Τέσσερις ρωσικά κατεχόμενες περιοχές της Ουκρανίας ψηφίζουν σήμερα σε δημοψηφίσματα για την ένταξη στη Ρωσία, επτά μήνες μετά την έναρξη των μαχών. Τα δημοψηφίσματα, τα οποία είναι παράνομα σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, θα μπορούσαν να ανοίξουν το δρόμο για τη ρωσική προσάρτηση των περιοχών, επιτρέποντας στη Μόσχα να χαρακτηρίσει τη συνεχιζόμενη ουκρανική αντεπίθεση ως επίθεση στην Ρωσία.
Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να δώσει στη Μόσχα το πρόσχημα για να κλιμακώσει τις επιθέσεις. Η ψηφοφορία ξεκίνησε στις Λουχάνσκ, Ντονέτσκ, Χερσώνας και Ζαπορίζια. Ο Σεργκέι Χαϊντάι, δήμαρχος του Λουχάνσκ, κατήγγειλε σε ανάρτησή του στο Telegram ότι ρωσικές δυνάμεις εξαναγκάζουν κατοίκους να ψηφίσουν, απαγορεύοντάς τους να φύγουν από την περιοχή.
«Σύμφωνα με διαθέσιμα στοιχεία, οι δυνάμεις κατοχής δημιουργούν ένοπλες ομάδες που πάνε πόρτα-πόρτα και αναγκάζουν ανθρώπους να μετέχουν στο λεγόμενο “δημοψήφισμα”», είπε.
Επίσης ο γραμματέας του δημοτικού συμβουλίου της Ζαπορίζια, Ανατόλι Κούρτεφ, είπε σήμερα ότι «εντατικοποιήθηκε η προετοιμασία και η διεξαγωγή του λεγόμενου “δημοψηφίσματος”… Υπόσχονται στους κατοίκους της περιοχής χρηματικές αμοιβές και οικιακές συσκευές προκειμένου να τους δώσουν δεδομένα για διαβατήρια ώστε να αποκτήσουν τη ρωσική υπηκοότητα».
Οι ψηφοφορίες, οι οποίες αναμένεται να διαρκέσουν πέντε ημέρες, προκηρύχθηκαν από φιλορώσους αξιωματούχους στις δημοκρατίες του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ, τις οποίες ο Vladimir Putin αναγνώρισε ως ανεξάρτητες, και στις περιοχές Χερσώνα και Ζαπορίζια που ελέγχονται από τη Ρωσία στο νότο, με ερωτήσεις στο ψηφοδέλτιο ποικίλλει ελαφρώς ανάλογα με την περιοχή. Αυτές οι τέσσερις περιφέρειες αποτελούν περίπου το 18% της επικράτειας της Ουκρανίας.
Στις περιοχές της Χερσώνας και της Ζαπορίζια τα ψηφοδέλτια αναγράφουν: «Είστε υπέρ της απόσχισης από την Ουκρανία, του σχηματισμού ενός ανεξάρτητου κράτους από την περιοχή και της ένταξης στη Ρωσική Ομοσπονδία;».
Η Ευρωπαϊκή Ένωση δήλωσε ότι δεν θα αναγνωρίσει τα αποτελέσματα, χαρακτηρίζοντας το δημοψήφισμα ως απάτη, και έχει δηλώσει ότι ετοιμάζει ένα νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Τα δημοψηφίσματα είναι παράνομα βάσει του ουκρανικού Συντάγματος και του Διεθνούς Δικαίου.
Οι φιλορωσικές αφίσες στην Ουκρανία
Παράλληλα το ρωσικό κρατικό πρακτορείο ειδήσεων RIA Novosti έδειξε μια αφίσα να διανέμεται στο Λουχάνσκ, η οποία προσπαθεί να ενθαρρύνει τους ψηφοφόρους: «Η Ρωσία είναι το μέλλον/ Μας ενώνει μια ιστορία 1.000 ετών», λέει. «Για αιώνες, ήμασταν μέρος της ίδιας μεγάλης χώρας. Η διάλυση του κράτους ήταν μια τεράστια πολιτική καταστροφή… Είναι καιρός να αποκατασταθεί η ιστορική δικαιοσύνη».
Σύμφωνα με τους αναλυτές, το δημοψήφισμα φέρεται να συμβαίνει τώρα λόγω της εκτεταμένης εσωτερικής μετατόπισης από την αρχή της σύγκρουσης. Στη Χερσώνα, για παράδειγμα, οι Ουκρανοί αξιωματούχοι είπαν ότι περίπου ο μισός πληθυσμός πριν από τον πόλεμο έχει φύγει.
Με την προσάρτηση άλλου ενός 15% των εδαφών της Ουκρανίας, η Μόσχα θα μπορεί να ισχυριστεί ότι εδάφη της δέχονται επίθεση με όπλα που παρείχαν το ΝΑΤΟ και άλλες δυτικές χώρες στην Ουκρανία. Με τη μερική επιστράτευση ελπίζει ότι θα μπορεί να υπερασπιστεί ένα μέτωπο μήκους χιλίων χιλιομέτρων. Η Μόσχα έχει ποινικοποιήσει τη λιποταξία και τις αδικαιολόγητες απουσίες στη διάρκεια της επιστράτευσης και την άρνηση εκτέλεσης διαταγών.
