Σχεδόν 40 ώρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και η Ευρωπαϊκή Ένωση με την ΗΠΑ έχουν αντιδράσει με τρόπο που δείχνει αδυναμία. Με τρόπο που δείχνει φόβο. Η Ε.Ε. σε συνεννόηση με τον Biden, έχουν προβεί σε κυρώσεις, είναι όμως τέτοιες που προς το παρόν αγγίζουν ελάχιστα τον Putin. Ο Volodymyr Zelensky ζητάει απεγνωσμένα να αποκοπεί η Ρωσία από το SWIFT. Όλοι οι Ουκρανοί αξιωματούχοι απαιτούν από τη Δύση να βάλει στο τραπέζι τις πιο σκληρές κυρώσεις της. Ανταπόκριση μηδέν.
Απ΄όλους τους πολιτικούς της Δύσης, υπάρχει μόνο ένας που βγαίνει πιο μπροστά και ζητά επιβολή κυρώσεων που θα πονέσουν τη Ρωσία: ο Boris Johnson. Ναι, αυτός που είναι λαϊκιστής, που είναι υπέρ του BREXIT, που έκανε πάρτυ στην Downing Street 10 στην πρώτη καραντίνα και κατήργησε την υποχρεωτική καραντίνα των νοσούντων με Covid-19, είναι ο μόνος με διάθεση να απαντήσει με πυγμή στον Putin.
Την ίδια στιγμή, η Ε.Ε. μέσω των πιο δυνατών ηγετών της, όπως τον Macron και τον Scholz, μπαίνει σε διαδικασία να κρατάει τον βαρύ της οπλισμό, δηλαδή το σύστημα SWIFT και την απαγόρευση πτήσεων σε πρόσωπα και αερογραμμές, για πιο μετά. Γιατί; Γιατί φοβάται. Κι αν είναι αυτό το τίμημα που έχει να πληρώσει η Ρωσία, μια οικονομία 1.7 τρισεκατομμυρίων δολαρίων, μπορεί κανείς να φανταστεί πόσο μικρό θα φανεί σε μια οικονομία 17 τρισεκατομμυρίων δολαρίων…
Το καμπανάκι χτυπάει για την Κίνα και τον Xi Jinping που είναι ο έτερος των πολιτικών Διόσκουρων της παγκόσμιας σκηνής που ανησυχεί και τρομάζει τη Δύση.
Jinping και Putin συνεργάζονται χρόνια και είχαν μια συνάντηση στις αρχές Φεβρουαρίου, όταν ξεκίνησαν οι Χειμερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες. Εκεί συζήτησαν πολλά που αφορούν κυρίως το Belt and Road Initiative (δες περισσότερα κι εδώ), το μεγαλεπήβολο πρότζεκτ της Κίνας να χτίσει ξανά τον Δρόμο του Μεταξιού, μέσα από τις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης. Και η Ουκρανία, μαζί με τη Ρωσία, είναι ένας σημαντικός κόμβος μετάβασης.
Το BRI είναι ένα πρότζεκτ 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων και η Ουκρανία απόλαυσε απ΄αυτά το 2020, τα 15 δισεκατομμύρια δολάρια. Και ο Jinping είχε χαρακτηρίσει ως πολύ σημαντική τη σχέση της Κίνας με την Ουκρανία, από την οποία αγοράζει στρατιωτικό εξοπλισμό και αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους εισαγωγείς της.
Η Ε.Ε. δείχνει αδρανής και αδύναμη
Θα περίμενε κανείς λοιπόν, ο Xi, να είναι ενοχλημένος που ο Putin επιτέθηκε σε μια χώρα τόσο σημαντική για την Κίνα και που μπορεί να βάλει εμπόδια στο BRI. Κάτι τέτοιο δεν έγινε. Ακόμα και σε μια ψηφοφορία του ΟΗΕ στα μέσα του Φεβρουαρίου, η Κίνα ήταν η μόνη που ψήφισε υπέρ της Ρωσίας ώστε να μη γίνει συνεδρίαση με θέμα το build up του στρατού στα σύνορα με την Ουκρανία.
Παρόλο που το Πεκίνο δεν είναι και πολύ υπέρ του ιστορικού ρεβιζιονισμού σε επίπεδο εδαφικής ακεραιότητας και δεν έχει αναγνωρίσει ποτέ την προσάρτηση της Κριμαίας στη Ρωσία, το γεγονός ότι με τον Putin έχουν μια συναλλαγή 140 δισεκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο, κάνει τον Xi πιο διαλλακτικό απέναντι στον φίλο του. Από τη στιγμή που δεν ανακόπτεται το BRI, τότε η Ουκρανία μπορεί να γίνει από σημαντική, παράπλευρη απώλεια σε χρόνο dt.
Η κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, ευνοεί την Κίνα η οποία από το καλοκαίρι και μετά δέχεται διαρκή επίβλεψη και πίεση από την Αμερική, την Αυστραλία και την Ευρώπη. Παραμένει όμως ένας από τους μεγαλύτερους εμπορικούς πόλους για την Ε.Ε. και στην ουσία την έχει δέσμια μέσω αυτού.
Ο Zelensky κατηγορεί τη Δύση για αδράνεια – «Παγώνουν» τα περιουσιακά στοιχεία Putin και Lavrov
Σε αντίθεση με την Ουκρανία, όπου οι ΗΠΑ δεν έχουν δικαίωμα να επέμβουν με στρατό, αφού δεν είναι μέλος του ΝΑΤΟ, με την Ταϊβάν οι ΗΠΑ έχουν υποχρέωση να στείλουν κάθε δυνατό στρατιωτικό εξοπλισμό βάσει των συμφωνιών προστασίας που έχουν υπογράψει. Όταν λοιπόν το βλέμμα του Biden είναι από τη μία στραμμένο στην Ουκρανία και από την άλλη στα ενδότερα της Αμερικής, όπου εμφανίζονται διαρκώς προβλήματα, τότε ο αποπροσανατολισμός αυτός αποτελεί ευτύχημα για τον Xi Jinping.
«Παίρνει αρκετό οξυγόνο από το δωμάτιο πολέμου», λέει χαρακτηριστικά στο περιοδικό Time ο Alexander Gabuev, επικεφαλής για τη Ρωσία στο Πρόγραμμα Ειρηνικού Ωκεανού για την Ασία στο Carnegie Moscow Center.
Μαζί με τον Putin, ο Xi Jinping ορθώνει μια αψίδα απολυταρχισμού στη βόρεια Ασία και στις εσχατιές της Ανατολικής Ευρώπης, κάτι που ξυπνά μνήμες από την Κινεζοσοβιετική συμμαχία στη δεκαετία του ’50 και φυσικά την Ψυχροπολεμική Περίοδο. Ο κόσμος φαίνεται να έχει χωριστεί σε δύο στρατόπεδα: ΗΠΑ και Ε.Ε. από τη μία, Ρωσία και Κίνα από την άλλη. Στο δεύτερο μπλοκ μπορεί να εισχωρούν ή να κάνουν γκεστ χώρες όπως η Ινδία, αλλά είναι κατά βάση οι δυο τους.
Η Ταϊβάν μπορεί να είναι η επόμενη «Ουκρανία»
Και όπως ο Putin έχει την Ουκρανία, ο Xi έχει την Ταϊβάν και το Χονγκ Κονγκ. Και τους τελευταίους μήνες οι επιχειρήσεις της στη Νότια Κινεζική Θάλασσα έχουν ενοχλήσει πολύ τη Δύση. Όμως, σε περίπτωση που η Κίνα εισβάλλει στην Ταϊβάν για να την προσαρτήσει πολιτικά, τότε οι ΗΠΑ είναι υποχρεωμένες να πάνε σε αντίδραση πλήρους κλίμακας. Κι εκει ο πόλεμος δεν θα είναι μια τακτική μάχη εδάφους, αλλά θα γίνει ναυμαχία με πυραύλους και υποβρύχια. Και ο κρότος θα είναι μεγαλύτερος.
Αυτή τη στιγμή λοιπόν, το διεθνές μήνυμα που δίνουν Ε.Ε. και ΗΠΑ, αποτελεί ένα δείγμα του τι θα κάνουν προς την Κίνα εφόσον λειτουργήσει με τον ίδιο τρόπο. Και οι ζημιές για την Κίνα θα είναι τέτοιες, που ελάχιστα θα τη νοιάξουν. Γιατί το κέρδος θα είναι απείρως μεγαλύτερο. Ιδίως από τη στιγμή που έχει μάθει τον λαό του ο Xi στην υποταγή και στα λίγα. Έλλειψη ειδών ανάγκης είναι κάτι που μπορεί να το αντέξει.
Το αν θα χάσει σε διεθνές κύρος η Κίνα ή αν θα τον αποκλείσουν οι παγκόσμιοι ηγέτες, είναι κάτι που δεν θα απασχολήσει ιδιαίτερα τον Xi. Ούτως ή άλλως δεν είναι εκεί που είναι χάρη στη διπλωματία ή επειδή θέλει φιλικές σχέσεις. Είναι εκεί για να χτίσει τη δική του αυτοκρατορία ως ο πιο απολυταρχικός ηγέτης της Κίνας μετά τον Mao.
Επομένως, αν ο Putin διαβάζει το μήνυμα της Δύσης ως μια δήλωση φόβου και αδυναμίας και έχει τα κότσια να μιλάει ανοιχτά για πόλεμο στη Φινλανδία και τη Σουηδία, εφόσον επιχειρήσουν να μπουν στο ΝΑΤΟ, τότε μπορεί κανείς να αντιληφθεί τι θα κάνει ο Xi Jinping στη δική του εδαφική επικράτεια και εποπτεία.
Γι΄αυτό και η Ε.Ε. δείχνει να βρίσκεται σε πολύ δεινή θέση σε επίπεδο πολιτικών οντοτήτων, ηγετών με σθένος και διαμέτρημα. Και τα στοιχεία λένε πως αυτό δεν θα αλλάξει ιδιαίτερα.
