Η πρώτη εβδομάδα της COP26, στη Γλασκώβη, ολοκληρώθηκε και οι παγκόσμιοι ηγέτες έχουν ήδη αναλάβει κάποιες πολύ σημαντικές δεσμεύσεις, προκειμένου να μην ανέβει παραπάνω από τον 1,5 βαθμό Κελσίου η θερμοκρασία. Σε αντίθετη περίπτωση, το έργο θα είναι καταστροφικό, με τις συνέπειες να γίνονται ορατές σε λίγα χρόνια από τώρα.
Περισσότερες από 40 χώρες έχουν υπογράψει για σταδιακή μείωση στη κατανάλωση άνθρακα έως το 2050, ενώ άλλοι 100 ηγέτες δεσμεύτηκαν να τερματίσουν την αποψίλωση δασών έως το 2030. ΗΠΑ και ΕΕ. ανακοίνωσαν, επίσης, πως θα συνεργαστούν για να μειωθούν οι εκπομπές μεθανίου. Αν όλα τηρηθούν με ευλάβεια, τότε οι πιθανότητες για την κλιματική κρίση, θα είναι με το μέρος μας.
Ωστόσο, την ώρα που οι ηγέτες βρίσκονται στην σύνοδο κορυφής, έχει ακόμα περισσότερο ενδιαφέρον πως ο κόσμος αφουγκράζεται όλα όσα συμβαίνουν εκεί. Οι δημοσιογράφοι του BBC -από τη Σαγκάη μέχρι το Σάο Πάολο- εξηγούν κατά πόσο οι δεσμεύσεις των ηγετών επηρεάζουν.
https://www.intronews.gr/7866-2-3-chronia-kafsones-50-vathmous-kelsiou
Κίνα
«Η ανταπόκριση στα μέσα ενημέρωσης της Κίνας, για την COP26, ήταν αρκετά αθόρυβη», γράφει ο Stephen McDonell στο Πεκίνο. Όχι πως οι πολίτες της χώρας δεν γνωρίζουν για το συνέδριο, αλλά η κάλυψή του είναι αναμφίβολα υποβαθμισμένη. Σημαντικό ρόλο γι’αυτό έχει παίξει και η απουσία του Xi Jinping στη σύνοδο κορυφής, που δεν εκπροσώπησε τη χώρα του.
Από την άλλη, τα κινέζικα μίντια είναι του Κομμουνιστικού Κόμματος, επομένως οτιδήποτε αφορά τον Xi, ελέγχεται αυστηρά. Ωστόσο, δεν θα αγνοούσαν μια τέτοια κρίσιμη στιγμή, αν δεν τους είχε δοθεί εντολή να το κάνουν.
Οι αναφορές είναι πραγματικά ελάχιστες, ωστόσο ίσως για τους επιστήμονες του κλίματος που θέλουν να δημιουργήσουν την αίσθηση του επείγοντος από τη σύνοδο κορυφής, το να αγνοήσουν αυτό που συμβαίνει εκεί μπορεί να είναι χειρότερο από το να του επιτεθούν.
ΗΠΑ
Ο πρόεδρος Joe Biden, ήταν αποφασισμένος να χρησιμοποιήσει τη COP26 για να κάνει δύναμη ισχύος της αμερικανικής ηγεσίας για το κλίμα. Όπως ανέφερε, όμως, ο αρθρογράφος του MSNBC, Hayes Brown, έπρεπε πρώτα από όλα να ζητήσει συγγνώμη. Από τότε που ο πρώην πρόεδρος, Donald Trump, απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του Παρισιού, αυτό «μας έβαλε σε δύσκολη κατάσταση συγκριτικά με άλλες χώρες», αναγνώρισε την πρώτη μέρα της συνόδου κορυφής.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μια προσέγγιση των παγκόσμιων συμφωνιών για το κλίμα, ανάλογα με το ποιο κόμμα έχει την προεδρία. Έτσι, οι Αμερικανοί γνωρίζουν πως ό,τι συμφωνηθεί στη Γλασκώβη θα μπορούσε να αντιστραφεί από έναν Ρεπουμπλικανό πρόεδρο, το 2025.
H Wall St Journal έγραψε πως ο πρόεδρος Biden προσπάθησε να χαρακτηρίσει τη Ρωσία και την Κίνα ως «απομονωμένα κράτη» σε μια παγκόσμια συνέναιση για την κλιματική κρίση, αλλά οι προσπάθειες των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, απέτυχαν να κάνουν τη Μόσχα και το Πεκίνο να υποχωρήσουν.
Την ίδια ώρα, ο Joe Manchin ο Δημοκρατικός γερουσιαστής που κατάγεται από τη δυτική Βιρτζίνια, μια πολιτεία που παράγει άνθρακα, γνωστοποίησε τις ανησυχίες του για το πακέτο δαπανών, με τους τίτλους να γράφουν: «Η υπόσχεση του Biden για το κλίμα, κινδυνεύει να υπονομευθεί από τον γερουσιαστή».
Ρωσία
«Δεν υπάρχει καμία αίσθηση κλιματικής έκτακτης ανάγκης στη Ρωσία», γράφει ο Steve Rosenberg στη Μόσχα. Η καθημερινή εφημερίδα της χώρας έγραψε πως «πρέπει πραγματικά να φοβόμαστε την υπερθέρμανση του πλανήτη;», καταλήγοντας στο συμπέρασμα πως δεν θα έπρεπε και υποστηρίζοντας πως υπάρχουν «θετικές συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη» (ειδικά για τη Ρωσία), όπως: χαμηλότεροι λογαριασμοί θέρμανσης, πιο προσιτές διαδρομές πλοίων.
Το Κρεμλίνο δεν αρνείται πως υπάρχει σοβαρό πρόβλημα της κλιματικής κατάρρευσης, ωστόσο επισημαίνει πως το κλίμα στη Ρωσία θερμαίνεται 2,5 φορές πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο. Έστειλε, φυσικά, και μια μεγάλη εκπροσώπηση στη Γλασκώβη, χωρίς τον Vladimir Putin, ο οποίος εμφανίστηκε μέσω βίντεο.
Οι δεσμεύσεις της Ρωσίας είναι ο τερματισμός της αποψίλωσης των δασών έως το 2030, κρατάει όμως ουδέτερη στάση για την μείωση του άνθρακα έως το 2060, ενώ δεν θα συμβάλλει στη μείωση μεθανίου κατά 30% έως το 2030. «Όλοι θέλουν η Ρωσία να κάνει περισσότερα για να επιτύχει την ουδετερότητα των εκπομπών άνθρακα το συντομότερο δυνατό», μου λέει ο Vasily Yablokov της Greenpeace Ρωσίας και πρόσθεσε:
«Είμαι χαρούμενος που η Ρωσία δέχεται τώρα ότι η κλιματική αλλαγή συμβαίνει, αλλά δεν βλέπω μεγάλη φιλοδοξία από τη χώρα μας. Μοιάζει η ρωσική κυβέρνηση να είναι από άλλο πλανήτη».
Ινδία
Η δέσμευση για μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2070, κέρδισε το χειροκρότημα σε μια αναπτυσσόμενη χώρα που εξισορροπεί τις οικονομικές και περιβαλλοντικές ανάγκες, γράφει ο Rajini Vaidyanathan στο Δελχί.
Η Ινδία ήταν ένα μεγάλο θέμα συζήτησης πριν τη σύνοδο κορυφής για τις πολιτικές της περί του κλίματος, ωστόσο όταν ο πρωθυπουργός Minister Modi, ανακοίνωσε τη δέσμευση για μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2070, πολλοί το έλαβαν υπόψη. Ορισμένοι στην χώρα νιώθουν απογοητευμένοι που η Ινδία δεσμεύτηκε να πετύχει αυτόν τον στόχο δύο δεκαετίες αργότερα, από τον παγκόσμιο που είναι το 2050, ωστόσο οι υποσχέσεις του Modi θεωρήθηκαν ρεαλιστικές.
Θεωρήθηκαν, επίσης, από πολλούς, ως υπενθύμιση ότι ο πρωθυπουργός δεν θα υποκύψει στις πιέσεις όταν η Δύση έχει από καιρό καρπωθεί τα οφέλη της ανάπτυξης, ενώ ρυπαίνει. Όπως υπενθύμισε Modi στη σύνοδο κορυφής, «η Ινδία, η οποία είναι το 17% του παγκόσμιου πληθυσμού, είναι υπεύθυνη για λιγότερο από το 5% των εκπομπών» – κάτι που πολλοί επικρότησαν
Ο ειδησεογραφικός ιστότοπος First Post χαρακτήρισε τη δέσμευση του 2070 μια «τολμηρή απόφαση χωρίς να συνθηκολογήσει με τον αζήτητο εκφοβισμού από τη Δύση». Και οι ειδικοί για το κλίμα στη χώρα, λένε πως οι τέσσερις βραχυπρόθεσμοι στόχοι της Ινδίας – η κλιμάκωση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας και η μείωση των εκπομπών άνθρακα έως το 2030 – είναι επίσης σημαντικοί.
Αυστραλία
«Η συμμετοχή της Αυστραλίας στη σύνοδο κορυφής Cop26 επισκιάζεται από την πολιτική», γράφει η Shaimaa Khalil στο Σίδνεϊ. Ο Scott Morrison βρέθηκε στη COP26 για να δεσμευτεί τη μείωση του άνθρακα έως το 2050, ωστόσο η αποστολή του επισκιάστηκε από τη διαμάχη με τον Γάλλο πρόεδρο, Emmanuel Macron, για τα υποβρύχια.
Αντί να συζητηθεί η πίεση που βιώνει ο πλανήτης και τι θέλει να πετύχει η Αυστραλία στη COP26, τα περισσότερα σχόλια στη χώρα αφορούσαν τον χαρακτήρα του Morrison και το αν η διαμάχη θα επηρεάσει τη θέση του. «Η ολισθηρότητα είναι το καθοριστικό χαρακτηριστικό του Morisson», έγραψε ο δημοσιογράφος Hugh Riminton στον Guardian.
Η Αυστραλία έκανε μερικά πρωτοσέλιδα για τη σύνοδο κορυφής στη Γλασκώβη. Μαζί με την Κίνα, τη Ρωσία, την Ινδία και το Ιράν, απέρριψε τη διεθνή δέσμευση για μείωση των εκπομπών μεθανίου κατά 30% έως το 2030 και αρνήθηκε να υπογράψει τη σταδιακή κατάργηση της ενέργειας από άνθρακα και να σταματήσει να επενδύει σε νέες μονάδες άνθρακα στο εσωτερικό και στο εξωτερικό. Η ετυμηγορία από το ABC News της Αυστραλίας ήταν: «Μια τρομερά ακατάστατη εβδομάδα για τον πρωθυπουργό».
Βραζιλία
«Η διάσκεψη για το κλίμα στη Σκωτία είναι πολύ μακριά από την πραγματικότητα των περισσότερων Βραζιλιάνων», γράφει η Katy Watson στο Σάο Πάολο. Γίνονται πολλά για τη συμβολή της Βραζιλίας στην κλιματική αλλαγή, εξαιτίας του μεγάλου τροπικού δάσους της, αλλά με όλα όσα κάνει και λέει ο Jair Bolsonaro, συν το γεγονός ότι δεν παρακολούθησε τη COP26, τα πράγματα είναι κάπως διαφορετικά στη χώρα.
Ναι, ο Αμαζόνιος βρίσκεται στην ίδια χώρα, αλλά απέχει πολύ από μεγάλες πόλεις όπως το Σάο Πάολο και το Ρίο, και πιθανότατα είναι μακρινό με μια διάσκεψη για το κλίμα στη Σκωτία. Δεν είναι ότι οι Βραζιλιάνοι αδιαφορούν.«Οι άνθρωποι θέλουν να συμμετάσχουν και έχουν πολλά να συνεισφέρουν», λέει η Silvia Cervellini, συνιδρύτρια της Delibera, μιας βραζιλιάνικης οργάνωσης που βοηθά τους ανθρώπους να εμπλακούν στην πολιτική.
Η πανδημία, όμως, έφερε αύξηση της φτώχειας και η πολιτική και οικονομική κρίση ρίχνουν σκιά στη Βραζιλία. Οι άνθρωποι έχουν πιο άμεσες ανησυχίες. «Αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να επιτρέψουμε στους ανθρώπους να κάνουν τη σύνδεση με την καθημερινή ζωή», λέει η κ. Cervellini.
«Αν κόβουμε δέντρα, πρέπει να ξανασκεφτούμε τι τρώμε», λέει. «Αναθέτουμε την ευθύνη σε αρχές και πολιτικούς και ξεχνάμε ότι είναι μεμονωμένες ενέργειες, είναι η έλλειψη οικολογικής συνείδησης πάνω στην οποία πρέπει να εργαστούμε που προκαλεί όλα αυτά».
https://www.intronews.gr/7760-2-net-zero-xereis-poia-i-simasia-tou-gia-ton-planiti
Ιράν
«Πολλοί στο Ιράν πιστεύουν ότι είναι άδικο να περιμένουμε από τη χώρα να αναλάβει δεσμεύσεις για το κλίμα, όσο παραμένουν οι κυρώσεις των ΗΠΑ», γράφει ο ανταποκριτής της περσικής υπηρεσίας του BBC, Siavash Ardalan. Το Ιράν είναι μεταξύ των 10 κορυφαίων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και υποφέρει εκτενώς από τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Η χώρα γνώρισε φέτος μία από τις χειρότερες ξηρασίες των τελευταίων δεκαετιών, με αποτέλεσμα σοβαρές ελλείψεις νερού και διακοπές ρεύματος.
Ένα μέλος της εκπροσώπησης του Ιράν στην COP26, είπε ότι εάν αρθούν οι κυρώσεις, «δεν θα υπήρχε κανένα εμπόδιο για εμάς να μειώσουμε τις εκπομπές μας». Ωστόσο, συντηρητικοί που συνδέονται με την κυβέρνηση του προέδρου Ebrahim Raisi έχουν κάνει δηλώσεις του τύπου ότι η COP26 επιδιώκει να στερήσει το Ιράν από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο του.
Αν και η σύνοδος κορυφής αγνοήθηκε σε μεγάλο βαθμό από τα ιρανικά μέσα ενημέρωσης, τέτοιες επικριτικές απόψεις έχουν φτάσει σε ορισμένα φιλοκυβερνητικά συντηρητικά μέσα. Μερικές εφημερίδες έχουν διαμηνύσει προειδοποιήσεις από αξιωματούχους του ΟΗΕ και επιστήμονες για το κλίμα, αποφεύγοντας κάθε κριτική για τη χαμηλών τόνων προσέγγιση της κυβέρνησης στο COP26.
Η κοινή γνώμη διχάζεται. Πολλοί πιστεύουν ότι είναι άδικο να περιμένουμε δεσμεύσεις από το Ιράν όσο οι κυρώσεις παραμένουν σε ισχύ. Άλλοι υποστηρίζουν ότι η κλιματική αλλαγή έχει χρησιμεύσει μόνο για να υποβαθμίσει την ανικανότητα της κυβέρνησης.
Νιγηρία
«Το COP26 δεν είναι πρωτοσέλιδο στα νέα στη Νιγηρία», γράφει ο Nduka Orjinmo στην Abuja, παρόλο που τα κορυφαία μέσα της χώρας έχουν στείλει δημοσιογράφους στη Γλασκώβη.
Η Νιγηρία, που είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου της Αφρικής, έχει υποσχεθεί μηδενικές εκπομπές έως το 2060. Την Τετάρτη, ο πρόεδρος Muhammadu Buhari είπε ότι κανείς στη Νιγηρία δεν χρειάζεται «να πειστεί για την ανάγκη επείγουσας δράσης για το περιβάλλον», επισημαίνοντας την ερημοποίηση, τις πλημμύρες και τη διάβρωση στη χώρα ως «αρκετά στοιχεία».
Θέλει όμως πρόσβαση στη χρηματοδότηση για το κλίμα – κάποια από τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια που διατίθενται ετησίως στις αναπτυσσόμενες οικονομίες – και ξένες επενδύσεις στον τομέα του φυσικού αερίου της Νιγηρίας για να βοηθήσει τη χώρα να απομακρυνθεί από το σημαντικότερο εισόδημά της, το πετρέλαιο.
O πρόεδρος ανέφερε τα σημαντικά κομμάτια για τη Νιγηρία στη Γλασκώβη, οι άνθρωποι όμως στην πατρίδα τους, που μένουν σε σπίτια που τροφοδοτούνται από γεννήτριες βενζίνης που εισάγονται από την Κίνα, ζουν σε μια διαφορετική πραγματικότητα. Οι ακτιβιστές, πάντως, για το κλίμα, ειδικά στην πετρελαιοπαραγωγική περιοχή του Δέλτα του Νίγηρα, κρούουν εδώ και καιρό τον κώδωνα του κινδύνου για τον αντίκτυπο της γεώτρησης πετρελαίου και της έκρηξης φυσικού αερίου, αλλά υπάρχουν ελάχιστα σημάδια για οποιαδήποτε ενέργεια από την κυβέρνηση και τις διεθνείς εταιρείες πετρελαίου.
Σαουδική Αραβία
«Παρόλο που η Σαουδική Αραβία επιδιώκει να πετύχει το καθαρό μηδέν μέχρι το 2060, η χώρα ενισχύει την παραγωγή πετρελαίου της», γράφει ο ανταποκριτής των επιχειρήσεων στη Μέση Ανατολή, Sameer Hashmi.
Για μεγάλο χρονικό διάστημα, ο μεγαλύτερος εξαγωγέας πετρελαίου στον κόσμο, η Σαουδική Αραβία, είχε αντισταθεί στις εκκλήσεις των δυτικών χωρών να θέσουν έναν συγκεκριμένο στόχο για τη μείωση των εκπομπών άνθρακα. Τον περασμένο μήνα, ο διάδοχος, Mohammed bin Salman, ανακοίνωσε ότι η χώρα είχε θέσει ως στόχο να φτάσει τις καθαρές μηδενικές εκπομπές άνθρακα έως το 2060.
Οι ανώτατοι αξιωματούχοι της χώρας έχουν επανειλημμένα δηλώσει ότι η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι απαραίτητη, αλλά ότι δεν μπορεί να γίνει με τη «δαιμονοποίηση» των υδρογονανθράκων. Ο υπουργός Ενέργειας πιστεύει ότι ο κόσμος χρειάζεται τόσο ορυκτά καύσιμα όσο και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Οι περισσότεροι στηρίζουν τον στόχο του διαδόχου και τις προσπάθειές του να προωθήσει την οικονομική διαφοροποίηση επενδύοντας σε νέες βιομηχανίες. Ωστόσο, η ανταπόκριση των περιβαλλοντικών ακτιβιστών ήταν πιο σιωπηλή.
