Περιεχόμενα
Τα 30 κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ, συναντήθηκαν την Παρασκευή στις Βρυξέλλες, να συζητήσουν για τα επόμενα βήματα της συμμαχίας, στην Ουκρανία. Την ίδια ώρα, οποιεσδήποτε διπλωματικές προσπάθειες απέτυχαν να φέρουν ένα τέλος στο χάος που επικρατεί στη χώρα, αφότου ο Vladimir Putin, διέταξε την εισβολή των ρωσικών στρατευμάτων. Η κατάσταση στην Ουκρανία δεν φαίνεται να βελτιώνεται σύντομα.
Παρά την τεταμένη κατάσταση, το ΝΑΤΟ δεν δείχνει πρόθυμο να εμπλακεί ενεργά στη διαμάχη – μεταξύ άλλων και να απαγορεύσει τις πτήσεις κατά μήκος του εναέριου χώρου της Ουκρανίας, ώστε να βοηθήσει τη χώρα να αντισταθεί ενάντια στην εισβολή που ήδη έχει σκοτώσει αθώους πολίτες. Ο Γ.Γ του ΝΑΤΟ, Jens Stoltenberg, είπε πως μια τέτοια απαγόρευση δεν αποτελεί επιλογή για τη συμμαχία: «Έχουμε συμφωνήσει πως δεν πρέπει να υπάρχουν αεροπλάνα του ΝΑΤΟ στον εναέριο χώρο της Ουκρανίας ή στρατεύματα μας στην ουκρανική επικράτεια».
Τί είναι το ΝΑΤΟ;
Ο Οργανισμός Βορειοατλαντικού Συμφώνου, όπως ορίζεται στα ελληνικά, είναι μια 30μελής ομάδα βορειοαμερικάνικων και ευρωπαϊκών εθνών. Σύμφωνα με το ίδιο το ΝΑΤΟ, ο στόχος του είναι «να εγγυηθούν την ελευθερία και την ασφάλεια των μελών του, με πολιτικά και στρατιωτικά μέσα».
Η συμμαχία, δημιουργήθηκε το 1949, ως απάντηση στην εκκίνηση του Ψυχρού Πολέμου. Αρχικός της στόχος ήταν η προστασία της Δύσης από τις απειλές που εξαπέλυε η Σοβιετική Ένωση. Από το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, αρκετά πρώην σοβιετικά έθνη έχουν εισαχθεί στο ΝΑΤΟ.
Τί σημαίνει να είσαι μέλος του ΝΑΤΟ
Το να είναι μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ, σημαίνει πως έχει ενεργό ρόλο στις καθημερινές συζητήσεις που αφορούν τα ζητήματα ασφάλειας και την άμυνας που επηρεάζουν τη συμμαχία. Αυτό, μπορεί να αφορά στρατηγικά μέτρα μάχης κατά του κυβερνοπολέμου, μέχρι την μετακίνηση στρατευμάτων εντός των συνόρων του ΝΑΤΟ, ώστε να προστατευτούν άλλα μέλη του, όπως έχουμε δει να γίνεται κατά τη διάρκεια της παρούσας κρίσης.
Τα μέλη του, έχουν την υποχρέωση να ξοδεύουν το 2% του εθνικού τους Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος, στην άμυνα της συμμαχίας, κάθε χρόνο, παρότι ελάχιστα μέλη του το κάνουν τα τελευταία χρόνια.
Το πιο γνωστό σημείο της συμφωνίας ωστόσο, είναι το Άρθρο 5, το οποίο ορίζει πως «η επίθεση σε ένα μέλος της Συμμαχίας, θεωρείται επίθεση σε όλα τα μέλη της». Το εν λόγω άρθρο έχει τεθεί σε ισχύ μόνο μια φορά: Στις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, το 2001, στην Αμερική. Παρ’όλα αυτά, το ΝΑΤΟ, είναι σε θέση να πάρει συλλογικά αμυντικά μέτρα, χωρίς απαραίτητα να ενεργοποιήσει το Άρθρο 5 και τονίζει πως εν μέσω της ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία, έχει προβεί ήδη σε αντίστοιχα μέτρα.
Τι ορίζεται ως ζώνη no-fly;
Η ζώνη no-fly, είναι μια περιοχή στην οποία συγκεκριμένα σκάφη απαγορεύεται να πετάξουν για πολλούς και διαφορετικούς λόγους. Στην περίπτωση μιας διαμάχης, όπως σε αυτή της Ουκρανίας, πιθανώς να σημαίνει πως είναι μια ζώνη κατά μήκος της οποίας τα ρωσικά αεροπλάνα δεν επιτρέπεται να πετάξουν, ώστε να τους εμποδίσει να πραγματοποιήσουν επίθεση από αέρος, στην Ουκρανία.
Το ΝΑΤΟ, έχει δημιουργήσει ζώνες απαγόρευσης εναέριας κυκλοφορίας, σε μη μέλη του, όπως η Βοσνία και η Λιβύη. Ωστόσο, μια τέτοια κίνηση, διχάζει πάντα, γιατί σημαίνει πως το ΝΑΤΟ, έστω έμμεσα, εμπλέκεται σε μια διαμάχη, χωρίς να στέλνει στρατιωτικές δυνάμεις εδάφους.
Τί θα μπορούσε να συμβεί αν το ΝΑΤΟ επιβάλει ζώνη no-fly;
Το μείζον πρόβλημα με τις ζώνες απαγόρευσης εναέριας κυκλοφορίας σε στρατιωτικά σκάφη, είναι πως πρέπει να εμπλουτιστούν οι ίδιες με στρατιωτικές δυνάμεις. Αν ένα ρωσικό σκάφος πετάξει εντός της ζώνης no-fly του ΝΑΤΟ, τότε οι δυνάμεις του ΝΑΤΟ, θα πρέπει να πάρουν ανάλογα μέτρα, ενάντια στο σκάφος. Αυτά τα μέτρα, περιλαμβάνουν την εναέρια βαλιστική επίθεση κατά του σκάφους. Κάτι τέτοιο, στα μάτια των Ρώσων, θα αποτελούσε ξεκάθαρη κίνηση πολέμου από το ΝΑΤΟ και κάτι τέτοιο θα προκαλούσε περαιτέρω διαμάχη.
Γιατί το ΝΑΤΟ δεν προβαίνει σε μια τέτοια κίνηση λοιπόν;
Ούτε η Ουκρανία, ούτε η Ρωσία, αποτελούν κράτη-μέλη του ΝΑΤΟ. Ο Putin αντιμετωπίζει το ΝΑΤΟ ως ξεκάθαρη απειλή κατά της αρχής του και πρόσφατα άσκησε κριτική ενάντια στην ανάπτυξη του προς τη Ρωσία, χρησιμοποιώντας το γεγονός, ως αφορμή για να εισβάλει στην Ουκρανία.
Αυτό, έχει ως αποτέλεσμα, το ΝΑΤΟ να είναι εξαιρετικά διστακτικό στο να διαδραματίσει ευθύ εμπλοκή στη διαμάχη στην Ουκρανία, η οποία μάλιστα ενέχει και τον κίνδυνο χρήσης πυρηνικών δυνάμεων.
Γιατί η Ρωσία νιώθει πως απειλείται από το ΝΑΤΟ;
Ο Putin, πίστευε για καιρό πως η Ρωσία αδικήθηκε σε συμφωνίες, ύστερα από την διάσπαση της Σοβιετικής Ένωσης, κάτι που ο ίδιος έχει αποκαλέσει ως την «μεγαλύτερη γεωπολιτική καταστροφή του 20ου αιώνα». Επιπλέον, έχει εκφράσει ενστάσεις πως το ΝΑΤΟ, με το πέρασμα του χρόνου, έχει επεκτείνει τα σύνορα του προς τις ανατολικές ευρωπαικές χώρες, οι οποίες κάποτε αποτελούσαν κομμάτι της Σοβιετικής Ένωσης, γεγονός που σημαίνεις πως πλέον, η Ρωσία, μοιράζεται σύνορα με την μεγαλύτερη στρατιωτική συμμαχία του κόσμου. Κάτι τέτοιο, μειώνει την γεωπολιτικής της δύναμη σε περιοχές που κάποτε ήταν εντός της σφαίρας της ρωσικής επιρροής.
Μέχρι τον Φεβρουάριο, απαιτούσε από το ΝΑΤΟ να επιστρέψει στα σύνορα που είχε το 1997, πριν κράτη της Βαλτικής, όπως η Λευκορωσία, η Λιθουανία και η Εσθονία, ταχθούν στη συμμαχία.
Δηλώσεις Putin για no-fly ζώνη
Ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin, δήλωσε πως οι χώρες που επιβάλουν ζώνη απαγόρευσης ενάεριας κυκλοφορίας πάνω από την Ουκρανία, δηλώνουν άμεσα την εμπλοκή τους στη διαμάχη: «Αμέσως θα θεωρήσουμε πως είναι συμμέτοχοι στην στρατιωτική διαμάχη και δεν έχει καμία σημασία μέλη ποιου οργανισμού είναι», είπε ο ίδιος σε συνεδρίαση που έλαβε χώρα το Σάββατο 5 Μαρτίου, με μέλη εναέριων δυνάμεων των ρωσικών εθνικών αερογραμμών. «Είναι αδύνατο να γίνει, στην ίδια την επικράτεια της Ουκρανίας. Είναι εφικτό μόνο σε περιοχές γειτονικών κρατών. Ωστόσο, οποιαδήποτε κίνηση προς αυτή την κατεύθυνση, θα θεωρηθεί από εμάς ως συμμετοχή στην αρματωμένη διαμάχη», πρόσθεσε ο Putin.
Εν τω μεταξύ, ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelensky και άλλοι Ουκρανοί ηγέτες, συνεχίζουν επανειλημμένως τις εκκλήσεις προς το ΝΑΤΟ και τις δυτικές αρχές, για να επιβληθεί ζώνη απαγόρευσης εναέριας κυκλοφορίας πάνω από την Ουκρανία.
Πηγή: CNN
