Οι επιστήμονες στην Ολλανδία ανακάλυψαν μια νέα παραλλαγή του ιού HIV, η οποία φαίνεται να είναι πιο παθογόνα και μεταδοτική. Η ανακάλυψη αποτελεί μια υπενθύμιση ότι ένας ιός δεν γίνεται πάντα λιγότερο επικίνδυνος όσο περνάει ο χρόνος, ενώ μπορεί να εξελίσσεται συνεχώς.
Η παραλλαγή είναι πιθανόν να κυκλοφορούσε στη χώρα ήδη από τη δεκαετία του 1990, αλλά δεν είχε γίνει αντιληπτή έως τώρα. Μέχρι στιγμής, πέρα από την Ολλανδία, έχουν βρεθεί ακόμη δύο άτομα, ένα στο Βέλγιο και ένα στην Ελβετία, αλλά δεν είναι απίθανο να έχει εξαπλωθεί στην υπόλοιπη Ευρώπη.
H νέα παραλλαγή VB, απαιτεί νέες γενετικές αναλύσεις με βάση το γονιδίωμα του στελέχους VB που οι ερευνητές έκαναν ελεύθερα διαθέσιμο. Αν και είναι πιο μεταδοτική μεταξύ των ανθρώπων και επιταχύνει την πιθανότητα πρόκλησης AIDS, τα υπάρχοντα φάρμακα είναι ακόμη αποτελεσματικά εναντίον της, σταματώντας τόσο την επιδείνωση προς το AIDS όσο και τη μετάδοση του ιού. Ακόμα είναι ανιχνεύσιμη με τα σημερινά τεστ.
Η μοριακή επιδημιολόγος Emma Hodford,του ελβετικού Πανεπιστημίου της Βέρνης επεσήμανε ότι οι αναφορές πως η παραλλαγή Όμικρον του κορωνοϊού SARS-CoV-2 προκαλεί πιο ήπια νόσο Covid-19 έχουν τροφοδοτήσει ένα αφήγημα ότι ο ιός γίνεται οπωσδήποτε λιγότερο φονικός. Όπως είπε, «δεν δουλεύουν έτσι τα πράγματα. Μολονότι ο HIV και ο SARS-CoV-2 είναι διαφορετικοί με πολλούς τρόπους, δεν είναι δεδομένο ότι ο κορωνοϊός θα γίνει ηπιότερος».
Ο Michael Emerman, ιολόγος στο Κέντρο Ερευνών Καρκίνου Fred Hutchinson στο Σιάτλ, εξέφρασε ωστόσο ανησυχία για τον πιθανό αντίκτυπο της είδησης στη λαϊκή φαντασία, προβλέποντας ότι «θα ερμηνευθεί ότι υπάρχει ένα θανατηφόρο στέλεχος υπερ-HIV».
Τι έδειξε η μελέτη για τον HIV
Οι ερευνητές του προγράμματος BEEHIVE για την κατανόηση της Βιολογίας και της Επιδημιολογίας του HIV, με επικεφαλής τον Chris Wymant, του Τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό «Science», ανέλυσαν δείγματα αίματος από 6.700 άτομα με HIV, εκ των οποίων 109 βρέθηκαν να έχουν τη νέα παραλλαγή.
Αυτοί έφεραν 3,5 έως 5,5 φορές υψηλότερα επίπεδα του ιού στον οργανισμό τους (μεγαλύτερο ιικό φορτίο). Είχαν, επίσης, χαμηλότερα επίπεδα αντισωμάτων (μείωση των ανοσοκυττάρων CD4 T με διπλάσια ταχύτητα) κατά του HIV και αυξημένη πιθανότητα να μεταδώσουν τον ιό σε άλλους ανθρώπους.
Περίπου 38 εκατομμύρια άνθρωποι -παγκοσμίως- έχουν μολυνθεί από τον HIV και 33 εκατομμύρια έχουν πεθάνει, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ωστόσο, οι μολύνσεις βρίσκονται σε πτώση κατά την τελευταία δεκαετία χάρη στην εκτεταμένη χρήση φαρμάκων που καταστέλλουν τον ιό. Οι άνθρωποι με την παραλλαγή VB εκτιμήθηκε ότι είναι ευάλωτοι να εμφανίσουν AIDS μέσα σε δύο έως τρία χρόνια από τη μόλυνσή τους, πιο γρήγορα από ό,τι συνήθως (έξι έως δέκα χρόνια), εφόσον ο ασθενής δεν λάβει, στο μεταξύ, τη δέουσα αντιρετροϊκή φαρμακευτική αγωγή.
Το 2005, ερευνητές στη Νέα Υόρκη ανακάλυψαν ότι ένας ντόπιος ομοφυλόφιλος είχε προσβληθεί πρόσφατα από ένα στέλεχος HIV που πίστευαν ότι ήταν και πολύ λοιμώδες – αρρώστησε με AIDS όχι περισσότερο από 20 μήνες μετά τη μόλυνση – και γενικά ανθεκτικό στις αντιρετροϊκές θεραπείες που ήταν διαθέσιμες τότε. Ο άνδρας ανέφερε συνήθη χρήση κρυσταλλικής meth και σεξ χωρίς προφυλακτικό με πολλούς συντρόφους.
Ο Δρ. Tom Frieden, ένας λοιμωξιολόγος που ήταν τότε επίτροπος του Τμήματος Υγείας και Ψυχικής Υγιεινής της Νέας Υόρκης και αργότερα διορίστηκε διευθυντής των Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, σε μια συνέντευξη Τύπου τον Φεβρουάριο του 2005 ανακοίνωσε τα ευρήματα και προειδοποίησε ότι η περίπτωση αυτού του ανθρώπου θα μπορούσε να αποτελεί σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία. Η ανακοίνωση πυροδότησε παγκόσμιο πανικό για το λεγόμενο superbug.
Ωστόσο, το 2022 οι ερευνητές εκτιμούν ότι το νέο στέλεχος του HIV πρέπει να μας επαγρυπνήσει, αλλά δεν συνιστά σοβαρή απειλή για τη δημόσια υγεία, αφού ανταποκρίνεται στις διαθέσιμες θεραπείες, ούτε φαίνεται να εξασθενεί την αποτελεσματικότητα των φαρμάκων που λαμβάνονται πριν τη λοίμωξη για λόγους προφύλαξης.
Ο HIV είναι ένας από τους πιο γρήγορα μεταλλασσόμενους ιούς που έχουν ποτέ βρεθεί. Διαφέρει από άτομο σε άτομο, μερικές φορές ακόμη και στον ίδιο άνθρωπο με το πέρασμα του χρόνου. Η ανακάλυψη στην Ολλανδία δείχνει πώς αρκετές μεταλλάξεις σε ένα μοναδικό στέλεχος HIV μπορούν να του προσδώσουν ιδιαίτερα αυξημένη παθογονικότητα και μεταδοτικότητα.
Οι άνθρωποι υψηλού κινδύνου να κάνουν τακτικά τεστ για HIV και οι φορείς του ιού να ξεκινούν άμεσα τη θεραπεία τους. Όσοι έχουν μολυνθεί με HIV -άσχετα με την παραλλαγή που έχουν μολυνθεί (της VB συμπεριλαμβανομένης)- μπορούν, πλέον, χάρη στα φάρμακα, να έχουν ένα σχεδόν φυσιολογικό προσδόκιμο ζωής. Αν ακολουθούν τακτικά τις δόσεις της θεραπείας τους, ο HIV γίνεται μη ανιχνεύσιμος στο σώμα τους, αν και συνεχίζει να υπάρχει.
