Δεκάδες χιλιάδες Αφγανοί δεν μπόρεσαν να έχουν πρόσβαση στη βοήθεια του Ηνωμένου Βασιλείου μετά την πτώση της Καμπούλ από τους Ταλιμπάν, εξαιτίας αναταραχής και σύγχυσης στο Υπουργείο Εξωτερικών, σύμφωνα με την αναφορά ενός πληροφοριοδότη.
Όπως αναφέρει η Guardian, ισχυρίστηκε πως το γραφειοκρατικό χάος, η υπουργική παρέμβαση, η έλλειψη προγραμματισμού και η κουλτούρα των ολιγόωρων ωρών στο τμήμα, οδήγησαν στο «να αφήσουν ανθρώπους να πεθάνουν στα χέρια των Ταλιμπάν».
Τα στοιχεία που έδωσε ο Raphael Marshall θεωρήθηκαν τόσο σοβαρά που ξεκίνησε μια εσωτερική έρευνα όταν παρουσίασε την αναφορά του στον μόνιμο γραμματέα του Γραφείου Εξωτερικών, Κοινοπολιτείας και Ανάπτυξης, Phillip Barton, στα τέλη Αυγούστου.
Είναι πιθανό τα στοιχεία του πληροφοριοδότη και η έναρξη της – ακόμη αδημοσίευτης – εσωτερικής έρευνας, να συνέβαλαν στην απόφαση να μετακινηθεί ο τότε υπουργός Εξωτερικών, Dominic Raab, σε νέο υπουργικό πόστο.
Ο Marshall, απόφοιτος της Οξφόρδης με διπλωματική υπηρεσία τριών ετών, προσφέρθηκε να εργαστεί στην ομάδα ειδικών περιπτώσεων του βρετανικού υπουργείου Εξωτερικών στο αποκορύφωμα της κρίσης στο Αφγανιστάν τον Αύγουστο, μετά την επιστροφή των Ταλιμπάν στην εξουσία. Τώρα έχει παραιτηθεί από το τμήμα και, σε κατάθεση στην επιτροπή εξωτερικών υποθέσεων, αποκαλύπτει την έκταση του χάους που έγινε μάρτυρας.
Κάποια στιγμή, στο αποκορύφωμα της κρίσης, λέει ότι ήταν το μόνο άτομο που εργαζόταν στο γραφείο εκκένωσης και έπρεπε να πάρει αποφάσεις ζωής και θανάτου για άτομα που θα εκκενώνονταν, με βάση τυχαία κριτήρια.
Υποστήριξε ότι ο Raab έδειχνε μια έλλειψη κατανόησης για την ανοργάνωτη διαδικασία και την απελπιστική κατάσταση στο αεροδρόμιο της Καμπούλ, καθυστερώντας αρκετές παραπομπές για έκτακτη εκκένωση.
Αντί να ενεργήσει αμέσως, σύμφωνα με τον Marshall, επέμεινε για περαιτέρω, καλύτερες μορφές αποδείξεων. «Είναι δύσκολο να εξηγήσω γιατί κράτησε την απόφαση για τον εαυτό του, αλλά απέτυχε να την πάρει αμέσως», ανέφερε χαρακτηριστικά ο πρώην διπλωμάτης.
Ο Marshall ισχυρίζεται, επίσης, ότι κάποιοι από αυτοί που χρειάζονταν τη συγκατάθεση του Raab δεν έφτασαν ποτέ στο αεροδρόμιο και σε άλλη περίπτωση η ομάδα προχώρησε χωρίς να περιμένει περισσότερο για μια απάντηση από τον τότε υπουργό.
Επιπλέον, αμφισβήτησε αν η Downing Street είπε ορθώς στο κοινοβούλιο ότι όλα τα email από Αφγανούς που προσπαθούσαν να φύγουν από τη χώρα είχαν επεξεργαστεί έως τις 6 Σεπτεμβρίου. «Υπήρξε μια ευθεία ανταλλαγή ανάμεσα στη μεταφορά των ζώων του Nowzad και την εκκένωση Βρετανών πολιτών και Αφγανών, συμπεριλαμβανομένων κάποιων που είχαν υπηρετήσει με Βρετανούς στρατιώτες», είπε.
https://www.intronews.gr/9676-2-joe-biden-oikonomikes-kyroseis-rosia-vinteodiaskepsi
Λιγότερο από το 5% δέχθηκε βοήθεια
Ο Raphael Marshall ήταν μέλος ομάδας που είχε την ευθύνη να βοηθά ανθρώπους των οποίων η ζωή κινδύνευε, εξαιτίας της σχέσης τους με τη Βρετανία. Οι αιτούντες δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις για το σχέδιο Arap- μετεγκατάστασης και παροχής βοήθειας- για εκείνους που είχαν υπάρξει ευθέως εργαζόμενοι της βρετανικής κυβέρνησης. Αλλά περιελάμβαναν Αφγανούς στρατιώτες, πολιτικούς, δημοσιογράφους, δημοσίους υπαλλήλους, φεμινίστριες, εθελοντές και δικαστές.
Στην κατάθεσή του ο Marshall εκτίμησε ότι από 75.000 έως 150.000 άνθρωποι (συμπεριλαμβανομένων εξαρτημένων μελών της οικογένειάς τους) έκαναν αίτηση για εκκένωση υπό το σχέδιο ειδικών περιπτώσεων.
Η συντριπτική πλειονότητα αυτών των ανθρώπων φοβούνταν ότι η ζωή τους ήταν σε κίνδυνο λόγω της σύνδεσής τους με τη Βρετανία και τη Δύση και για αυτό πληρούσαν τις προϋποθέσεις για εκκένωση. Στην κατάθεση των 39 σελίδων στην επιτροπή, ο Marshall εκτίμησε ότι λιγότερο από το 5% δέχθηκε βοήθεια.
Χιλιάδες αδιάβαστα email, ίσως πάνω από 5.000
«Στο αποκορύφωμα της κρίσης, το απόγευμα του Σαββάτου 21ης Αυγούστου, ήμουν ο μόνος που παρακολουθούσε και επεξεργαζόταν email στο inbox των ειδικών περιπτώσεων από το Αφγανιστάν. Από νωρίς το απόγευμα της Παρασκευής δεν είχαν διαβαστεί email. Ο αριθμός των αδιάβαστων email ήταν ήδη πολλές χιλιάδες, πιστεύω πάνω από 5.000 και αυξάνονταν διαρκώς», κατέθεσε.
Επεσήμανε, δε, πως λόγω της τεράστιας ζήτησης, είχε κρίσιμη σημασία να εφαρμοστούν αξιόπιστα κριτήρια επιλογής. Όμως, είπε, αυτό δεν συνέβη. Αντί για αυτό, υποστήριξε ότι τα κριτήρια που είχαν δοθεί ήταν απολύτως υποκειμενικά. «Το προσωπικό ήταν φοβισμένο, γιατί έπαιρνε αποφάσεις ζωής και θανάτου, για τις οποίες δεν ήξεραν τίποτα», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Μεταξύ άλλων, τα προβλήματα που υπήρχαν εκείνες τις κρίσιμες ώρες ήταν η κουλτούρα της οχτάωρης εργασίας που εφαρμοζόταν αυστηρά, η έλλειψη υπολογιστών για τους στρατιώτες στην Καμπούλ που προωθούσαν επιλεγμένους για εκκένωση, η απόλυτη έλλειψη ειδικών γνώσεων- συμπεριλαμβανομένης της γλώσσας- και η έλλειψη συντονισμού με τους Αμερικανούς συμμάχους.
Το παράλληλο σχέδιο Arap ήταν εξίσου δυσλειτουργικό, επεσήμανε ο Μάρσαλ. Το βράδυ της Τετάρτης 26 Αυγούστου υπήρχαν 4.914 αδιάβαστα email στο inbox αυτού του σχεδίου.
Μάλιστα, υπήρχε σύγχυση με τα email των δύο σχεδίων, κάτι που σήμαινε ότι για ημέρες κανένας δεν έδινε προσοχή σε κάποιες περιπτώσεις. Επίσης, σύμφωνα με τον ίδιο, για πέντε συνεχόμενα βράδια δεν υπήρχε νυχτερινή βάρδια.
Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις, δεν ήταν δυνατόν να διαπιστωθεί πόσα ονόματα είχαν επιλεγεί για εκκένωση, κάτι που σήμαινε ότι το υπουργείο Εξωτερικών δεν ήξερε ποτέ πόσες θέσεις ήταν ακόμη διαθέσιμες. Στο τέλος, στρατιώτες στο αεροδρόμιο διάλεξαν ανθρώπους με βάση τη σειρά των ονομάτων σε ένα έγγραφο το υπουργείου Εσωτερικών.
Ο Marshall σημείωσε ότι δεν είναι ξεκάθαρο γιατί, σε αντίθεση με το υπουργείο Άμυνας, το σχέδιο για εκκένωση πολιτών κατά τα φαινόμενα δεν οριστικοποιήθηκε παρά μόνο 4 ή 5 ημέρες μετά την πτώση της Καμπούλ.
«Πολλά από αυτά τα email επίσης κατέγραφαν πολλές πρόσφατες σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων από τους Ταλιμπάν, μεταξύ άλλων φόνους, βιασμούς και πυρπόληση σπιτιών», επεσήμανε ακόμη, κάνοντας λόγο για καθηλωτική αντίθεση ανάμεσα στις κυβερνητικές δηλώσεις περί αλλαγμένων Ταλιμπάν και τον «μεγάλο αριθμό εξαιρετικά αξιόπιστων καταγγελιών για πολύ σοβαρές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μέσω email».
Ο Marshall αποκάλυψε πως προέτρεψε τον μόνιμο γραμματέα να εξετάσει εάν το χάος ήταν τόσο συστημικό που είχε σημειωθεί παραβίαση του υπουργικού κώδικα, αλλά η απάντηση που πήρε ήταν ότι ο κώδικας στην πραγματικότητα δεν κάλυπτε πράξεις αναποτελεσματικότητας. Πηγή κοντά στον Raab είπε: «Εκκενώσαμε περισσότερες από 500 ειδικές περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένων δημοσιογράφων, ακτιβιστών για τα δικαιώματα των γυναικών και εξαιρετικά ευάλωτων ατόμων».
Εκπρόσωπος της κυβέρνησης του Ηνωμένου Βασιλείου είπε ότι το προσωπικό, συμπεριλαμβανομένων 1.000 από την FCDO, «εργάστηκε ακούραστα για να εκκενώσει περισσότερους από 15.000 ανθρώπους από το Αφγανιστάν μέσα σε ένα δεκαπενθήμερο, στην μεγαλύτερη αποστολή εδώ και γενιές και τη δεύτερη μεγαλύτερη εκκένωση που πραγματοποιήθηκε από οποιαδήποτε χώρα».