Την πρόθεσή τους να ενταχθούν στο ΝΑΤΟ επιβεβαίωσαν οι ηγέτες της Φινλανδίας και της Σουηδίας, σε μια ιστορική αλλαγή πολιτικής των δύο σκανδιναβικών κρατών που ήρθε μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Την αρχή έκανε η Φινλανδία, με τη Σουηδία να ακολουθεί με τους Σοσιαλδημοκράτες στο ίδιο μοτίβο, υποστηρίζοντας πως ανοίγει ο δρόμος για την υποβολή αίτησης. Προφανώς, η Ρωσία που βλέπει το ΝΑΤΟ ως απειλή, έχει προειδοποιήσει για τις συνέπειες αυτών των αποφάσεων.
Η Φινλανδία, η οποία μοιράζεται χερσαία σύνορα 1.300 χλμ με τη Ρωσία, επιλέγει να συμμαχήσει με τη Δύση, μετά από δεκαετίες ουδετερότητας. Μέχρι τώρα, παρέμενε εκτός ΝΑΤΟ για να αποφύγει τον ανταγωνισμό με τον ανατολικό γείτονά της. Κάτι αντίστοιχο συμβαίνει και με τη Σουηδία, η οποία παρέμεινε ουδέτερη στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και για περισσότερο από δύο αιώνες αποφεύγει να ενταχθεί σε στρατιωτικές συμμαχίες.
Ιστορική στροφή πολιτικής
Σε ανακοίνωσή τους οι Σοσιαλδημοκράτες της Σουηδίας δήλωσαν πως θα δουλέψουν για την ένταξη, με τους πολίτες να υποστηρίζουν αυτή την απόφαση, καθώς και τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης. Πρόσθεσαν, βέβαια, ότι είναι αντίθετοι με την τοποθέτηση πυρηνικών όπλων ή τη φιλοξενία βάσεων του ΝΑΤΟ.
Στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε, η πρωθυπουργός Magdalena Andersson είπε ότι το κόμμα της πιστεύει ότι η ένταξη είναι «το καλύτερο για την ασφάλεια της Σουηδίας και του σουηδικού λαού» και πρόσθεσε: «Για εμάς τους Σοσιαλδημοκράτες, είναι ξεκάθαρο ότι η στρατιωτική αδέσμευτη πολιτική έχει εξυπηρετήσει καλά τη Σουηδία, αλλά το συμπέρασμά μας είναι ότι δεν θα μας εξυπηρετήσει το ίδιο καλά στο μέλλον».
Εξήγησε, επίσης, πως η Σουηδία θα έμενε σε ευάλωτη θέση αν ήταν η μόνη χώρα στην περιοχή της Βαλτικής που δεν ανήκε στο ΝΑΤΟ.
Από την άλλη, ο πρόεδρος της Φινλανδίας, Sauli Niinisto επιβεβαίωσε πρώτος πως η χώρα του θα υποβάλει αίτηση, αποκαλώντας την «ιστορική ημέρα».
Επικοινώνησε, δε, με τον Vladimir Putin για την απόφασή του, εξηγώντας πως δεν ήθελε να το «πει ευθέως». «Ούτε εγώ ούτε η χώρα κρυβόμαστε πίσω απ’το δάχτυλό μας», τόνισε. Ο πρόεδρος της Ρωσίας είχε πει στη Φινλανδία ότι θα ήταν «λάθος» να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ, το οποίο ιδρύθηκε το 1949 για να αντιμετωπίσει την απειλή από τη Σοβιετική Ένωση, ενώ ο Putin ανέφερε πως τέτοια πρόθεση ήθελε και η Ουκρανία και αυτός ήταν ένας από τους λόγους της εισβολής.
Οι Σοσιαλδημοκράτες επέλεξαν να ανακοινώσουν την απόφασή τους να στηρίξουν την ένταξη στο ΝΑΤΟ με μια δήλωση χαμηλών τόνων, μισή ώρα πριν την προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου. Η ανακοίνωση δεν προκάλεσε την έκπληξη. Οι σοσιαλδημοκράτες υπουργοί υποστήριξαν τα ευρήματα μιας διακομματικής έκθεσης την Παρασκευή, η οποία κατέληγε στο συμπέρασμα ότι η ένταξη θα αύξανε την ασφάλεια στη βόρεια Ευρώπη και θα ήταν απίθανο να πυροδοτήσει ένοπλη επίθεση από τη Ρωσία.
Ταυτόχρονα, η δημόσια υποστήριξη για την επίσημη ένταξη στο ΝΑΤΟ έχει αυξηθεί σταθερά από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία. Τα περισσότερα κόμματα της αντιπολίτευσης τάσσονται υπέρ, με μόλις μήνες να απομένουν μέχρι τις επόμενες γενικές εκλογές της Σουηδίας. Δεν είναι όλοι, βέβαια, πεπεισμένοι ότι καθιστά λιγότερο πιθανή τη στρατιωτική επίθεση από τη Ρωσία. Άλλοι θρηνούν ήδη για την απώλεια μιας εθνικής ταυτότητας ως ένα ουδέτερο, ειρηνικό έθνος που έχει συνηθίσει να μένει μακριά από μεγάλες παγκόσμιες συγκρούσεις.
Οι υπουργοί Εξωτερικών των χωρών του ΝΑΤΟ, που συνεδριάζουν στο Βερολίνο, έχουν δεσμευτεί να παράσχουν εγγυήσεις ασφάλειας τόσο για τη Φινλανδία όσο και για τη Σουηδία, ενώ οι προσπάθειές τους για ένταξη στο ΝΑΤΟ επικυρώνονται από όλα τα κράτη μέλη – μια διαδικασία που μπορεί να διαρκέσει έως και ένα χρόνο.
Αντιδράσεις από την Τουρκία
Η Τουρκία αποτελεί τη μοναδική εξαίρεση που δεν επιθυμεί να μπουν οι δύο χώρες στο ΝΑΤΟ. Δεν βλέπει θετικά την ενδεχόμενη ένταξη της Φινλανδίας, καθώς και της Σουηδίας. Ο Τούρκος πρόεδρος αναφέρθηκε και στην Ελλάδα, λέγοντας πως οι προηγούμενες διοικήσεις σχετικά με το ΝΑΤΟ, έκαναν ένα λάθος σε ό,τι αφορά την Ελλάδα».
Η Τουρκία, που είναι κράτος μέλος του ΝΑΤΟ, κατηγορεί και τις δύο σκανδιναβικές χώρες ότι υποστήριξαν το Εργατικό Κόμμα του Κουρδιστάν (PKK), το οποίο διεξάγει ένοπλη πάλη ενάντια στην τουρκική κυβέρνηση εδώ και δεκαετίες. Ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Mevlut Cavusoglu δήλωσε ότι η Σουηδία και η Φινλανδία πρέπει να σταματήσουν να υποστηρίζουν τρομοκράτες στις χώρες τους, να παράσχουν σαφείς εγγυήσεις ασφαλείας και να άρουν τις απαγορεύσεις εξαγωγών στην Τουρκία. Τόνισε, όμως, ότι η Τουρκία δεν απειλεί κανέναν ούτε επιδιώκει μόχλευση.
Τόσο η Σουηδία όσο και η Φινλανδία έχουν κουρδικές κοινότητες, και στην περίπτωση της Σουηδίας ορισμένοι βουλευτές έχουν κουρδική καταγωγή. Η Τουρκία δεν έχει παράσχει αποδείξεις ότι αυτές οι κοινότητες έχουν δεσμούς με το PKK.
Με πληροφορίες από BBC
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
Ellen Barkin: Ποια είναι η γυναίκα-κλειδί στη δίκη Depp εναντίον Heard
Putin: Πότε θα προσαρτήσει τις περιοχές της Ουκρανίας; Τα τρία πιθανότερα σενάρια
TikTok: Νέα καταγγελία για την πλατφόρμα – 10χρονη έπαθε ασφυξία κάνοντας επικίνδυνο challenge
