monitor τη συμπεριφορά της Κίνας στη Νότια Κινεζική Θάλασσα, να βρει λύσεις για την ενεργειακή κρίση και την αύξηση των τιμών, να λάβει τάχιστα μέτρα για το περιβάλλον και να επιτηρεί τους μηχανισμούς υποδοχής προσφύγων, ιδίως από το Αφγανιστάν. Ακόμα και για μια συνομοσπονδία 27 κρατών, είναι πολλά ανοιχτά μέτωπα.
Κι έρχεται τώρα η Λευκορωσία να ανοίξει ένα άλλο. Μόνη της ή με την βοήθεια του Βλάντιμιρ Πούτιν που είναι μετρ στην τακτική και στον υβριδικό πόλεμο. Άλλωστε, τα τελευταία χρόνια αυτός έχει δώσει tips στον Ερντογάν που ασκεί τον ίδιο πόλεμο προς την Ευρώπη και την Ελλάδα. Με τις ίδιες πρακτικές, με την ίδια λογική.
Τι είναι ο υβριδικός πόλεμος και γιατί τον κάνει η Λευκορωσία;
Η Ούρσουλα Φον ντερ Λάιεν έκανε ανοιχτά λόγο για υβριδικό πόλεμο από τη Λευκορωσία και τον Πρόεδρο Λουκασένκο.
Ο Λουκασένκο, που ακολούθησε μια καταστροφική πολιτική στην πορεία της πανδημίας, επανεξελέγη για Πρόεδρος πριν ένα χρόνο και κάτι μήνες, κάτι που προκάλεσε αντιδράσεις στη χώρα και η Ευρώπη χαρακτήρισε την επανεκλογή του ως αποτέλεσμα διαφθοράς.
Ας μην ξεχνάμε όσα συνέβησαν με την πτήση προς Λευκορωσία τον περασμένο Μάιο, με τους αναλυτές να εκτιμούν πως ο Λουκασένκο, στον οποίο έχουν επιβληθεί πολλοί περιορισμοί από την Ε.Ε., χρησιμοποιεί τους ανθρώπους ως μέσο πίεσης. «Όχι, εμείς δεν εκβιάζουμε, ούτε απειλούμε κάποιον. Είμαστε όμως σε μια κατάσταση που πρέπει να αντιδράσουμε και αυτό κάνουμε: αντιδρούμε» ανέφερε χαρακτηριστικά τον περασμένο Αύγουστο σε συνέντευξη.
Πώς μεταφράζεται η αντίδραση; Με ελεύθερη διάβαση των προσφύγων από τα σύνορα της Λευκορωσίας προς τις χώρες με τις οποίες συνορεύει, δηλαδή Λιθουανία, Λετονία και Πολωνία. Σύμφωνα με το Euronews, το 2020 είχαν εισέλθει στην Πολωνία 81 πρόσφυγες δίχως χαρτιά. Το 2021, μέχρι τον Αύγουστο, η εισροή ήταν πάνω από 4.100.
Ο Βλάντιμιρ Μακέι, ένας από τους ανώτατους διπλωμάτες που έχει η Λευκορωσία στο εξωτερικό, μίλησε ανοιχτά για την τακτική του Λουκασένκο και κατηγόρησε την Ε.Ε. «Το ζήτημα των προσφύγων είναι μια ακόμα απόδειξη της ανεύθυνης πολιτικής σύνολης της Δύσης και το Αφγανιστάν είναι το πειστήριο.
Κανείς δεν πρέπει να ρίχνει την ευθύνη στη Λευκορωσία ότι ασκεί υβριδικό πόλεμο στην Ε.Ε., καθώς οι ηγέτες της Πολωνίας, της Λιθουανίας, της Λετονίας και άλλων κρατών, είπαν ντροπιαστικά ψέμματα. Είναι σαφές πάντως πως μια χώρα 10 εκατομμυρίων δε θα μπορούσε να πολεμήσει έναν συνασπισμό 500 εκατομμυρίων, ακόμα κι αν είχαμε τα μούσκουλα του Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ.
Από τον Απρίλιο ζητάμε από την Ευρώπη να διεξάγει συζητήσεις για την παράνομη μετανάστευση, αλλά δεν υπήρξε αντίδραση. Μάλιστα, προς καταπάτηση των συμφωνιών που έχουν υπογραφεί, η χρηματοδότηση για τα πρότζεκτ που σχετίζονται με την παράνομη μετανάστευση διεκόπη».
Η Λευκορωσία κατηγορείται από πρόσφυγες πως τους χρησιμοποιεί
Είναι αρκετές οι αναφορές, κυρίως από Σύρους, πως ο στρατός στη Λευκορωσία τους άφησε επίτηδες να φτάσουν ως τα σύνορα με την Πολωνία, για να γίνουν στη συνέχεια ένα μπαλάκι. Η Πολωνία τους έστελνε πίσω, η Λευκορωσία ξανά μπροστά. «Μας χρησιμοποιούν για πολιτικούς σκοπούς» λέει η Μπόσρα Αλ-Μοαλέμ στην The Globe.
Από την επανεκλογή του Λουκασένκο και με την Ε.Ε. να επιβάλλει κυρώσεις, πλήθος κόσμου ταξιδεύει από τη Συρία, το Ιράκ και εσχάτως το Αφγανιστάν, με ταξιδιωτική βίζα στο Μινσκ, παίρνουν αυτοκίνητο και από εκεί λαθροδιακινητές τους μεταφέρουν στα σύνορα. Έξι άνθρωποι έχουν βρεθεί νεκροί τους τελευταίους 2 μήνες στα σύνορα της Πολωνίας με τη Λευκορωσία.
Ο υβριδικός πόλεμος είναι ένας όρος που εγκαινιάστηκε από τον Φρανκ Χόφμαν και αφορά οποιαδήποτε μορφή πρόκλησης αναταραχής σε ένα άλλο κράτος, δίχως την πολεμική μορφή. Η διακίνηση ψευδών πληροφοριών για την κυβέρνηση, το προσφυγικό, οι τιμές στην ενέργεια, είναι τακτικές που εδράζονται στη φιλοσοφία του υβριδικού πολέμου.
Στην πραγματικότητα όμως, ο υβριδικός πόλεμος υπάρχει ως έννοια στη Ρωσία από την εποχή της Ε.Σ.Σ.Δ. και του Ψυχρού Πολέμου. Το 2016, ο Στρατηγός Βαλερί Γκερασίμοφ έκανε λόγο για τη σύνδεση των στρατιωτικών ενεργειών με την κοινωνική αντίδραση. Αυτή η μορφή πολέμου επιλέγεται πάντοτε σαν το κατώφλι μιας πολεμικής σύρραξης, επειδή ο κανονικός πόλεμος θα κοστίσει πολύ περισσότερο.
Οι τακτικές του υβριδικού πολέμου είναι για πολλούς διπρόσωπες, ο Ιανός της στρατηγικής. Από τη μία φανερώνουν τη συμβατική επιθετικότητα προς έναν εχθρό και από την άλλη μια παμπόνηση ασυμμετρία προς έναν άλλο.
Ο υβριδικός πόλεμος προς τη Νορβηγία το 2017
Η Ρωσία και τα παραφερνάλια της, δηλαδή η Λευκορωσία και χώρες στις οποίες έχει ισχυρό έρεισμα, γνωρίζει πως μια ανοιχτή αναμέτρηση πολιτικής υφής με τις χώρες του ΝΑΤΟ, δεν την συμφέρει. Από την άλλη, μπορεί να προκαλεί γεωπολιτικές συγκρούσεις σε εδάφη κοντά της, όπως στην Κριμαία, την Τσετσενία και τη Νότια Οσετία, επειδή εκεί πατάει καλά τα πόδια της και ξέρει ότι οι άλλες δυνάμεις δε μπορούν να επέμβου.
Η εμπλοκή στις εκλογές, η προπαγάνδα και η κυβερνοεπίθεση, είναι χαρακτηριστικά του πολέμου αυτού. Εκτός από τις εκλογές του 2016 στην Αμερική και την Κριμαία το 2014, οι Ρώσοι εφήρμοσαν την στρατηγική τους και στη Νορβηγία.
Στις 5 Μαρτίου ο Αρχιστράτηγος της νορβηγικής αεροπορίας, Haga Lunde, υπεύθυνος και των Μυστικών Υπηρεσιών Etterretningstjenesten, μίλησε για τρία περιστατικά υβριδικού πολέμου που έλαβαν χώρα το 2017. Ένα στην περιοχή Vardø, ένα στο Bodø στα βόρεια της χώρας και ένα στη Βαλτική.
Το πρώτο έγινε τον Μάρτιο του 2017. Τότε εμφανίστηκαν αεροσκάφη της ρωσικής αεροπορίας να πετούν κοντά στο ραντάρ που καταγράφει τη δραστηριότητα του αέρα και του διαστήματος και συλλέγει δεδομένα για έρευνα. 9 αεροσκάφη πέταξαν από την περιοχή Kola, όπου βρίσκονται αποθήκες με βομβιστικά και πολεμικά αεροσκάφη της ρωσικής αεροπορίας.
Τον Μάιο ήταν η σειρά του Bodø. Εκεί είχαμε το Arctic Challenge, μια άσκηση που γίνεται κάθε χρόνο ανάμεσα σε τρεις πόλεις-βάσεις του NATO. Το 2017 ήταν στην πόλη της Νορβηγίας. 12 χώρες συμμετέχουν σε αυτή την δεκαήμερη άσκηση με πάνω από 100 αεροσφάκη. Η Ρωσία δεν βρίσκεται ανάμεσα τους. Και πάλι όμως 9 αεροσκάφη βρέθηκαν κοντά στην περιοχή και προκάλεσαν θερμό επεισόδιο. Τα νορβηγικά F-16 αναχαίτισαν την πορεία τους άμεσα.
Τον Οκτώβριο του 2017, πάντα σύμφωνα με τον Lunde, οι ρωσικές μυστικές υπηρεσίες είχαν παρεμβληθεί στο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας και GPS στη Σκανδιναβική χερσόνησο και τη Βαλτική, στο πλαίσιο μιας άσκησης ονόματι Zapad-2017.
«Ο καλύτερος τρόπος να κερδίσεις έναν πόλεμο είναι να το κάνεις δίχως όπλα» λέει ένα παλιό ρητό. Και η Λευκορωσία, ως καλός μαθητής, επιχειρεί να κερδίσει κάποιες μάχες. Αν θα κερδίσει και κάποιον δυνητικό πολιτικό πόλεμο, θα φανεί.
