Τον περασμένο μήνα, ο Yoichi Yatsuda κοιμήθηκε στο σπίτι του για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία. Ως κάτοικος της Futaba, μιας πόλης στη σκιά του κατεστραμμένου πυρηνικού σταθμού Fukushima, το να περάσει τη νύχτα στο σπίτι της οικογένειάς του φαινόταν ένα όνειρο απατηλό.
Ο 70χρονος ήταν ένας από τους δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους που αναγκάστηκαν να φύγουν και να ξεκινήσουν μια νέα ζωή μετά το πυρηνικό δυστύχημα. Μετά τη θεομηνία που στοίχισε τη ζωή σε πάνω από 18.000 ανθρώπους και προκάλεσε το χειρότερο πυρηνικό δυστύχημα από την εποχή Τσέρνομπιλ, ο Yatsuda και η σύζυγός του, Analisa μαζί με 160.000 ανθρώπους μάζεψαν λιγοστά από τα υπάρχοντά τους και έφυγαν, πιστεύοντας πως θα επέστρεφαν μετά από μερικές εβδομάδες.
«Αν μου έλεγαν τότε πως θα χρειαζόταν να περιμένω τόσο για την επιστροφή, θα τα είχα παρατήσει κατ’ευθείαν» παραδέχεται ο Yatsuda, ένας συνταξιούχος επαγγελματίας ποδηλάτης πίστας που αναγκάστηκε να ζήσει σε τουλάχιστον 10 διαφορετικά μέρη μετά τη θεομηνία.
Σήμερα, το ζευγάρι προσπαθεί να ξαναχτίσει τη ζωή του στη Futaba, την τελευταία από τις δεκάδες πόλεις και χωριά που τερμάτισαν το καθεστώς τους ως απαγορευμένες ζώνες, αφού τα επίπεδα ραδιενέργειας θεωρήθηκαν αρκετά χαμηλά ώστε οι άνθρωποι να επιστρέψουν.
Έκαναν περιοδικές επισκέψεις για να επισκευάσουν και να ανακαινίσουν το σπίτι τους, το οποίο κάποτε είχε κατελήφθη από αγριογούρουνο, και τους επετράπη να διανυκτερεύσουν σε δοκιμαστική βάση από τα τέλη Ιανουαρίου. Οι τοπικές αρχές ελπίζουν ότι θα ακολουθήσουν περισσότεροι άνθρωποι, όταν αρθεί επίσημα η εντολή εκκένωσης σε τμήματα της πόλης.
Η επιστροφή του Yatsuda στο σπίτι ήταν γλυκόπικρη. Πριν από την καταστροφή , η Futaba ήταν το σπίτι για περίπου 7.000 ανθρώπους. Μόλις 15 κάτοικοι έκαναν αίτηση για να λάβουν μέρος στη δίκη και μέχρι σήμερα μόνο τρεις, μεταξύ των οποίων ο Yasuda και η σύζυγός του, έχουν επιστρέψει μόνιμα.
Πολλοί από τους πρώην γείτονές τους, έχουν βρει δουλειές και έχουν δημιουργήσει νέες ζωές σε άλλα μέρη της περιοχής και γενικά σε ολόκληρη την Ιαπωνία . Σε δημοσκόπηση της υπηρεσίας ανοικοδόμησης, μόλις το 10% των πρώην κατοίκων της Futaba δήλωσε ότι θα ήθελε να επιστρέψει, ενώ το 60% δεν σχεδιάζει κάτι τέτοιο.
Οι πιο απρόθυμοι είναι όσοι έχουν παιδιά, αφού μιλάμε για μία πόλη που δεν έχει σχολεία, καταστήματα, εστιατόρια, νοσοκομεία ή δημόσιες υπηρεσίες.
Ο μοναδικός γείτονας του Yatsuda είναι ο Yasushi Hosozawa, ο οποίος ζει σε ένα μικροσκοπικό δωμάτιο, σε ένα χώρο στάθμευσης και ένα υπόστεγο γεμάτο με τα αγαπημένα του καλάμια ψαρέματος. «Γεννήθηκα εδώ και πάντα ένιωθα ότι αν μου δινόταν ποτέ η ευκαιρία να επιστρέψω, τότε θα την άρπαζα», είπε ο Hosozawa, του οποίου η σύζυγος και ο γιος διατηρούν ένα εστιατόριο σε μια άλλη πόλη της Fukushima και πρόσθεσε: «Λατρεύω το ψάρεμα και έχω το δικό μου σκάφος αγκυροβολημένο εδώ. Αυτό ήταν ένας σημαντικός παράγοντας για να αποφασίσω να επιστρέψω».
Ο 78χρονος, πρώην υδραυλικός και ιδιοκτήτης καφετέριας, επέστρεψε στα τέλη του περασμένου μήνα για να διαπιστώσει ότι η παροχή νερού δεν είχε ακόμη επανασυνδεθεί, πράγμα που σήμαινε ότι έπρεπε να οδηγήσει στο σιδηροδρομικό σταθμό για να χρησιμοποιήσει την τουαλέτα. «Υπήρχε πολύς κόσμος εδώ», είπε, δείχνοντας τα μπαλώματα με γρασίδι εκεί που κάποτε ήταν τα σπίτια των γειτόνων του. «Αλλά δες το τώρα… είναι μια έρημη χώρα».
Όπως πολλοί κάτοικοι της Fukushima, ο Yatsuda έχει ελάχιστα θετικά να πει για την Tokyo Electric Power (Tepco), την εταιρεία που διαχειρίζεται τον πυρηνικό σταθμό. «Πίστεψα την Tepco όταν είπαν πως ποτέ δεν θα συνέβαινε κάτι σαν την καταστροφή του 2011. Είναι όλα θέμα εμπιστοσύνης. Όταν επέστρεψα στη Fukushima πριν από 40 χρόνια, με διαβεβαίωσαν πως επρόκειτο για ασφαλές μέρος να ζει κανείς».
Πληροφορίες από Guardian