Περιεχόμενα
Μέχρι πριν λίγα 24ωρα, το Καζακστάν έμοιαζε να είναι μια όαση σταθερότητας στην Κεντρική Ασία. Πλέον, αυτή η εικόνα φαντάζει κάπως μακρινή. Η μεγάλη αύξηση των τιμών του υγραερίου που είναι ένα πολύ δημοφιλές καύσιμο στη χώρα, όχι μόνο για τη θέρμανση αλλά και για την κίνηση των οχημάτων, οδήγησε σε σφοδρές συγκρούσεις στο Αλμάτι.
Το υπουργείο Εσωτερικών διευκρίνισε πως περίπου 5.135 άνθρωποι έχουν συλληφθεί, ενώ περισσότερα από 100 εμπορικά κέντρα, κτίρια τραπεζών και περίπου 400 οχήματα, κυρίως περιπολικά, καταστράφηκαν. Την ίδια ώρα, οι αρχές προσπαθούν να αποκλιμακώσουν την κατάσταση, αφού στην ατμόσφαιρα επικρατεί ακόμα μια ένταση.
Αποκλιμάκωση ζητά η Ευρωπαϊκή Ένωση
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ursula von der Leyen, και ο πρόεδρος της Γαλλίας, Emmanuel Macron, ζήτησαν «να μπει ένα τέλος στη βία» και να υπάρξει αυτοσυγκράτηση στο Καζακστάν, όπου γίνονται οι συγκρούσεις. Ο πρόεδρος της χώρας αποκλείει οποιαδήποτε διαπραγμάτευση με τους διαδηλωτές. «Απευθύνω έκκληση για να μπει ένα τέλος στη βία και για αυτοσυγκράτηση», τα «δικαιώματα και η ασφάλεια των πολιτών είναι πρωταρχικής σημασίας και πρέπει να είναι εγγυημένα», δήλωσε η Ursula von der Leyen δίπλα στον Macron, ο οποίος προσυπέγραψε τις δηλώσεις της.
«Ανησυχούμε για τη βία που ξέσπασε μετά τις ειρηνικές διαδηλώσεις στο Καζακστάν, το οποίο είναι σημαντικός εταίρος για την Ευρωπαϊκή Ένωση», με την οποία έχει συνάψει «συμφωνία εταιρικής σχέσης και συνεργασίας», που βρίσκεται σε ισχύ, καθώς και «για τη σταθερότητα της περιοχής» ανέφερε ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ, Josep Borrell σε ανακοίνωση που εξέδωσε εκ μέρους της.
«Λυπούμαστε βαθύτατα για την απώλεια ζωών και καταδικάζουμε σθεναρά τις εκτεταμένες πράξεις βίας. Είναι σημαντικό να αποφευχθούν περαιτέρω κλιμακώσεις, να αποφευχθεί οποιαδήποτε υποκίνηση σε βία, να επιδεικνύεται αυτοσυγκράτηση ανά πάσα στιγμή και να αποφευχθεί η εκμετάλλευση της αναταραχής για άλλους σκοπούς», συνέχισε.
Χωρίς προειδοποίηση θα πυροβολεί ο στρατός
Όλα αυτά, ενώ ο πρόεδρος του Καζακστάν, Kassym-Jomart Tokayev, έχει δώσει εντολή στον στρατό να πυροβολεί αδιακρίτως και χωρίς προειδοποίηση, σε περίπτωση νέων συγκρούσεων.
Η εντολή αυτή προκάλεσε τον φόβο ότι μπορεί να υπάρξουν πολλές απώλειες μεταξύ των πολιτών, ιδιαίτερα στην μεγαλύτερη πόλη και οικονομική πρωτεύουσα της χώρας, την Αλμάτι, όπου κατά τη διάρκεια των διαμαρτυριών πυρπολήθηκαν κυβερνητικά κτίρια και έγιναν μαζικές λεηλασίες.
Μετά το ξέσπασμα των διαδηλώσεων, ο Tokayev αποδέχθηκε την παραίτηση της κυβέρνησης και απέπεμψε υψηλόβαθμα ηγετικά στελέχη του Συμβουλίου Ασφαλείας της χώρας, κήρυξε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και ζήτησε βοήθεια από στρατιωτική συμμαχία υπό την ηγεσία της Ρωσίας.
Το υπουργείο Εμπορίου ανακοίνωσε ότι εξασφαλίστηκε ο εφοδιασμός απομακρυσμένων περιοχών με βασικά είδη τροφίμων, μετέδωσε το ρωσικό πρακτορείο ειδήσεων TASS. Το υπουργείο Ενέργειας σημείωσε από την πλευρά του ότι έχει αρχίσει η παροχή καυσίμων και υγροποιημένου αερίου.
Συνολικά 16 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας έχασαν τη ζωή τους στις ταραχές, ενώ περίπου 1.300 αστυνομικοί, στρατιώτες κι άλλα μέλη των δυνάμεων ασφαλείας τραυματίστηκαν στις συγκρούσεις που σημειώθηκαν, σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών. Χθες οι αρχές είχαν ανακοινώσει ότι περισσότεροι από 40 άνθρωποι σκοτώθηκαν στις ταραχές, συμπεριλαμβανομένων των μελών των δυνάμεων ασφαλείας.
Οι συνομιλίες του προέδρου του Καζακστάν με τον Putin
Ο Ρώσος πρόεδρος Vladimir Putin βρίσκεται σε συνεχή επικοινωνία με τον Καζάκο ομόλογό του, Kassym-Jomart Tokayev, για την κρίση στο Καζακστάν. Ο Putin μίλησε επίσης με τους ηγέτες άλλων χωρών του Οργανισμού της Συλλογικής Συνθήκης Ασφαλείας (ΟΣΣΑ), στρατιωτικής συμμαχίας, όπως μετέδωσαν τα πρακτορεία επικαλούμενα τον εκπρόσωπο του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ.
Οι δυνάμεις ασφαλείας φαίνεται να ανέκτησαν σήμερα τον έλεγχο στους δρόμους της κύριας πόλης του Καζακστάν, Αλμάτι, έπειτα από ημέρες βίας και ο υποστηριζόμενος από τη Ρωσία πρόεδρος είπε ότι είχε δώσει εντολή στα στρατεύματά του να πυροβολούν εν ψυχρώ ώστε να καταστείλουν την εξέγερση σε όλη τη χώρα.
Η βοήθεια της Ρωσίας δεν στάλθηκε χωρίς αντίτιμο. Το Καζακστάν είναι η τελευταία χώρα που έγινε ανεξάρτητη με την πτώση της Σοβιετικής Ένωσης. Εκεί βρίσκεται το Μπαϊκονούρ, η καρδιά των διαστημικών προγραμμάτων της Ρωσίας μέχρι το 2050. Υπάρχουν σημαντικά κοιτάσματα πετρελαίου, φυσικού αερίου και φυσικά τα αποθέματα ουρανίου. Η Μόσχα ευελπιστεί ότι θα έχει καταγράψει μια «νίκη» απέναντι στη Δύση και θα έχει καταστήσει σαφές ότι μόνο αυτή μπορεί να έχει τον έλεγχο.
