Ο Oleg Polovynko σκέφτεται τις πρώτες μέρες της ρωσικής εισβολής στη χώρα του και κοιτάζει το smartwatch του. Υπό κανονικές συνθήκες, ο 38χρονος διευθυντής πληροφορικής στο δημοτικό συμβούλιο του Κιέβου χρησιμοποιούσε το ρολόι του για να παρακολουθεί τις προπονήσεις του. «Αυτή τη στιγμή, οι καρδιακοί παλμοί μου είναι 62», λέει στο TIME, κρατώντας ψηλά τον καρπό του. «Τις πρώτες πέντε ημέρες μετά τις 24 Φεβρουαρίου (όταν και ξεκίνησε η ρωσική εισβολή), δεν ήταν ποτέ κάτω από τα 90».
Τις τελευταίες πέντε εβδομάδες, ο Polovynko και το αφεντικό του, ο αντιδήμαρχος του Κιέβου, Petro Olenych, έκαναν μια εξαντλητική προσπάθεια προσαρμογής και επαναχρησιμοποίησης της καθημερινής τεχνολογίας για μια πόλη που έχει βρεθεί αντιμέτωπη με τον πόλεμο. Οι δημιουργικοί ελιγμοί τους είναι ένας βασικός λόγος που οι περισσότεροι κάτοικοι της ουκρανικής πρωτεύουσας μπορούν να συνδεθούν στο ίντερνετ, ακόμα και σε υπόγεια καταφύγια, να βρουν ανοιχτά φαρμακεία και παντοπωλεία και να κοιμηθούν γνωρίζοντας ότι το τηλέφωνό τους θα τους ειδοποιήσει για ενδεχόμενες αεροπορικές επιδρομές πριν οι σειρήνες ηχήσουν.
Την ώρα που ο πρόεδρος Volodymyr Zelensky και Ουκρανοί αξιωματούχοι έχουν δεχθεί επαίνους για το επικοινωνιακό ράλι στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκειμένου να ευαισθητοποιήσουν την παγκόσμια κοινή γνώμη και να αποκρούσουν την παραπληροφόρηση από τη Ρωσία, τοπικοί αξιωματούχοι όπως ο Olenych και ο Polovynko έχουν επικεντρωθεί στο πρακτικό κομμάτι.
«Κάθε μέρα, ξυπνάμε και σκεφτόμαστε πώς μπορούμε να κρατήσουμε τους ανθρώπους στην πόλη ζωντανούς και ασφαλείς», λέει ο Olenych. Η δημοφιλής εφαρμογή Kyiv Digital, η οποία είχε κυκλοφορήσει την πιο πρόσφατη έκδοσή της τον Ιανουάριο του 2021, είχε περισσότερους από ένα εκατομμύριο χρήστες που εγγράφηκαν σε ειδοποιήσεις έκτακτης ανάγκης για οτιδήποτε, από το κλείσιμο συγκοινωνιών έως τα κρούσματα COVID-19. Τώρα ξεκίνησαν να μετατρέψουν αυτό το χαρακτηριστικό σε ένα δυνητικά σωτήριο σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης.
Υπάρχει χάρτης με τα πλησιέστερα καταφύγια, καθώς και μέρη για να προμηθευτούν οι κάτοικοι σημαντικές προμήθειες όπως ινσουλίνη, φαγητό ή βενζίνη. Μάλιστα, οι ειδοποιήσεις για το κλείσιμο μιας τοπικής στάσης του μετρό για επισκευές έχουν δώσει τη θέση τους σε προειδοποιήσεις για εισερχόμενες αεροπορικές επιδρομές.
Ακόμη και το λογότυπο της εφαρμογής άλλαξε. Αυτό που κάποτε ήταν ένα φιλικό γαλάζιο «K» για το Κίεβο, τώρα έχει επανασχεδιαστεί δίνοντας τη θέση του σε ένα μαύρο και γκρι μοτίβο στρατιωτικού camo. Είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς ότι μόλις πριν από δύο μήνες, το κύριο πρόβλημα που αντιμετώπισε το δημοτικό συμβούλιο ήταν οι καταγγελίες για μποτιλιαρίσματα στο κέντρο της πόλης. Οι δημοτικοί υπάλληλοι πληροφορικής έχουν πλέον όπλα και αφήνουν τα γραφεία τους μόνο για να κάνουν ντους και να κοιμούνται λίγες ώρες όποτε μπορέσουν. «Ένιωθα σαν να ήμουν μέρος ενός σύγχρονου κόσμου, όπου όλες αυτές οι τεχνολογίες ήταν μέρος της καθημερινότητάς μας, και τώρα ξαφνικά πρέπει να τις χρησιμοποιήσουμε για τόσο βασικούς σκοπούς, για ζωή ή θάνατο», λέει ο Polovynko. «Ποτέ δεν φανταζόμουν ότι θα αναπτύξω λογισμικό το 2022 για να βοηθήσω τους ανθρώπους να παραμείνουν ζωντανοί και να επιβιώσουν από επίθεση με πυραύλους. Και τώρα χρησιμοποιούμε όλες μας τις γνώσεις στην πληροφορική για να βοηθήσουμε τους ανθρώπους μας και τους στρατιώτες μας».
Στις 24 Φεβρουαρίου, όταν ξεκίνησε η ρωσική εισβολή και οι σειρήνες αεροπορικής επιδρομής ήχησαν πάνω από την πόλη για πρώτη φορά μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, υπάλληλοι του γραφείου ψηφιακού μετασχηματισμού του Κιέβου πραγματοποίησαν μια συνάντηση για να αποφασίσουν τι να κάνουν. Τις επόμενες μέρες, η ομάδα του Polovynko αφιέρωσε μεγάλο μέρος του χρόνου της προσπαθώντας να επαναφέρει τα συστήματά της από αντίγραφα ασφαλείας, μετά από ένα κύμα κυβερνοεπιθέσεων που έριξαν εκτός λειτουργίας τις διαδικτυακές υπηρεσίες τους. «Μετά από αυτό, γίναμε σαν μια μεγάλη startup, όπου λαμβάνεις πάντα πολλές εργασίες και κοιμάσαι μόνο όταν τελειώσεις», είπε ο Polovynko για την ομάδα πληροφορικής του που αποτελείται από περίπου 20 υπαλλήλους. «Τότε ξυπνάς και επιστρέφεις στη δουλειά».
Για τη Vira Gryaznova, μια 49χρονη εργαζόμενη που ζει στο Κίεβο με τον σύζυγό της, η εφαρμογή ήταν σωτήρια. Η Gryaznova δεν έχει τηλεόραση και δυσκολεύεται να ακούσει τις σειρήνες από το σπίτι της. «Δεν ήμουν χρήστης της εφαρμογής Kyiv Digital πριν από τον πόλεμο», λέει. «Αλλά το χρησιμοποιώ τώρα για να λαμβάνω πληροφορίες». Η χαοτική πρώτη εβδομάδα της εισβολής δημιούργησε μεγάλες ουρές για βασικά αγαθά, καθώς χιλιάδες κάτοικοι προσπαθούσαν απεγνωσμένα να προμηθευτούν ή να φύγουν από την πόλη. Το ψηφιακό γραφείο του Κιέβου δημιούργησε γρήγορα διαδικτυακές φόρμες που επέτρεπαν στους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων να αναφέρουν εάν μπορούσαν να ανοίξουν. Στη συνέχεια, αυτές οι πληροφορίες προστέθηκαν σε έναν χάρτη της εφαρμογής που δείχνει ποια παντοπωλεία, φαρμακεία και βενζινάδικα έχουν ακόμα προμήθειες.
Με τους κατοίκους να στεγάζονται συχνά υπόγεια και οι πάροχοι Διαδικτύου να είναι συχνά εκτός σύνδεσης, η συνδεσιμότητα έγινε ένα από τα πιο πιεστικά προβλήματα. Ο Olenych, ο αντιδήμαρχος, επικοινώνησε με τους παρόχους Διαδικτύου του Κιέβου και στη συνέχεια, το γραφείο του πρόσθεσε μια λειτουργία στην εφαρμογή της πόλης που επέτρεπε στους κατοίκους να ζητήσουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο για τα καταφύγια βομβών τους.
Πήραν επίσης ώθηση από τον ιδρυτή της SpaceX, Elon Musk, ο οποίος δώρισε δορυφορικά τερματικά Starlink για να παρέχουν πρόσβαση στο Διαδίκτυο μετά από αίτημα του εθνικού ψηφιακού γραφείου της Ουκρανίας.
Οι εταιρείες της Δύσης
Σημαντική βοήθεια δόθηκε και από τις δυτικές εταιρείας, όπως η Cloudflare, μια εταιρεία κυβερνοασφάλειας με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, που πρόσφερε στο δημοτικό συμβούλιο του Κιέβου τις υπηρεσίες της δωρεάν, βοηθώντας τους να ανακάμψουν και να προστατεύσουν από συνεχείς επιθέσεις στον κυβερνοχώρο. «Από την αρχή της εισβολής, το Cloudflare εργάστηκε για να προστατεύσει τους ουκρανικούς ιστότοπους και τα δίκτυα, βοηθώντας να επανέλθουν στο διαδίκτυο ενώ βρίσκονται υπό ενεργή κυβερνοεπίθεση», είπε η εκπρόσωπος Laurel Toney.
Το ψηφιακό γραφείο της πόλης έχει χωρίσει τους κατοίκους σε δύο ομάδες: αυτούς που μένουν για να πολεμήσουν και αυτούς που μένουν επειδή είναι γέροι, άρρωστοι ή δεν έχουν τρόπο να ξεφύγουν. Και οι δύο βασίζονται στις ψηφιακές τους υπηρεσίες για να τους κρατήσουν ασφαλείς και προετοιμασμένους για αυτό που μπορεί να ακολουθήσει. «Η κύρια εστίασή μας είναι να χρησιμοποιήσουμε οποιεσδήποτε επιλογές που μπορούν να μας βοηθήσουν να σώσουμε ζωές, να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία για να προστατέψουμε πρώτα τους ανθρώπους μας – και να σκοτώσουμε άλλους ανθρώπους», λέει ο Polovynko. «Είναι λυπηρό, αλλά δυστυχώς αυτή είναι η κατάσταση στην οποία βρισκόμαστε τώρα. Δεν μπορούμε να χάσουμε. Οι Ουκρανοί δεν θα τα παρατήσουν ποτέ, ποτέ, και το νιώθεις όταν είσαι εδώ στο Κίεβο, θα παλέψουμε πραγματικά μέχρι το τέλος».
Διαβάστε περισσότερο στο intronews.gr:
Κίνα: Γιατροί εκτελούν θανατοποινίτες αφαιρώντας τους τα όργανα με τις ευλογίες του κράτους
Με πληροφορίες από TIME