Περιεχόμενα
107 χρόνια μετά τη βύθιση του, το Endurance, το χαμένο πλοίο του εξερευνητή της Ανταρκτικής Sir Ernest Shackleton, βρέθηκε το Σαββατοκύριακο στο βυθό της θάλασσας Weddell. Το πλοίο καταπλακώθηκε από τον θαλάσσιο πάγο και βυθίστηκε το 1915, αναγκάζοντας τον Shackleton και τους άνδρες του να κάνουν μια εκπληκτική διαφυγή με τα πόδια και με μικρές βάρκες.
Σύμφωνα με το βίντεο που δημοσιεύτηκε, το Endurance βρίσκεται σε αξιοσημείωτη κατάσταση, παρ’όλο που βρίσκεται σε βάθος 3 χιλιομέτρων για πάνω από έναν αιώνα. Μοιάζει ακριβώς όπως ήταν την ημέρα εκείνου του Νοεμβρίου, που βυθίστηκε. Τα ξύλα του, αν και δείχνουν ταλαιπωρημένα και με ζημιές, είναι ακόμα καλά ενωμένα και το όνομα του πλοίου, διακρίνεται ξεκάθαρα στη πρύμνη.
«Χωρίς καμία υπερβολή, αυτό είναι το ωραιότερο ξύλινο ναυάγιο που έχω δει ποτέ», δήλωσε ο θαλάσσιος αρχαιολόγος Mensun Bound, ο οποίος συμμετέχει στην αποστολή ανακάλυψης και, πλέον, μετά από αυτό, έχει εκπληρώσει μια ονειρεμένη φιλοδοξία στην σχεδόν 50χρονη καριέρα του. «Είναι όρθιο, άθικτο και σε εξαιρετική κατάσταση συντήρησης», είπε χαρακτηριστικά στο BBC News.
Το έργο για την ανεύρεση του χαμένου πλοίου έγινε από το από το Falklands Maritime Heritage Trust (FMHT), χρησιμοποιώντας ένα νοτιοαφρικανικό παγοθραυστικό ονόματι Agulhas II, εξοπλισμένο με υποβρύχια που λειτουργούν εξ αποστάσεως. Ο αρχηγός της αποστολής, ο βετεράνος πολικός γεωγράφος Dr John Shears,, περιέγραψε τη στιγμή που οι κάμερες προσγειώθηκαν στο όνομα του πλοίου ως «καταπληκτική». «Η ανακάλυψη του ναυαγίου είναι ένα απίστευτο επίτευγμα» και πρόσθεσε: «Ολοκληρώσαμε επιτυχώς την πιο δύσκολη αναζήτηση ναυαγίου στον κόσμο, παλεύοντας με τους συνεχώς μεταβαλλόμενους θαλάσσιους πάγους, τις χιονοθύελλες και τις θερμοκρασίες που έπεφταν στους -18 C. Πετύχαμε αυτό που πολλοί άνθρωποι είπαν ότι ήταν αδύνατο».
Πού εντοπίστηκε το πλοίο;
Το Endurance εντοπίστηκε στη θάλασσα Weddell σε βάθος 3.008 μέτρων. Για περισσότερες από δύο εβδομάδες, τα υποβρύχια είχαν χτενίσει μια προκαθορισμένη περιοχή αναζήτησης, ερευνώντας διάφορους ενδιαφέροντες στόχους, πριν τελικά αποκαλύψουν το σημείο του ναυαγίου το Σάββατο – την 100ή επέτειο από την κηδεία του Shackleton.
Οι μέρες μετά την ανακάλυψη αφιερώθηκαν σε μια λεπτομερή φωτογραφική καταγραφή των ξύλων και γενικότερα του περιβάλλοντος πεδίου συντριμμιών. Το ίδιο το ναυάγιο είναι καθορισμένο μνημείο, σύμφωνα με τη διεθνή συνθήκη της Ανταρκτικής και δεν πρέπει να διαταραχθεί με κανέναν τρόπο. Επομένως, κανένα φυσικό αντικείμενο δεν έχει βγει στην επιφάνεια.
Τι μπορούσαν να δουν τα υποβρύχια;
Το πλοίο φαίνεται σχεδόν το ίδιο, όπως όταν φωτογραφήθηκε για τελευταία φορά από τον κινηματογραφιστή του Shackleton, Frank Hurley, το 1915. Τα κατάρτια είναι πεσμένα, τα ξάρτια είναι μπερδεμένα, αλλά το κύτος είναι συνεκτικό. Ορισμένες ζημιές είναι εμφανείς στην πλώρη, πιθανώς από το χτύπημα του πλοίου όταν κατέβαινε προς τον βυθό. Μέχρι και οι άγκυρες είναι εκεί, ενώ τα υποβρύχια εντόπισαν και κάποιες μπότες και πιατικά. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό.
«Μπορείς να δεις ένα φινιστρίνι που είναι η καμπίνα του Shackleton. Εκείνη τη στιγμή, νιώθεις πραγματικά την ανάσα του μεγάλου ανθρώπου στο σβέρκο σου», είπε ο Mensun Bound.
Η θαλάσσια ζωή πάνω του
Είναι ενδιαφέρον ότι το ναυάγιο έχει αποικιστεί από άφθονη ζωή – αλλά όχι του τύπου που θα το κατανάλωνε. «Φαίνεται ότι υπάρχει μικρή φθορά του ξύλου, συμπεραίνοντας ότι τα ξυλοφάγα ζώα που βρίσκονται σε άλλες περιοχές του ωκεανού μας δεν βρίσκονται, ίσως αναπάντεχα, στην περιοχή της Ανταρκτικής που δεν έχει δάση», σχολίασε η πολική βιολόγος Michelle Taylor από Πανεπιστήμιο του Έσσεξ.
«Το Endurance, που μοιάζει με πλοίο-φάντασμα, είναι πασπαλισμένο με μια εντυπωσιακή ποικιλομορφία της θαλάσσιας ζωής σε μεγάλα βάθη της θάλασσας – σκώληκες, ανεμώνες, σφουγγάρια διαφόρων μορφών, μπριτλστάρια και κρινοειδή».
Getty Images
Γιατί ήταν τόσο πολύτιμο αυτό το πλοίο;
Δύο είναι οι λόγοι. Ο πρώτος είναι η ιστορία της αυτοκρατορικής υπερανταρκτικής εκστρατείας του Shackleton. Ξεκίνησε να κάνει τον πρώτο χερσαίο διάπλου της Ανταρκτικής, αλλά έπρεπε να εγκαταλείψει την αποστολή όταν το πλοίο παγιδεύτηκε και στη συνέχεια χτυπήθηκε από θαλάσσιο πάγο. Από εκείνη τη στιγμή και έπειτα, όλα ήταν θέμα επιβίωσης.
Ο Shackleton κατάφερε με κάποιο τρόπο να οδηγήσει τους άντρες του σε ασφαλές μέρος, μια απόδραση που είδε τον ίδιο τον αγγλοϊρλανδό εξερευνητή να παίρνει μια μικρή σωσίβια λέμβο και να διασχίζει άγριες θάλασσες για να ζητήσει βοήθεια.
Ο δεύτερος λόγος ήταν η ίδια η πρόκληση της εύρεσης του πλοίου. Η Θάλασσα Weddell είναι σχεδόν μόνιμα καλυμμένη από παχύ θαλάσσιο πάγο, τον ίδιο θαλάσσιο πάγο που έσπασε το κύτος του Endurance. Το να πλησιάσει κανείς την υποτιθέμενη τοποθεσία βύθισης είναι αρκετά δύσκολο, πόσω μάλλον να πραγματοποιήσει έρευνα. Αλλά εδώ κρύβεται και ένα μέρος της επιτυχίας του έργου FMHT.
Τον περασμένο μήνα σημειώθηκε η χαμηλότερη έκταση θαλάσσιου πάγου της Ανταρκτικής που έχει καταγραφεί ποτέ κατά τη διάρκεια της δορυφορικής εποχής, η οποία εκτείνεται από τη δεκαετία του 1970. Οι συνθήκες ήταν απρόσμενα ευνοϊκές.
Το Agulhas ολοκλήρωσε την έρευνα του ναυαγίου και αναχώρησε την Τρίτη. Το παγοθραυστικό κατευθύνεται προς το λιμάνι καταγωγής του, το Κέιπ Τάουν. Αλλά η πρόθεση είναι να καλέσει στη Βρετανική Επικράτεια της Νότιας Γεωργίας όπου είναι θαμμένος ο Shackleton. «Θα αποτίσουμε το σεβασμό μας στο «The Boss»», είπε ο Shears, χρησιμοποιώντας το παρατσούκλι που είχε το πλήρωμα Endurance για τον αρχηγό τους.
Διαβάστε ακόμη:
Το highlight του 2022: Σατανικό πνεύμα απελευθερώθηκε από «φονική πέτρα» 1.000 ετών στην Ιαπωνία
Z: Το σύμβολο των φιλοπολεμικών Ρώσων – Η θεωρία που δείχνει το μέγεθος της προπαγάνδας του Putin
Με πληροφορίες από BBC
