Τις τελευταίες εβδομάδες θα έπρεπε να έχει γίνει ξεκάθαρο ότι τα νησιά της χώρας, σε πρώτη φάση, αντιμετωπίζουν την πιο άγρια πλευρά του υπερτουρισμού. Υποδέχονται κόσμο 3 και 4 φορές παραπάνω από αυτό που αντέχουν, οι ντόπιοι αντιμετωπίζουν ελλείψεις προς τέρψιν των τουριστών και κάθε μέρα ακούμε για ένα νησί που βρίσκεται σε δυσχερή θέση ως προς την διαθεσιμότητα νερού.
Η Λέρος και η Σίφνος είναι οι δύο περιπτώσεις που έχουν ακουστεί περισσότερο, αλλά υπάρχουν πολλά ακόμα νησιά που παλεύουν με τις αφαλατώσεις και τις γεωτρήσεις να εξυπηρετήσουν τις ανάγκες τους το καλοκαίρι, οι οποίες αυξάνονται ραγδαία, μιας και αυξάνονται και οι αριθμοί των τουριστών, αλλά και οι θερμές ημέρες.
Από τις αρχές Απριλίου, η χώρα μας βλέπει 30άρια. Τον Ιούνιο είδαμε για πρώτη φορά 40άρια. Οι ανάγκες δροσιάς ήταν πολύ αυξημένες.
Είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα το νησί των Φούρνων Ικαρίας. Πρόκειται για ένα ούτε μικρό ούτε μεγάλο νησί. Έχει έναν σεβαστό αριθμό κατοίκων, λίγο πάνω από 1.300, και αποτέλεσε αντικείμενο έρευνας από το Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης και την UNESCO για να χρησιμοποιηθεί ως επαρκές δείγμα του τι συμβαίνει και τι θα συμβεί σε όλα τα νησιά.
Το 2023, το νησί υποδέχτηκε 8.000 τουρίστες, δηλαδή αριθμό σχεδόν 6πλάσιο από τους μόνιμους κατοίκους. Και η κατανάλωση νερού έφτασε στα 90.000 κυβικά μέτρα. Η παραγωγή στο νησί δεν υπερβαίνει τα 40.000 τον χρόνο. Οτιδήποτε έξτρα, προκύπτει από τις αφαλατώσεις.
Όπως αναφέρθηκε προ ημερών στην Καθημερινή και τον δημοσιογράφο Βασίλη Ανδριανόπουλο από τον πρόεδρο της Unesco για τη διατήρηση και τον οικοτουρισμό των παρόχθιων και δελταϊκών οικοσυστημάτων και διευθυντή του εργαστηρίου «Ανάλυση και διαχείριση φυσικών καταστροφών και τεχνολογικών κινδύνων» του Δημοκρίτειου πανεπιστημίου Θράκης, κ. Δημήτρη Εμμανουλούδη, μια προβολή στο 2030, έδειξε ότι στο νησί θα πηγαίνουν 25.000 τουρίστες και η κατανάλωση θα ξεπεράσει τα 200.000 κυβικά μέτρα!
Ένα νησί-δείγμα για όλα τα νησιά της χώρας
Αυτό είναι όμως μόνο το δέντρο από το δάσος που έχουν να αντιμετωπίσουν πάρα πολλά νησιά. Η μειωμένη βροχόπτωση, μειώνει και τα αποθέματα νερού, άρα και την παραγωγή. Και δεν είναι μόνο αυτό. Οι βροχές συσσωρεύονται σε ένα συγκεκριμένο διάστημα μες στον χρόνο σε αρκετά μέρη, οπότε ακόμα κι αν η ποσότητα είναι ικανοποιητική, γίνεται προβληματική, διότι πέφτει σε ένα διάστημα.
Αυτό είναι πρόβλημα διότι σε νησιά με αυξημένη δόμηση τα τελευταία χρόνια, το τσιμέντο και το πλακόστρωτο παίρνει τη θέση του χώματος, της γης. Οπότε, το νερό δεν μπορεί να απορροφηθεί από το έδαφος, ώστε να αποδώσει και σε καρποφορία και σε απορρόφηση του διοξειδίου του άνθρακα, αλλά και να επιστρέψει σωστά στην ατμόσφαιρα για να κάνει τον κύκλο του. Πάνω στο τσιμέντο, το νερό της βροχής ξοδεύεται.
Το νησί των Φούρνων είναι ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα και η αναγωγή του τι θα συμβεί εκεί, σε άλλα νησιά με προσαρμογή στους αριθμούς, είναι εύστοχη. Οι δείκτες θερμικότητας σε πολλά νησιά έχουν αυξηθεί, το ίδιο και οι δείκτες ξηρασίας.
Όλα τα παραπάνω είναι προϊόν της διαρκούς δόμησης σε κάθε νησί της χώρας, ειδικά της εκτός σχεδίου, αφού αφαιρείται έδαφος για να γίνουν πισίνες και ξενοδοχεία. Κι η εκτίμηση πως το 2030 θα δεχόμαστε κοντά στα 40 εκατομμύρια τουρίστες, δηλαδή σχεδόν 4 φορές τον πληθυσμό μας, είναι ως και τρομακτική.
Κι ενώ συμβαίνουν όλα αυτά, δεν έχουμε ακούσει από κανέναν υπουργό, καμία κυβέρνηση να αναπτύσσεται ένα σχέδιο περιορισμού των αδειών σε κατασκευές και ανεγέρσεις κτηρίων. Μετράμε τα έσοδα του τουρισμού στα τυφλά και τα χρησιμοποιούμε ως χαλάκι για να χώσουμε από κάτω την καταστροφή που πάει πακέτο με αυτά τα μεγέθη.
* Photo credits: Shutterstock