Μια δίκη για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος, στη Γερμανία, ρίχνει φως στην αγορά ενός πολυτελούς ρετιρέ στο Λονδίνο, από την διάσημη απατεώνα κρυπτονομισμάτων Dr Ruja Ignatova. Ο Jamie Bartlett και ο Rob Byrne του podcast «The Missing Cryptoqueen» εξηγούν πως η ίδια χρησιμοποίησε δικηγόρους και διαχειριστές περιουσίας, οι οποίοι συνέχισαν να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους και μετά την εξαφάνισή της.
Ένας πορτιέρης στην πολυκατοικία Abbots House στο Κένσινγκτον θυμάται τη συνάντησή του με την Ruja Ignatova, το 2016, καθώς επέστρεφε από ένα ταξίδι με τους Βούλγαρους σωματοφύλακές της. «Οι δύο άνδρες στέκονταν πίσω της σαν φορτωμένα γαϊδούρια, που αγκομαχούσαν. Πρέπει να κρατούσαν ο καθένας 20 σακούλες, λέει ο James (όχι το πραγματικό του όνομα). Λίγο αργότερα, ο ίδις έριξε μια ματιά στο ρετιρέ, το οποίο είχε τέσσερα υπνοδωμάτια, με πισίνα.
«Είχε έναν πίνακα του Andy Warhol στο ντουλάπι κι αυτό μου ράγισε την καρδιά, γιατί πήγε στο κολλέγιο της τέχνης», είπε ο πρώην αστυνομικός. Ένας άλλος, του Red Lenin, κρεμόταν πάνω στο τζάκι. Η Private Eye εκτίμησε αργότερα ότι το διαμέρισμα περιείχε έργα τέχνης αξίας 500.000 λιρών, τα οποία αγοράστηκαν από τη γκαλερί Halcyon του Λονδίνου. Ο James αναρωτιόταν αν η Ignatova έδειχνε σκόπιμα τον περίεργο πλούτο της, σε περιουσιακά στοιχεία που θα μπορούσαν εύκολα να μετακινηθούν, για να αποφευχθεί η κατάσχεσή τους.
Στις 17 Σεπτεμβρίου ο Γερμανός δικηγόρος της Dr Ruja, Martin Breidenbach, δικάστηκε στο Münster, κατηγορούμενος για ξέπλυμα χρήματος για μεταφορά 20 εκατομμυρίων ευρώ σε δικηγορικό γραφείο του Λονδίνου για τη χρηματοδότηση της αγοράς του πολυτελούς ακινήτου. Άλλοι δύο βρέθηκαν επίσης στο εδώλιο, αντιμετωπίζοντας κατηγορίες που συνδέονται με την απόσπαση εκατομμυρίων ευρώ από την απάτη των 4 δισεκατομμυρίων ευρώ της Ruja – η οποία συνέβαλε στην πώληση ενός πλαστού κρυπτονομίσματος που ονόμασε OneCoin.
Όταν υπογράφηκε η μίσθωση τον Αύγουστο του 2016, οι χρηματοοικονομικές αρχές είχαν ήδη εκδώσει μια προειδοποίηση για το OneCoin. Λίγους μήνες νωρίτερα, η Dr Ruja είχε δηλώσει ένοχη για απάτη και άλλες κατηγορίες σε γερμανικό δικαστήριο, μετά την πτώχευση ενός εργοστάσιου μετάλλων που είχε αγοράσει και άφησε 150 ανθρώπους άνεργους το 2011.
Δικηγόροι στο Locke Lord, μια αμερικανική δικηγορική εταιρεία με γραφείο στο Λονδίνο, εξέφρασαν την ανησυχία τους για την πηγή των 20 εκατομμυρίων ευρώ που μεταφέρθηκαν. Ωστόσο, οι εταιρείες της Ruja πέρασαν τους ελέγχους συμμόρφωσης της εταιρείας, έτσι προχώρησαν στην αγορά του ακινήτου, μαζί με την Aquitaine Group, μια εταιρεία στο Γκέρνσεϊ που προσφέρει υπηρεσίες φορολογικού παραδείσου σε πλούσιους πελάτες.
Το ρετιρέ είχε ανακαινιστεί από την εταιρεία ανάπτυξης πολυτελών ακινήτων Candy & Candy μετά από πυρκαγιά που ξέσπασε. Ο κτηματομεσίτης ήταν ο Knight Frank. Αλλά το ποιος είχε αγοράσει το διαμέρισμα ήταν ένα μυστήριο στον έξω κόσμο, χάρη στο απόρρητο του βρετανικού φορολογικού παραδείσου. Σύμφωνα με τον τίτλο ιδιοκτησίας, ο ιδιοκτήτης του είναι η Abbots House Penthouse Limited.
Αυτή είναι μια ανώνυμη εταιρεία κελύφους Guernsey – μία από τις 12.000 τέτοιες εταιρείες που έχουν ακίνητα στην Αγγλία και την Ουαλία – που σημαίνει ότι το όνομα του Dr Ruja δεν θα έπρεπε να εμφανίζεται στο έγγραφο του Ηνωμένου Βασιλείου ή σε δημόσια αρχεία στο Channel Island. Αυτό φαίνεται να ήταν αρκετό για να κρύψει την αγορά του ακινήτου από την αστυνομία του Λονδίνου, η οποία είπε στους απατεώνες επενδυτές της OneCoin τον Σεπτέμβριο του 2019 ότι «δεν ήταν σε θέση να εντοπίσουν κανένα περιουσιακό στοιχείο της OneCoin στο Ηνωμένο Βασίλειο». Η αλήθεια αποκαλύφθηκε μόλις δύο μήνες αργότερα, σε email που διαβάστηκαν στη δίκη για ξέπλυμα βρώμικου χρήματος ενός πρώην υπαλλήλου του Locke Lord στις ΗΠΑ, του Mark Scott.
Η Cryptoqueen έμενε σε ρετιρέ 7.000 τ.μ.
Κάποιοι άνθρωποι της περιοχής θυμούνται την διαβόητη γειτόνισσα τους, αλλά όπως είπαν στο BBC, έμεινε μόνο για λίγο. Το 2016 ετοιμαζόταν να αφήσει το Λονδίνο και να ανοίξει ένα γραφείο στο κτήριο 1 Knightsbridge, γιορτάζοντας τα 36α γενέθλιά της με ένα πλούσιο πάρτι, στο Μουσείο Victoria and Albert.
Ωστόσο, τα 7.000 τετραγωνικά μέτρα του ρετιρέ, παρέμεναν άδεια. Περιστασιακά άλλα άτομα που συνδέονται με το OneCoin έρχονταν για να μείνουν. Τον Ιούλιο του 2018, ο αδερφός της Dr Ruja, Konstantin – ο οποίος ανέλαβε επικεφαλής της απάτης λίγους μήνες μετά την εξαφάνισή της – δημοσίευσε μια selfie που τραβήχτηκε μέσα στο ρετιρέ. Ο ίδιος συνελήφθη στο διεθνές αεροδρόμιο του Λος Άντζελες, στις 6 Μαρτίου 2019 και κατηγορήθηκε για συνωμοσία με σκοπό τη διάπραξη απάτης.
Ενώ το διαμέρισμα ετοιμαζόταν για ενοικίαση, εκπρόσωποι της Aquitaine πηγαινοέρχονταν. Το ένα είχε αλλάξει τις κλειδαριές. Ένας πρώην υπάλληλος της Dr Ruja’s είπε ότι ένας άλλος έφερε σάκους γεμάτους πολυτελή αντικείμενα. Η δικηγορική εταιρεία Locke Lord συνέχισε επίσης να προσφέρει τις υπηρεσίες της στην Dr Ruja πολύ καιρό μετά την εξαφάνισή της.
Το διαμέρισμα 11 Abbots House λειτούργησε τελικά ως μυστική εγκατάσταση αποθήκευσης, στην οποία οι πηγές του BBC λένε ότι κάποια στιγμή φιλοξενούσε δύο μεγάλα χρηματοκιβώτια. Σύμφωνα με αυτές, ο άμεσος προορισμός για τα τιμαλφή που απομακρύνθηκαν βιαστικά από το ρετιρέ από το προσωπικό της, με τη βοήθεια ενός υπαλλήλου της Aquitaine, προτού νοικιαστεί. Το πού πήγαν μετά τα πολυτελή ρούχα, τα κοσμήματα, τα παπούτσια και μερικά από τα έργα τέχνης της Dr Ruja παραμένει μυστήριο – όπως σχεδόν όλα μαζί της.
Η ύπαρξη αυτών των ακινήτων στο Λονδίνο είναι ενδιαφέρουσα είδηση για εκατομμύρια θύματα της απάτης OneCoin, που θέλουν τα περιουσιακά στοιχεία της Dr Ruja να πωληθούν και τα έσοδα να διανεμηθούν στους επενδυτές.Στον απόηχο των Pandora Papers, οι ακτιβιστές έχουν επανειλημμένα κάνει εκκλήσεις για ένα μητρώο ιδιοκτητών υπεράκτιων ακινήτων, το οποίο η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έχει υποσχεθεί αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει υλοποιήσει. Μετά από πίεση από τους βουλευτές, το 2019 το Γκέρνσεϊ και άλλες εξαρτήσεις του Στέμματος δεσμεύτηκαν να δημοσιοποιήσουν τους ιδιοκτήτες εταιρειών που εδρεύουν στη δικαιοδοσία τους – αλλά όχι μέχρι το 2023. Το BBC εκτιμά ότι οι επενδυτές μόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο έχασαν περισσότερα από 100 εκατομμύρια λίρες.
Η συνέχεια της ιστορίας στα επεισόδια του podcast.
