Για τρίτο συνεχόμενο καλοκαίρι, η νότια Ευρώπη βρίσκεται στο μάτι του κυκλώνα αδιανόητου και χωρίς προηγούμενο καύσωνα. Φέτος όμως, το φαινόμενο έχει διαφορετική ισχύ και χρονική έκταση. Το 2021 και το 2022 ο καύσωνας είχε δύο ή τρία διαφορετικά διαστήματα 6-12 ημερών από τα μέσα Ιουλίου ως τις αρχές Σεπτεμβρίου.
Φέτος, είμαστε στα μέσα Ιουλίου και ήδη περπατάμε στην 7η ημέρα ακραίου καύσωνα, με τις εκτιμήσεις των ειδικών να κάνουν λόγο για ένα τρίτο κύμα που θα ακολουθήσει, μετά το δεύτερο που θα τελειώσει την επόμενη Τρίτη. Ο καύσωνας δεν αφανίζει μόνο χλωρίδα και πανίδα. Αλλάζει και τις τουριστικές ροές.
Ένας τέτοιος καύσωνας πρόκειται να είναι η νέα κανονικότητα για τα επόμενα 15-20 χρόνια, αν δεν έχουν χειροτερεύσει κι άλλο τα πράγματα ως τότε σε επίπεδο κλιματικής κρίσης.
Προορισμοί όπως η Ιταλία και η Ελλάδα, δεν είναι πια γοητευτικοί Ιούλιο και Αύγουστο. Μπορεί να είναι ακόμα νωρίς, αλλά σταδιακά θα τελεστεί μια μετάβαση του τουριστικού ενδιαφέροντος σε άλλους μήνες.
Η Ελλάδα, διόλου τυχαία, έχει επιμηκύνει από πέρσι την τουριστική περίοδο από τις αρχές Μαρτίου ως τα μέσα Νοεμβρίου, καλύπτοντας και ένα φάσμα του χρόνου όπου δεν έχει ακραίες θερμοκρασίες, αλλά τιμές από 15 μέχρι 20 βαθμούς Κελσίου, συνθήκες δηλαδή που μπορούν να αντέξουν καλύτερα οι τουρίστες από το εξωτερικό, κυρίως Βρετανοί και Γερμανοί που έρχονται αθρόα στην Ελλάδα.
Ακόμα δεν έχει φανεί μείωση στις κρατήσεις και δύσκολα θα φανεί φέτος, αλλά από το 2024, και υπό το φως των ειδήσεων που γίνονται πρώτο θέμα στο εξωτερικό για τις φωτιές στην Ελλάδα ή τους 48 βαθμούς Κελσίου στην Ιταλία, είναι δεδομένο πως θα δούμε μετατόπιση ενδιαφέροντος στους μήνες Απρίλιο-Μάιο-Ιούνιο και μετά από μέσα Σεπτεμβρίου και μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου, όπου οι τουριστικές ροές θα αυξηθούν.
Δεν είναι όμως μόνο αυτό. Υπάρχει και το αρνητικό στοιχείο, ότι δηλαδή η Κεντρική Ευρώπη θα είναι τους καλοκαιρινούς μήνες πιο ελκυστική για τους τουρίστες σε σχέση με τη νότια Ευρώπη και τη Μεσόγειο.
Προορισμοί όπως η Δημοκρατία της Τσεχίας, η Δανία, η Ιρλανδία και η Βουλγαρία έχουν, στο μεταξύ, καταγράψει αύξηση του τουριστικού ενδιαφέροντος.
«Αναμένουμε ότι στο μέλλον απρόβλεπτες καιρικές συνθήκες θα έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στις επιλογές των ταξιδιωτών στην Ευρώπη», λέει ο Μιγκέλ Σανθ, ο επικεφαλής της ETC.
Έκθεση της ETC δείχνει εξάλλου ότι το 7,6% των ταξιδιωτών θεωρεί σήμερα τα ακραία καιρικά φαινόμενα ως βασική αιτία ανησυχίας για ταξίδια κατά το διάστημα Ιουνίου-Νοεμβρίου.
Ο καύσωνας επιτάσσει στροφή για διακοπές Ιούνιο και Απρίλιο
Τουρίστες στην Ρώμη λένε στο Reuters ότι το σκέφτονται σοβαρά αν θα ξαναεπισκεφθούν Ιούλιο την ιταλική πρωτεύουσα.
«Θα ερχόμουν ξανά όταν θα ήταν πιο δροσερά. Μόνο Ιούνιο και Απρίλιο», λέει η Ντάλφνα Νιμπούρ, μια Αμερικανίδα τουρίστρια που κάνει διακοπές με τον σύζυγό της στην Ρώμη αυτή την εβδομάδα και που εξηγεί ότι οι πολύ υψηλές θερμοκρασίες έχουν κάνει “άθλιες” τις διακοπές τους.
Αυτό έχει σοβαρό αντίκτυπο και για την οικονομία της Ιταλίας που ενισχύεται πολύ από τον τουρισμό του καλοκαιριού.
Το ιταλικό υπουργείο Περιβάλλοντος προειδοποίησε σε έκθεσή του αυτό τον χρόνο ότι οι ξένοι τουρίστες στο μέλλον θα ταξιδεύουν περισσότερο την άνοιξη και το φθινόπωρο και θα επιλέγουν πιο δροσερούς προορισμούς.
Κάποιοι ευελπιστούν η αλλαγή αυτή να αφορά την επιλογή άλλης περιόδου για διακοπές και να μη συνιστά μείωση του συνολικού αριθμού των τουριστών.
Στην Ισπανία, η μεγάλη ζήτηση των τουριστών αναμένεται να καταγραφεί σε παραθαλάσσιους προορισμούς στα βόρεια της χώρας και στα ισπανικά νησιά, όπου οι θερμοκρασίες το καλοκαίρι είναι συνήθως χαμηλότερες, σύμφωνα με έκθεση της ένωσης τουριστικών επιχειρήσεων της χώρας Exceltur.
Οι Ισπανοί Ντανιέ Οτέρο και Ρεμπέκα Βάσκεθ που επισκέπτονται το Μπιλμπάο είπαν ότι πιθανόν του χρόνου να κάνουν διακοπές τον Ιούνιο που θα είναι πιο δροσερά και θα έχει λιγότερο κόσμο.
Κατά την Ελσχόι, οι καλοκαιρινές διακοπές στη νότια Ευρώπη πιθανόν να είναι κάτι που θα ανήκει πλέον στο παρελθόν. Όπως λέει, σκέφτεται να κάνει διακοπές πλέον στην χώρα της, την Νορβηγία: «Δεν θέλω να κάνω ξανά διακοπές κάπου που θα με πιάνει πονοκέφαλος και ζαλάδα», εξηγεί.
Σε αρκετές περιοχές έχουν υπάρξει περιπτώσεις τουριστών που χρειάστηκαν διακομιδή σε νοσοκομειακή μονάδα και όχι τα κέντρα υγείας που έχουν σε νησιά ή σε περιοχές με ανεπαρκείς υποδομές.
Με πιο απλά λόγια, η Ελλάδα θα πρέπει από το τέλος της τουριστικής σεζόν να εκπονήσει ένα σχέδιο αξιοποίησης του κλίματος της δίνοντας έμφαση σε άλλους μήνες και αλλάζοντας δομές που υπάρχουν για δεκαετίες στην φιλοξενία.