Πριν από μερικές μέρες διάβαζα στους New York Times για την στρατηγική του δήμου Παρισίων, ώστε να μην παραδοθούν τα σπίτια της γαλλικής πρωτεύουσας σε ξένους και σε Airbnb και σκεφτόμουν ότι και για την Αθήνα είναι μονόδρομος να συμβεί κάτι τέτοιο. Δεν πέρασαν παρά λίγα 24ωρα και διαβάζουμε σήμερα ότι το Υπουργείο Οικονομικών θα διαθέσει 2.500 ακίνητα στα επόμενα χρόνια σε όλη την Ελλάδα έναντι χαμηλότατου ενοικίου ή και μηδενικού, σε νέους που θέλουν να συγκατοικήσουν.
Μπορεί να μην είναι το ιδανικότερο βήμα, αλλά είναι ένα καλό βήμα για να μπει ένα φρένο σε όλη αυτή την ακρίβεια και παράνοια που επικρατεί στην αγορά σε επίπεδο ενοικίων και πωλήσεων σπιτιών, με αποτέλεσμα η Αθήνα να οδηγείται μαθηματικά σε μια αλλαγή πληθυσμού, αφού όσοι μένουμε σε αυτή, αναζητάμε διαρκώς σπίτια όλο και πιο μακριά από το κέντρο.
Για να εξηγήσω τι εννοώ, στο ρεπορτάζ των New York Times εξηγούσαν ότι από το 2001 στο Παρίσι έχουν δεσμευτεί από το δημοτικό ταμείο μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια, ώστε ο δήμος να αγοράζει κατοικίες στο κέντρο της πόλης, αποτρέποντας την εξαγορά τους από κάποιον ξένο που σκοπεύει να το χρησιμοποιήσει για βραχυχρόνια μίσθωση. Έχει μάλιστα θεσπιστεί νόμος που επιτρέπει στον δήμο να παρέμβει σε μια ιδιωτική συμφωνία πώλησης, να ισοφαρίσει την προσφορά του ιδιώτη και να ακυρωθεί η συμφωνία με τον ιδιοκτήτη.
Στη συνέχεια, ο δήμος κάνει διαγωνισμό για την ενοικίαση του διαμερίσματος ή του κτηρίου σε ντόπιους, είτε για να μείνουν είτε για να το χρησιμοποιήσουν για επαγγελματικούς σκοπούς, να το κάνουν μπουλανζερί για παράδειγμα, με πολύ χαμηλό ενοίκιο. Περίπου 82.000 διαμερίσματα έχει πάρει στην κατοχή του ο δήμος και τα έχει διαθέσει σε ντόπιους, με τιμή 6-13 ευρώ το τ.μ.
«Αυτοί που παράγουν τα πλούτη της πόλης, πρέπει να έχουν το δικαίωμα να τα απολαμβάνουν». Αυτός είναι ο αξιωματικός κανόνας των δημοτικών συμβούλων, εκεί όπου υπάρχει απόλυτη σύμπνοια σε αυτό το ζήτημα σε δεξιούς και αριστερούς.
Τι θα συμβεί στην Αθήνα και άλλες 7 περιοχές της χώρας
Στην Αθήνα αλλά και την υπόλοιπη Ελλάδα λοιπόν, τα ρεπορτάζ αναφέρουν πως αρχίζει ο θεσμός της κοινωνικής αντιπαροχής και στην τρέχουσα δεκαετία το κράτος θα διαθέσει 2.500 ακίνητα σε 5.000 νέους 18 ως 39 ετών με πολύ χαμηλό ενοίκιο ή με μηδενικό, εφόσον υπάρχει πρόθεση σε βάθος χρόνου να γίνει αγορά από τους ενοίκους, στη λογική του rent to own.
Το πλάνο θα ξεκινήσει με την αναδοχή οικοπέδων σε διάφορα σημεία στην Αθήνα, τα οποία θα ανοικοδομηθούν και στη συνέχεια θα παραδοθούν οι κατοικίες. Κάποιες προς εμπορική χρήση, άλλες προς διαμονή.
Τα οικόπεδα έχουν εντοπιστεί σε Κηφισιά (11 στρέμματα), Μαρούσι (1,2 στρέμματα), Παιανία (20 στρέμματα), Λάρισα (40 στρέμματα), Ξάνθη (28 στρέμματα), Βόλο (74 στρέμματα), Χαλκιδική (42 στρέμματα), Αρτα (39 στρέμματα), Αγρίνιο (16,5 στρέμματα) και Σέρρες (12,5 στρέμματα).
Για την παραχώρηση του κάθε διαμερίσματος, θα υπάρχει εξ αρχής ορισμένο από την προκήρυξη το διάστημα στο οποίο θα δύνανται να μείνουν, ενώ η ανάδοχος κατασκευαστική θα έχει ποσοστό εκμετάλλευσης που θα κυμαίνεται μεταξύ 30 και 60%. Αντιλαμβάνεται κανείς πως θα υπάρχουν κριτήρια εισοδήματος και οικογενειακής κατάστασης για κάθε ένοικο, αλλά και δυνατότητας εξαγοράς του σπιτιού, οπότε σίγουρα η ζήτηση θα είναι μεγάλη, όπως και η αναμονή για τους αιτούντες.
Το ξαναλέμε, δεν είναι ιδανικό σενάριο, δεν είναι επαρκές μέτρο, αλλά είναι μια αρχή. Ο δήμος Αθηναίων από τη μεριά του θα πρέπει σιγά σιγά να αρχίσει να ρυθμίζει από τη μεριά του την αύξηση των ενοικίων και να επιβάλει ένα πλαφόν επιστρέφοντας την Αθήνα στους κατοίκους της, πριν την χάσουμε εντελώς από τα χέρια μας.