Η πιθανότητα ενός ολοκληρωτικού πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας βρίσκεται τον τελευταίο καιρό στα πρωτοσέλιδα. Οι προθέσεις του Vladimir Putin δεν είναι ακόμα καθαρές κι η Ουκρανία ζει υπό τον φόβο μιας πιθανής εισβολής. Οι ΗΠΑ αποσύρουν το προσωπικό της πρεσβείας καθώς φοβούνται ολοένα και περισσότερο. Αλλά ίσως έχει ήδη ξεκινήσει η εισβολή, γράφει ο ειδικός σε θέματα ασφάλειας και άμυνας Jonathan Marcus.

Πώς όμως θα ξέρουμε πότε θα αρχίσουν οι εχθροπραξίες; Οι πρώτοι συναγερμοί, λοιπόν, θα έρθουν από τον ουκρανικό στρατό, αλλά οι δυτικοί δορυφόροι και τα αεροσκάφη συλλογής πληροφοριών μπορεί κάλλιστα να εντοπίσουν τις προετοιμασίες για μια επικείμενη επίθεση. Στρατεύματα τη Ρωσίας έχουν αρχίσει ήδη να συγκεντρώνονται στα σύνορα, σύμφωνα με την Ουκρανία. Αυτό περιλαμβάνει μια αισθητή ανάπτυξη δυνάμεων στη Λευκορωσία – η οποία μοιράζεται επίσης σύνορα με την Ουκρανία – η οποία θα μπορούσε να ανοίξει τον δρόμο για μια επίθεση προς την ίδια την ουκρανική πρωτεύουσα.

Θα υπάρξουν πιθανώς σαφή σημάδια μιας επικείμενης επίθεσης, λέει ο Michael Kofman, ειδικός στον ρωσικό στρατό στο Κέντρο Ναυτικών Αναλύσεων που εδρεύει στις ΗΠΑ. Ένα από αυτά είναι ο διασκορπισμός των δυνάμεων, μαζί με υποστηρικτικά μέσα και εξοπλισμό. Ακόμα θα μπορούσε να ήταν η αλλαγή στα αεροσκάφη, δηλαδή η επιλογή αυτών με περιστρεφόμενες πτέρυγες. Σίγουρα οι εναέριες πτήσεις θα σήμαναν κάποιο καμπανάκι.

Αν δούμε ολόκληρη την ρωσική εκστρατεία κατά της Ουκρανίας, πρέπει να εξετάσουμε όλα τα «όπλα» που διαθέτει η Μόσχα και να αξιολογήσουμε πώς τα χρησιμοποιεί. Υπό αυτό το πρίσμα, οι εχθροπραξίες είναι στην πραγματικότητα σε εξέλιξη εδώ και μερικά χρόνια. Η Ρωσία κατέχει ήδη την Κριμαία – μέρος της Ουκρανίας – και παρέχει βοήθεια στους αντάρτες κατά του Κιέβου στην περιοχή του Ντονμπάς.

Η επέμβαση των ρωσικών τεθωρακισμένων και μονάδων κατά των ουκρανικών δυνάμεων το 2014 απέτρεψε την ήττα των φιλορώσων ανταρτών. Οι σποραδικές μάχες συνεχίστηκαν κι όλες οι πλευρές υποτίθεται ότι υποστηρίζουν μια διεθνή ειρηνευτική προσπάθεια εκεί. Ωστόσο, λίγα πράγματα έχουν αλλάξει.

Η Ρωσία αρνείται ότι η συγκέντρωση δυνάμεων είναι απειλητική

Ακόμα, η συγκέντρωση ρωσικών δυνάμεων θεωρείται άσκηση και σε καμία περίπτωση απειλητική από την πλευρά της Μόσχας. Η φύση των μονάδων που αναπτύσσονται και η σταδιακή άφιξη των προμηθειών και άλλου εξοπλισμού υποδηλώνουν ότι αυτό είναι κάτι πολύ περισσότερο από άσκηση ρουτίνας.

Οι αναλυτές παρακολούθησαν τη συγκέντρωση χρησιμοποιώντας μη στρατιωτικές δορυφορικές φωτογραφίες. Πολλά βίντεο έχουν αναρτηθεί στο διαδίκτυο δείχνουν τρένα εξοπλισμού που κατευθύνονται προς την Ουκρανία ή τη Λευκορωσία. Μόνο οι εικόνες μαρτυρούν το τι πραγματικά συμβαίνει.

Ένα έξτρα εργαλείο που διαθέτει η Μόσχα είναι μια προσπάθεια να επηρεάσει την αφήγηση και να αποπροσανατολίσει την κοινή γνώμη. Από τη μία πλευρά η Ρωσία λέει ότι δεν προετοιμάζεται για πόλεμο, ενώ παράλληλα υποστηρίζει ότι είναι αυτή που απειλείται από την Ουκρανία. Αυτή είναι η ουσία των εγγράφων που παραδόθηκαν στις ΗΠΑ και επιδιώκουν να σταματήσουν και κατά κάποιο τρόπο να αναστρέψουν την επέκταση του ΝΑΤΟ και να δημιουργήσουν μια νέα σφαίρα επιρροής για τη Μόσχα. Όσον αφορά τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ είναι απίθανο να υπάρξει κάποια αλλαγή, και μάλλον το γνωρίζει αυτό.

Τι σημαίνουν οι κυβερνο-επιθέσεις στην Ουκρανία

Οι κυβερνο-επίθεσεις και η υπονόμευση είναι μερικά ακόμα εργαλεία της Ρωσίας. Χτυπήθηκαν αρκετές κυβερνητικές ιστοσελίδες της Ουκρανίας, αν και δεν είναι ξεκάθαρο από πού προήλθε η επίθεση. Η Βρετανία είπε ότι έχει στοιχεία, που δείχνουν ότι η Μόσχα επέλεξε άτομα για να σχηματίσουν μια νέα κυβέρνηση στο Κίεβο. Με αυτόν τον τρόπο, πάντως, μπορούν να παραλύσουν κρίσιμες υποδομές και να διαταράξουν την ικανότητα της Ουκρανίας να συντονίσει μια στρατιωτική προσπάθεια.

Αυτό που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή είναι η ουσία του πολέμου «της γκρίζας ζώνης», δηλαδή της ασάφειας μεταξύ των ορίων μεταξύ ειρήνης και πολέμου. Η Ρωσία βλέπει την ειρήνη ως συνέχεια του πολέμου. Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι πότε θα ξεκινήσει ο πόλεμος αλλά πόσο μακριά είναι διατεθειμένος να πάει ο Πρόεδρος Putin όταν περάσει τα όρια της «γκρίζας ζώνης».