ΗΠΑ σε οικονομική κρίση ή σε μια φυσιολογική κάμψη πριν έρθει πάλι η άνοδος; Σε αυτά τα δύο χρόνια της παρουσίας του στον Λευκό Οίκο, ο Πρόεδρος Joe Biden υπέγραψε αρκετά νομοσχέδια που θα τόνωναν την οικονομία με χρήμα και θα έδιναν ανάσα στην αγορά. Όμως αυτό δεν έγινε με τρόπο που να διασφαλίζει τη μείωση του χρέους, αλλά με το ακριβώς αντίθετο. Έτσι, χθες ανακοινώθηκε πως το δημόσιο χρέος των ΗΠΑ έπιασε τα 31 τρισεκατομμύρια δολάρια, τιμή που αποτελεί ρεκόρ στην Ιστορία τους.
Η πανδημία και πλέον η ενεργειακή κρίση που έχει φέρει επισιτιστική κρίση και ακρίβεια, έχουν προκαλέσει μεγάλη άνοδο στον πληθωρισμό, με αποτέλεσμα τα επιτόκια να είναι ιστορικά χαμηλά και τα δάνεια υψηλά.
«Οι περισσότερες ανησυχίες μας για την αύξηση του χρέους έχουν αρχίσει να φαίνονται καθώς όντως μεγαλώνουμε το χρέος μας, αλλά ταυτόχρονα μεγαλώνουμε σταδιακά και τα επιτόκια», δήλωσε στους New York Times ο Michael A. Peterson, CEO του Peter G. Peterson Foundation που δραστηριοποιείται στην οικονομία στο κομμάτι της μείωσης του ελλείμματος.
Το μέγεθος του χρέους των ΗΠΑ έρχεται να επιβαρύνει κι άλλο μια κατάσταση στην οποία κυριαρχεί η αμφιβολία και ο φόβος στους επενδυτές σε σχέση με την παγκόσμια ύφεση. Ο Σεπτέμβριος ήταν βάναυσος για τη Wall Street και μόλις χθες ήταν η πρώτη μέρα από τα τέλη του καλοκαιριού που το χρηματιστήριο έκλεισε σε ένα αισιόδοξο ποσοστό, στο 3%.
Σε αυτή την περίοδο οι ΗΠΑ έχουν βγει εκτός προβλέψεων, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εκτίμηση των 8.1 τρισ. δολαρίων που είχε προβλέψει το Γραφείο Προϋπολογισού του Κογκρέσου τον Μάιο για τις άμεσες πληρωμές κόστους, το οποίο τελικά θα είναι ένα τρισεκατομμύριο επιπλέον.
Και οι δαπάνες για τα επιτόκια αναμένεται να ξεπεράσουν τον προϋπολογισμό των αμυντικών δαπανών των ΗΠΑ ως το 2029, εφόσον τα επιτόκια για το δημόσιο χρέος εξακολουθούν να αυξάνονται κατά μία μονάδα παραπάνω από αυτό που προέβλεψε το CBO (Congressional Budget Office).
Τα επιτόκια, που είχαν βρεθεί κοντά στο μηδέν στη διάρκεια της πανδημίας, πήραν μια ανοδική πορεία με στόχο να ελεγχθεί η ραγδαία άνοδος του πληθωρισμού, που ήταν η μεγαλύτερη των τελευταίων 40 ετών. Πλέον, τα επιτόκια βρίσκονται μετά του 3 και 3.25% και η Κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ έχει προβλέψει πως θα βρεθούν στο 4.6 ως το τέλος του έτους.
Για να κατανοήσει κανείς πως δημιουργείται διαρκώς ένα νέο χρέος, αρκεί να καταλάβει πως το ομοσπονδιακό χρέος δεν είναι σαν ένα δάνειο που παίρνει ένας πολίτης, το οποίο πληρώνεται με σταθερό επιτόκιο. Όσο η κυβέρνηση δανείζεται, δημιουργεί νέο χρέος, κι αυτό σημαίνει πως ο τόκος δανεισμού αυξάνεται και πέφτει ανάλογα με τα επιτόκια.
Αισιοδοξία Biden για οικονομική άνθιση στα επόμενα 2 χρόνια
Η μείωση των επιτοκίων αποτελεί ανάχωμα για μια περίοδο μηνών στην οποία είχε παρατηρηθεί βελτίωση στην οικονομία των ΗΠΑ. Από τον Λευκό Οίκο εκτιμούν πως το 2023 και κυρίως το 2024 το δημόσιο χρέος θα αρχίσει να μειώνεται σταδιακά, καθώς η αμερικάνικη οικονομία θα έχει ρυθμό ανάπτυξης μεγαλύτερο από τον ρυθμό ανάπτυξης του χρέους.
Τα 31 τρισ. δολάρια πάντως είναι ένας τρομακτικός αριθμός και αποτελούν χτύπημα στην πολιτική ρητορεία του Biden τους τελευταίους μήνες και στη δέσμευσή του πως θα βάλει τις ΗΠΑ σε ένα πιο βιώσιμο οικονομικό μονοπάτι, μειώνοντας το έλλειμμα στον ομοσπονδιακό προϋπολογισμό κατά ένα τρισ. δολάρια σε βάθος δεκαετίας. Το έλλειμμα είναι κάτι που εμφανίζεται όταν η κυβέρνηση ξοδεύει περισσότερα απ΄όσα λαμβάνει μέσω της φορολογίας.
Η αρμόδια Επιτροπή για τον Ομοσπονδιακό Προϋπολογισμό εκτιμά πως οι πολιτικές του Biden έχουν βάλει ακόμα 5 τρισ. δολάρια στο έλλειμμα από την ημέρα που ανέλαβε και μέρος της αιτίας είναι κι ένα νομοσχέδιο για να συγχωρεθεί το χρέος φοιτητών από φοιτητικά δάνεια, κάτι που θα κοστίσει κοντά στα 400 δισ. δολάρια στα επόμενα 30 χρόνια στους φορολογούμενους.
«Κατεβάσαμε το έλλειμμα κατά 350 δισ. δολάρια την πρώτη χρονιά και κατά 1.5 τρισ. δολάρια φέτος», δήλωσε ο Biden στην Εθνική Επιττροπή των Δημοκρατικών τον περασμένο μήνα.
Για μια χώρα με χρέος 31 τρισ. δολάρια, είναι μια πολύ ήρεμη και αισιόδοξη στάση, η οποία παρατηρείται συνολικά στους κρατικο΄θυς αξιωματούχους, που δηλώνουν ότι δεν τους δημιουργούν πανικό το χρέος και το έλλειμα και δεν βλέπουν πως οι ΗΠΑ βρίσκονται σε οικονομική κρίση. Περίμεναν πάνω κάτω αυτά τα οικονομικά δεδομένα μετά τα νομοσχέδια που υπέγραψε ο Biden.
«Οι προϋπολογισμοί μας έχουν υπάρξει οικονομικά συνετοί και φτιάχνουν ένα πολύ ανταγωνιστικό μονοπάτι προς τις καίριες επενδύσεις και την οικονομική υπεθυνότητα. Γι΄αυτό θα ήταν λάθος να κάνουμε κινήσεις πανικού ως αντίδραση στο χρέος», εξηγεί ο Jared Bernstein, μέλος του Συμβουλίου Οικονομικών Συμβούλων του Λευκού Οίκου.
* Πηγή: New York Times
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
Ο Elon Musk αποφάσισε τελικά να προχωρήσει με την εξαγορά του Twitter
Βόρεια Κορέα: Εκτόξευσε πύραυλο πάνω από την Ιαπωνία – Ο Kim Jong Un σε mode πρόκλησης