5 και πλέον μήνες μετά την πρώτη μέρα εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία και φαίνεται πως έχει παγιωθεί μια ήπια πολεμική κατάσταση, που ναι μεν δε γίνεται σε ευρεία κλίμακα, αλλά δεν παύει να έχει ως αποτέλεσμα καταστροφές και νεκρούς. Η Ρωσία, είναι πια ξεκάθαρο, θέλει να κάνει μια νέα προσάρτηση από τα ουκρανικά εδάφη και η Ουκρανία δεν πρόκειται να την αφήσει αυτή τη φορά όπως με την Κριμαία. Αυτό το 5μηνο πολέμου προκάλεσε τη μεγαλύτερη ευρωπαϊκή κρίση των τελευταίων 15 ετών και μια από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως στον 21ο αιώνα.
Η ενεργειακή και επισιτιστική κρίση έφεραν πολλές οικονομίες και κοινωνίες στο χείλος της απελπισίας, ιδίως στις αναπτυσσόμενες χώρες που δεν έχουν τις δομές για να αντιμετωπίσουν τους κραδασμούς όπως η Ευρώπη. Που κι η Ευρώπη ταλανίζεται και από το φθινόπωρο θα αντιμετωπίσει ακόμα μεγαλύτερα προβλήματα.
Η αχτίδα αισιοδοξίας πάντως ήρθε χθες, με την ανακοίνωση για την υπογραφή συμφωνίας ανάμεσα σε Ρωσία και Ουκρανία ώστε να επιτραπεί το εμπόριο σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα προς τον υπόλοιπο κόσμο. Αυτό σημαίνει πως τουλάχιστονν 20 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών θα απελευθερωθούν και θα ενισχύσουν μια αγορά που έπνεε τα λοίσθια.
Στη συνάντηση που έγινε ανάμεσα στις δύο πλευρές στην Κωνσταντινούπολη, κατέστη σαφές πως θα πρέπει να αλλάξουν τα δεδομένα ως προς το εμπόριο σιτηρών, ενώ τέθηκε κι ένα αυστηρό πλαίσιο σύμφωνα με το οποίο η οποιαδήποτε πρόκληση, θα έχει ως απάντηση άμεση στρατιωτική παρέμβαση. Τη συμφωνία υπέγραψαν για λογαριασμό της Ρωσίας ο υπουργός Άμυνας Sergei Shoigu και για την Ουκρανία ο υπουργός Υποδομών Oleksandr Kubrakov. Οι υπογραφές, αξίζει να αναφερθεί, δεν έπεσαν ταυτόχρονα και στην ίδια αίθουσα, αλλά ο καθένας σε διαφορετικό χώρο.
Αυτή η συμφωνία που «καλλιεργείτο» από τον Μάιο, θα έχει διάρκεια 120 ήμερων για αρχή και θα στηθεί ένα κέντρο παρακολούθησης και συνδιαχείρισης στην Πόλη, που θα έχει προσωπικό από τα Ηνωμένα Έθνη, την Τουρκία, τη Ρωσία και την Ουκρανία.
Αυτή η ένεση της αγοράς σε σιτηρά, αναμένεται να φέρει μια μείωση στις αυξημένες τιμές σε προϊόντα όπως το ψωμί, τα ζυμαρικά, τα μαγειρικά λάδια και τα λιπάσματα.
Οι τρεις βασικοί αξονες της συμφωνίας είναι: 1) Η Ρωσία δεν θα επιτεθεί σε λιμάνια όσο υπάρχουν πλοία γεμάτα με εμπόρευμα για να μεταφερθεί, 2) τα ουκρανικά πλοία θα καθοδηγήσουν τα εμπορικά πλοία στη θάλασσα, ώστε να αποφύγουν τα σημεία με νάρκες, 3) η Τουρκία, με τη βοήθεια του ΟΗΕ, θα ελέγχει τα πλοία ώστε να μην γίνει κάποια απόπειρα λαθρεμπορίας όπλων από τους Ρώσους και 4) θα διευκολυνθούν οι ρωσικές εξαγωγές σιτηρών και λιπασμάτων από τη Μαύρη Θάλασσα
«Οι λύσεις για να ξεκινήσει η διαδικασία θα γίνουν γνωστές τις επόμενες ημέρες. Δε μιλάω μόνο για να ξεκινήσει η εξαγωγή αγροτικών προϊόντων από τα λιμάνια της Ουκρανίας, αλλά και για να δουλέψουμε σε αυτή την κατεύθυνση ώστε να αρχίσει η εξαγωγή και από τα ρωσικά λιμάνια», δήλωσε ο Shoigu.
Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Antonio Guterres, δήλωσε στο BBC ότι είναι η πιο σημαντική στιγμή στην πορεία του ως επικεφαλής του οργανισμού. «Σήμερα, υπάρχει ένας φάρος στη Μαύρη Θάλασσα, ένας φάρος ελπίδας».
Αυτός ο φάρος ελπίδας φαίνεται ακόμα περισσότερο στις χώρες που βασίζονται σε τρομακτικά μεγάλο βαθμό στα σιτηρία από την Ουκρανία.
Ο Volodymyr Zelensky από τη μεριά του, ανακοίνωσε πως η Ουκρανία έχει στις αποθήκες της σιτηρά αξίας 10 δισ. δολαρίων, παρά το ότι οι Ρώσοι προέβησαν αρκετές φορές σε πλιάτσικο σε κάποιες αποθήκες, τα οποία θα αρχίσει και πάλι να εξάγει. Μόνο και μόνο στο άκουσμα αυτής της συμφωνίας, οι τιμές των σιτηρών την Παρασκευή είχαν πτώση της τάξεως του 2%.
Η συμφωνία πάντως δεν είναι δείγμα τέλους για τον πόλεμο, με τον Guterres να τονίζει πως δεν υπάρχουν τα μέσα για να τιμωρηθεί η Ρωσία σε περίπτωση που δεν τηρήσει τα συμφωνηθέντα. Ο Shoigu δεσμεύτηκε από τη μεριά του πως οι Ρώσοι δε θα επιχειρήσουν να εκμεταλλευτούν το άνοιγμα των λιμανιών από τη Μαύρη Θάλασσα.
Η Αφρική και δη το Κέρας της Αφρικής, είναι η περιοχή που θα έχει τη μεγαλύτερη ανακούφιση, καθώς εδώ και αρκετούς μήνες αντιμετωπίζει τεράστιες ελλείψεις σε πρώτες ύλες λόγω της ξηρασίας και της πανδημίας, ενώ υπάρχουν και τα σμήνη από ακρίδες που διαλύουν τις λίγες βιώσιμες καλλιέργειες.
Update: Δεν πέρασαν ούτε 24 ώρες από τη συμφωνία και οι Ρώσοι βομβάρδισαν το λιμάνι της Οδησσού, ένα από τα λιμάνια που υποτίθεται θα έφευγαν πλοία για να μεταφέρουν τα σιτηρά.
«Οι Ρώσοι επιτέθηκαν με πυραύλους Cruise Kalibr. Δύο πύραυλοι καταρρίφθηκαν από τις δυνάμεις της αντιαεροπορικής άμυνας. Δύο έπληξαν υποδομές στο λιμάνι», διευκρίνισε η ουκρανική Επιχειρησιακή Διοίκηση του Νότιου Τομέα στο Telegram.
«Η επίθεση κατά κρίσιμου στόχου για την εξαγωγή των σιτηρών μία ημέρα μετά την υπογραφή των συμφωνιών της Κωνσταντινούπολης είναι ιδιαιτέρως καταδικαστέα και δείχνει για μία ακόμη φορά την απόλυτη περιφρόνηση του διεθνούς δικαίου και των διεθνών δεσμεύσεων εκ μέρους της Ρωσίας», έγραψε ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέπ Μπορέλ στο Twitter.
EU strongly condemns Russian missile strike on Odesa’s seaport. Striking a target crucial for grain export a day after the signature of Istanbul agreements is particularly reprehensible & again demonstrates Russia’s total disregard for international law & commitments#StopRussia
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) July 23, 2022
* Με πληροφορίες από BBC
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
G7: Μετά τη Ρωσία, η Κίνα – Το πρότζεκτ που τα βάζει με τον Xi Jinping
Ουκρανία: Η Μόσχα ισχυρίζεται ότι τα στρατεύματα της κατέχουν τον πλήρη έλεγχο του Λουγκάνσκ
Φυσικό αέριο: Κλείνει ο αγωγός Nord Stream για συντήρηση – Ανησυχίες ότι δεν θα ξανανοίξει
