Η διαμαρτυρία Ρώσων για τη στρατιωτική επιχείρηση του Vladimir Putin στην Ουκρανία, αν και εξακολουθεί να είναι περιορισμένη, τιμωρείται. Όποιος αντιτίθεται, έρχεται αντιμέτωπος με ποινές, όπως πρόστιμα ακόμα και φυλάκιση. Η αστυνομία στην Αγία Πετρούπολη συνέλαβε περίπου 350 αντιπολεμικούς διαδηλωτές την Τετάρτη 3 Μαρτίου, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των διαδηλωτών που κρατήθηκαν ή συνελήφθησαν σε 7.624 από την πρώτη μέρα του πολέμου, σύμφωνα με μια ανεξάρτητη οργάνωση που παρακολουθεί τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στη Ρωσία.
Οι αρχές συλλαμβάνουν ακόμα και ηλικιωμένους ή παιδάκια που κάνουν ειρηνικές διαμαρτυρίες κατά του πολέμου. Το δίκτυο Nexta «ανέβασε» βίντεο στο Twitter στο οποίο φαίνεται ένα παιδάκι να κλαίει πίσω από τα κάγκελα της φυλακής. Χωρίς δισταγμό είναι διατεθειμένοι να τραυματίσουν παιδικές ψυχές. Ο Ρώσος πολιτικός της αντιπολίτευσης ανέβασε στο διαδίκτυο φωτογραφίες με μαθητές να κάθονται μέσα σε αστυνομικές κλούβες με σκυθρωπά πρόσωπα. Μάλλον θεωρήθηκαν τόσο εξτρεμιστές και μια απειλή που έπρεπε να καταπολεμηθεί.
Στις εικόνες της ντροπής φαίνονται τρία παιδιά που συμμετείχαν στις διαδηλώσεις, να έχουν τεθεί υπό κράτηση από την αστυνομία της Μόσχας. Κάθονται στο πίσω μέρος του αστυνομικού βαν με λουλούδια στα χέρια και πανό με το σύνθημα «όχι πόλεμος». Σύμφωνα με πληροφορίες, οι μαθητές βρίσκονταν με τις μητέρες τους έξω από την πρεσβεία της Ουκρανίας στη Μόσχα για να αφήσουν λίγα λουλούδια εις μνήμην των θυμάτων.
Οι ρωσικές αρχές σκοπεύουν να κλείσουν οποιαδήποτε δημόσια διαφωνία ενάντια στην επίθεση στην Ουκρανία. Η αστυνομία καταπνίγει τις διαδηλώσεις όσο γρήγορα ξεπροβάλλουν, δείχνοντας μηδενική ανοχή.
This is the kind of “Russian world” the occupiers want to bring to #Ukraine. pic.twitter.com/ibEqvJ393T
— NEXTA (@nexta_tv) March 2, 2022
Ένα βίντεο με την στιγμή που οι ένστολοι Ρώσοι απομακρύνουν μια ηλικιωμένη από μια διαδήλωση κάνει τον γύρο του κόσμου. Πρόκειται για τη Γελένα Οσιπόβα, μια ηλικιωμένη ακτιβίστρια που βγήκε ζωντανή από την πολιορκία και την κατάληψη του Λένινγκραντ.
Δεν είναι μόνο οι «απλοί» πολίτες αγανακτισμένοι με την κατάσταση, αλλά και τα πιο ισχυρά κεφάλια της ρωσικής οικονομίας. Τους είναι απλά πιο δύσκολο να το εκφράσουν λόγω συμφερόντων. Ένας από τους πλουσιότερους άνδρες της Ρωσίας, ο δισεκατομμυριούχος επιχειρηματίας Mikhail Fridman, ο οποίος γεννήθηκε στην Ουκρανία, χαρακτήρισε την επίθεση μια «τραγωδία», προσθέτοντας ότι «ο πόλεμος δεν μπορεί ποτέ να είναι η απάντηση». Παρά τα πιστεύω του, δεν επέκρινε ευθέως τον Putin, σύμφωνα με τους Financial Times, καθώς φοβάται ότι θα υπάρξουν επιπτώσεις στην εταιρεία του.
Η επιστολή που έστειλαν στον Putin
Ακαδημαϊκοί και συγγραφείς έχουν εκδώσει δημόσιες εκκλήσεις που καταδικάζουν τον πόλεμο, συμπεριλαμβανομένης μιας «ανοιχτής επιστολής» προς τον Ρώσο πρόεδρο. Υπογράφεται από 1.200 φοιτητές, καθηγητές και προσωπικό του πανεπιστημίου MGIMO, δηλαδή του Πανεπιστημίου Διεθνών Σχέσεων της Μόσχας, που συνδέεται με το Υπουργείο Εξωτερικών, από όπου έχουν αποφοιτήσει πολλά μέλη της κυβέρνησης.
Η επιστολή έχει προσωπικό χαρακτήρα, αντιτίθεται στις ρωσικές στρατιωτικές ενέργειες και αναφέρει: «Πιστεύουμε ότι είναι ηθικά απαράδεκτο να μένουμε στο περιθώριο και να σιωπούμε όταν άνθρωποι πεθαίνουν σε ένα γειτονικό κράτος. Η ευθύνη είναι εκείνων που προτίμησαν τα όπλα αντί για την διπλωματία.
Πολλοί από εμάς έχουμε φίλους και συγγενείς στις περιοχές όπου διεξάγονται στρατιωτικές ενέργειες. Ο πόλεμος δεν έχει επιπτώσεις μόνο σε αυτούς, ο πόλεμος ήρθε για τον καθένα μας. Τα παιδιά και τα εγγόνια μας θα νιώσουν τις επιπτώσεις. Πολλές γενιές μελλοντικών διπλωματών θα πρέπει να ξαναχτίσουν την εμπιστοσύνη στη Ρωσία και τις καλές σχέσεις με τους γείτονές μας που έχουν χαθεί».
Πολλοί Ρώσοι πάντως έχουν πλήρη άγνοια του τι πραγματικά συμβαίνει, καθώς η Ρωσία έχει ένα τελείως διαφορετικό αφήγημα. Η κρατικά ελεγχόμενη τηλεόραση δεν δείχνει τους ρωσικούς βομβαρδισμούς, ούτε τις συγκρούσεις στο Κίεβο και σε άλλες ουκρανικές πόλεις. Εστιάζει στους λεγόμενους Ουκρανούς «εθνικιστές» και «νεοφασίστες», λέγοντας ότι οι Ρώσοι κάνουν «αποναζιστικοποίηση». Ακόμα, αρνούνται ως fake news τις επιθέσεις και τους νεκρούς Ρώσους στρατιώτες.
Δυτικοί αξιωματούχοι και ΗΠΑ είχαν προειδοποιήσει για την επερχόμενη επίθεση, αλλά τα ρωσικά κρατικά μέσα ενημέρωσης, ειδικά οι τηλεοπτικές εκπομπές ειδήσεων, χλεύασαν τις δηλώσεις, υποστηρίζοντας ότι η Μόσχα δεν είχε καμία πρόθεση να επιτεθεί στο Κίεβο.
Οι Ρώσοι έρχονται σε αντιπαράθεση ακόμα και με την οικογένειά τους. Σύμφωνα με το CNN, μια 25χρονη, η Arina, που έχει επιλέξει να ενημερώνεται από το διαδίκτυο και δεν βλέπει καθόλου τηλεόραση, συχνά έρχεται σε ρήξη με την μητέρα της, που ενημερώνεται μόνο από τα κρατικά μέσα.
«Πιστεύει ότι ο πόλεμος ήταν ένα απαραίτητο μέτρο από τον Putin επειδή υπάρχουν όπλα που περιβάλλουν τη χώρα…υπάρχει μια απειλή από τη Δύση, γι’ αυτό και επέλεξε να το κάνει αυτό» λέει στο CNN. «Απλώς δεν αποδέχεται τη θέση μου και πιστεύει ότι είμαι φιλοδυτική, ότι δεν καταλαβαίνω τίποτα. Δεν πιστεύει αυτό που λέω, δεν πιστεύω αυτό που λέει…Έχουμε πολύ διαφορετικές πηγές πληροφοριών. Μαθαίνω τα πάντα από τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης, τα οποία έχουν αποκλειστεί εδώ και καιρό στη Ρωσία, και εκείνη βλέπει τηλεόραση».