Δύο καταπράσινα τρομαγμένα μάτια κοιτούσαν τον φακό. Ήταν Ιούνιος του 1985, όταν το περιοδικό National Geographic κυκλοφόρησε ένα από τα πιο εμβληματικά εξώφυλλα, συστήνοντας μια Αφγανή κοπέλα. Όλοι θέλησαν να μάθουν την ταυτότητά της, ωστόσο το περιοδικό δεν είχε καμία πληροφορία για εκείνη αλλά ούτε και δήλωσή της.
Η εν λόγω στιγμή αποθανατίστηκε από τον φωτογράφο, Steve McCurry, ο οποίος είχε εντοπίσει τη μικρή Αφγανή προσφυγοπούλα σε έναν καταυλισμό του Πακιστάν, έναν χρόνο πριν γίνει η ίδια εξώφυλλο. Ήταν μόλις 12 ετών, φορώντας ένα κόκκινο μαντήλι και φτάνοντας στο σημείο με τα πόδια, μαζί με τα αδέλφια και τη γιαγιά της, μετά την εισβολή των Σοβιετικών στο Αφγανιστάν.
https://www.intronews.gr/4260-2-afganistan-poia-einai-i-epomeni-imera-me-tous-taliban-meta-tin-apochorisi-ton-ipa
Για χρόνια, ο McCurry προσπαθούσε να βρει τα ίχνη της αλλά μάταια. Τον Ιανουάριο του 2002, όμως, οργανώθηκε μια ολόκληρη αποστολή από το National Geographic με προορισμό το Αφγανιστάν για να την εντοπίσουν. Η Sharbat Gula είχε γίνει σύμβολο των Αφγανών εν μια νυκτί, χωρίς να το γνωρίζει.
Μετά από προσπάθεια, η νεαρή κοπέλα εντοπίστηκε σε απομακρυσμένη περιοχή με την οικογένεια της. Είχε αγγίξει τα 30, μεγάλωνε στην φτώχεια, είχε αποκτήσει τρεις κόρες – την πρώτη την έκανε στα 13 – και το βλέμμα της δεν είχε αυτή τη σπιρτάδα της φωτογραφίας που γνωρίσαμε όλοι. Παρ΄όλο που είχε επιστρέψει στο χωριό της από τα μέσα του 1990, η Sharbat συνέχισε να αισθάνεται ακόμη πρόσφυγας.
Ο τρόπος που αναγνωρίστηκε
Προφανώς, μετά από τόσα χρόνια το έργο της αναγνώρισης θα ήταν δύσκολο. Ωστόσο, τα μάτια της ήταν εκείνα που βοήθησαν. Συγκεκριμένα, ταυτοποιήθηκε η ίριδα της σε σύγκριση με την φωτογραφία, που την έκανε διάσημη παγκοσμίως. Η Sharbat θυμόταν το κλικ του φωτογράφου που έστρεψε τον φακό προς εκείνη, καθώς ήταν η μοναδική φορά που είχε «ποζάρει» η ίδια.
Χρόνια αργότερα θα το έσκαγε από το Αφγανιστάν για να βρει καταφύγιο και πάλι στο Πακιστάν. Το 2016 συνελήφθη από τις αρχές για κατοχή πλαστής ταυτότητας και έμεινε 15 ημέρες στη φυλακή πριν απελαθεί. Στην πατρίδα της, την υποδέχθηκε με τιμές ο πρόεδρος Ασράφ Γκάνι. Έναν χρόνο αργότερα το κράτος της δώρισε ένα σπίτι. Είχε για πρώτη φορά στη ζωή της μία μόνιμη κατοικία και είχε, μάλιστα, τη δέσμευση του προέδρου ότι θα φροντίσει για την εκπαίδευση των παιδιών της.
Η ελπίδα γεννήθηκε μέσα της. Οι κόρες της θα είχαν ένα καλύτερο μέλλον και ήταν το μόνο που την ένοιαζε. Αυτή η ελπίδα έσβησε όμως, όταν οι Ταλιμπάν εισέβαλαν στην Καμπούλ. Μετά την εισβολή των Σοβιετικών και την προσφυγιά που τη συνόδευσε, η Sharbat είχε να αντιμετωπίσει το καθεστώς των Ταλιμπάν, έναν πόλεμο και τον χαμό ενός παιδιού.
Σήμερα είναι 48 ετών και ίσως αναζητεί ξανά τρόπο διαφυγής.
