Με τις δυνάμεις του να υποχωρούν στην Ουκρανία και την έκβαση του πολέμου να μην πηγαίνει όπως θα ήθελε, ο Vladimir Putin εξαπέλυσε απειλές για ακόμη μια φορά προς τη Δύση, λέγοντας πως δεν θα διστάσει να χρησιμοποιήσει πυρηνικά όπλα. «Σε περίπτωση απειλής της εδαφικής ακεραιτότητας της χώρας μας και προκειμένου να υπερασπιστούμε τον λαό της Ρωσίας, θα χρησιμοποιήσουμε όλα τα οπλικά συστήματα που έχουμε στη διάθεσή μας. Αυτό δεν είναι μπλόφα».
Τα ρωσικά οπλικά συστήματα περιλαμβάνουν 4.477 αναπτυγμένες και εφεδρικές πυρηνικές κεφαλές, με περίπου 1.900 από αυτές να είναι «μη στρατηγικές» κεφαλές, γνωστές αλλιώς ως τακτικά πυρηνικά όπλα, σύμφωνα με την Ομοσπονδία Αμερικανών Επιστημόνων. Τα τακτικά πυρηνικά όπλα είναι μικρές πυρηνικές κεφαλές και συστήματα εκτόξευσης που προορίζονται για χρήση στο πεδίο της μάχης ή για περιορισμένο πλήγμα.
Έχουν σχεδιαστεί για να καταστρέφουν εχθρικούς στόχους σε μια συγκεκριμένη περιοχή χωρίς να προκαλούν εκτεταμένο ραδιενεργό νέφος. Τα μικρότερα τακτικά πυρηνικά όπλα μπορεί να είναι ενός κιλοτόνου ή μικρότερα (παράγοντας το ισοδύναμο με χίλιους τόνους εκρηκτικής ύλης TNT). Τα μεγαλύτερα μπορούν να φτάσουν τους 100 κιλοτόνους.
Διαβάστε ακόμη: Τουρκία: Fake news με φωτογραφίες πολεμικών πλοίων σε Λέσβο και Σάμο
Τα στρατηγικά πυρηνικά όπλα είναι μεγαλύτερα (έως 1.000 κιλοτόνους) και εκτοξεύονται από μεγαλύτερη απόσταση. Συγκριτικά, η ατομική βόμβα που έριξαν οι ΗΠΑ στη Χιροσίμα το 1945 ήταν 15 κιλοτόνων. Οι αρχικές εκρήξεις στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι σκότωσαν περίπου 70.000 και 35.000 ανθρώπους αντίστοιχα και δεκάδες χιλιάδες πέθαναν αργότερα από την ακτινοβολία που απελευθερώθηκε, σύμφωνα με τα κυβερνητικά αρχεία των ΗΠΑ.
Ο Alex Wellerstein, διευθυντής επιστημονικών και τεχνολογικών σπουδών στο Τεχνολογικό Ινστιτούτο Stevens στο Νιου Τζέρσεϊ, εξηγεί ότι η πραγματική διαφορά στα πυρηνικά όπλα δεν έγκειται πραγματικά στην εκρηκτική απόδοσή τους, αλλά στους στόχους τους. Άλλοι, συμπεριλαμβανομένου του πρώην υπουργού Άμυνας των ΗΠΑ, Τζέιμς Μάτις, υπογραμμίζουν ότι δεν υπάρχει καμία απολύτως διαφορά. «Δεν νομίζω ότι υπάρχει ΄τακτικό πυρηνικό όπλο’. Οποιοδήποτε πυρηνικό όπλο χρησιμοποιείται ανά πάσα στιγμή αλλάζει το στρατηγικό παιχνίδι», είπε σε ακρόαση στο Κογκρέσο το 2018.
Στο μεταξύ, τα τακτικά πυρηνικά όπλα δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ποτέ σε σύγκρουση. Πυρηνικές δυνάμεις όπως οι ΗΠΑ και η Ρωσία έχουν διαπιστώσει ότι είναι εξίσου αποτελεσματικό να καταστρέφουν στόχους στο πεδίο της μάχης χρησιμοποιώντας σύγχρονα συμβατικά πυρομαχικά.
Επιπλέον, καμία χώρα που διαθέτει πυρηνικά όπλα δεν ήταν μέχρι στιγμής πρόθυμη να διακινδυνεύσει την εξαπόλυση ολοκληρωτικού πυρηνικού πολέμου με τη χρήση τακτικών πυρηνικών όπλων. Ωστόσο, η Ρωσία θα μπορούσε να είναι πιο πρόθυμη να χρησιμοποιήσει μικρότερα τακτικά όπλα από ό,τι μεγαλύτερους στρατηγικούς πυραύλους, εκτιμά το BBC.
«Μπορεί να μην το βλέπουν σαν να περνάει αυτό το μεγάλο πυρηνικό κατώφλι», λέει η Δρ Πατρίσια Λιούις, επικεφαλής του προγράμματος διεθνούς ασφάλειας στο think tank Chatham House. «Θα μπορούσαν να το δουν ως μέρος των συμβατικών τους δυνάμεων».
Η Ρωσία (και πριν από αυτήν, η Σοβιετική Ένωση) έχει δημιουργήσει και διατηρεί ένα μεγάλο απόθεμα τακτικών πυρηνικών όπλων. Η αρχική σκέψη ήταν ότι η χρήση πυρηνικού πυρήνα σε ένα πεδίο μάχης έδωσε στους ηγέτες την επιλογή να κάνουν ένα αποφασιστικό χτύπημα που θα μπορούσε να αποτρέψει την ήττα χωρίς να καταφύγουν στη χρήση των μεγαλύτερων πυρηνικών τους όπλων.
Απαντώντας στην απειλή του Putin την περασμένη εβδομάδα, η Διεθνής Εκστρατεία για την Κατάργηση των Πυρηνικών Όπλων (ICAN) υποστηρίζει ότι η Ευρώπη του 2022 είναι ένα πολύ πιο επικίνδυνο μέρος για χρήση πυρηνικών όπλων από την Ιαπωνία του 1945, η οποία είχε λιγότερο πληθυσμό και ήταν σχετικά απομονωμένη. Στην Ευρώπη σήμερα, «μία και μόνο πυρηνική έκρηξη πιθανότατα θα σκοτώσει εκατοντάδες χιλιάδες αμάχους και θα τραυματίσει πολλούς περισσότερους. Η ραδιενέργεια θα μπορούσε να μολύνει μεγάλες περιοχές σε πολλές χώρες», ανέφερε η ICAN στον ιστότοπό της.