Το 2021 ο Αμαζόνιος είχε την μεγαλύτερη απώλεια έκτασης από φωτιές στην τρέχουσα δεκαετία. Η κατεστραμμένη έκταση ήταν ίση με την Κούβα και απελευθέρωσε στην ατμόσφαιρα τέτοια ποσότητα διοξειδίου του άνθρακα, όση απελευθερώνει η Ινδία σε ένα έτος από την καύση των ορυκτών καυσίμων, αποκαλύπτει μια έρευνα του World Resources Institute’s Global Forest Watch και του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ.
Ο Αμαζόνιος κάηκε κατά βάση από ανθρώπινο χέρι, αλλά και σε ένα μεγάλο βαθμό λόγω ακραίων καιρικών συνθηκών. Η απώλεια ήταν μεγαλύτερη κι απ΄αυτή του 2019 και του 2020 που τότε τα social media είχαν κατακλυστεί με φωτογραφίες του καμένου τροπικού δάσους. Συνολικά υπολογίζεται ότι χάνονταν 3.75 εκατομμύρια εκτάρια ενός παρθένου τμήματος του δάσους κάθε λεπτό, δηλαδή καίγονταν 10 γήπεδα ποδοσφαίρου κάθε λεπτό μες στο 2021.
Τα πρωτεύοντα τροπικά δάση είναι η ραχοκοκαλιά της οικολογικής ισορροπίας του πλανήτη, καθώς παρέχουν οξυγόνο και σημεία βιοποικιλότητας. Είναι πλούσια σε άνθρακα και όταν τα εκμεταλλεύονται για ξυλεία ή τα καίνε, η ποσότητα που απελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα είναι τεράστια και επιτείνει την υπερθέρμανση του πλανήτη. Υπολογίζεται ότι κάθε καταστροφή τέτοιου δάσους απελευθερώνει 2.5 γιγατόνους CO2, κάτι που συνέβη το 2021.
«Πρέπει να κατανοήσουμε ότι αυτά τα δάση, ειδικά τα τροπικά δάση, είναι μέρος ενός παγκόσμιου συστήματος κλίματος. Δεν είναι μηχανικές συσκευές αποθήκευσης άνθρακα. Πραγματικά επηρεάζουν τη μεταφορά ενέργειας και τα επίπεδα υγρασίας στην ατμόσφαιρα με τρόπους που μεταβάλλουν τη βροχόπτωση και αλλοιώνουν τα μοτίβα κλιματικής κίνησης σε παγκόσμια κλίμακα», εξηγεί στο CNN η Frances Seymoyr, επικεφαλής της έρευνας του WRI.
«Όταν γίνεται αποψίλωση, όταν χάνονται δάση, δεν υπάρχει μόνο απελευθέρωση άνθρακα στην ατμόσφαιρα, αλλά διακόπτονται τα μοτίβα βροχόπτωσης και αυξάνονται οι τοπικές θερμοκρασίες με τρόπους που κάνουν πιο ευάλωτα τα εναπομείναντα δάση σε φωτιές, καθώς είναι πιο ζεστά και πιο άνυδρα», συνεχίζει η Seymour.
Η Ανταρκτική σόκαρε τους επιστήμονες: Οι θερμοκρασίες-ρεκόρ και η εξήγηση
Αν ο Αμαζόνιος συνεχίσει να καίγεται σε αυτό το βαθμό, δε θα είναι εφικτή η μείωση των ρύπων
Η ανάλυση του WRI δεν έχει μείνει μόνο στον Αμαζόνιο. Έχει εξετάσει όλα τα τροπικά δάση σε Βραζιλία, Ινδονησία και Κονγκό, τις τρεις περιοχές της Γης δηλαδή με τα μεγαλύτερα τροπικά δάση στον κόσμο. Εκεί άλλωστε συμβαίνει το 96% της αποψίλωσης.
Τα ευρήματα προέκυψαν από την ανάλυση εικόνων δορυφόρου σχετικά με την δενδρική κάλυψη στην πορεία των ετών. Στις περιοχές αυτές έχει εντοπιστεί απώλεια της στέγης, του λεγόμενου canopy, δηλαδή του ανώτερου τμήματος των δέντρων στα τροπικά δάση που δημιουργούν ένα σκέπαστρο για να υπάρχει σκιά και να παραμένει η θερμοκρασία σε συγκεκριμένα σημεία υποφερτή για να υποστηρίξει την ανάπτυξη οικοσυστημάτων.
Τα δάση στις βόρειες περιοχές, όπως τη Ρωσία, τον Καναδά και την Αλάσκα, έχουν επίσης μεγάλη απώλεια της στέγης τους το 2021. Πάνω από 8 εκατομμύρια εκτάρια χάθηκαν, κάτι που σημαίνει αύξηση κατά 33% σε σχέση με το 2020. Αυτό οφείλεται και στο ότι το δάσος της Σιβηρίας βίωσε 7 συμβάντα μεγάλων πυρκαγιών που έκαψαν 6.5 εκατομμύρια εκτάρια.
Αυτές οι φωτιές προκαλούν κάτι που οι επιστήμονες αποκαλούν feedback loop, δηλαδή κενό ανταπόκρισης. Σε αυτή την περίπτωση οι πυρκαγιές προκαλούν περισσότερες εκπομπές ρύπων που κάνουν το κλίμα ξηρό και καυτό, με αποτέλεσμα να προκαλούνται και άλλες πυρκαγιές και γίνεται ένας φαύλος κύκλος.
Η Βραζιλία και το Κονγκό είχαν απώλειες ως και 40% των τροπικών δασών τους το 2021, κυρίως εξαιτίας της αγροτικής επέκτασης, που αυξήθηκε κατά 9% το περασμένο έτος. Τα πράγματα με τον Αμαζόνιο είναι πολύ πιο σοβαρά, μιας και βρίσκεται σε οριακό σημείο και αν το υπερβεί, τότε δε θα μπορέσουμε ποτέ να φτάσουμε στους στόχους μείωσης των αέριων ρύπων. Ο Αμαζόνιος απορροφά τεράστιες ποσότητες. Αν μειώνονται με αυτόν τον ρυθμό τα μέσα απορρόφησης, τότε όλα θα είναι δώρον άδωρον και θα οδηγηθούμε σε μια αύξηση 1.5-2 βαθμών Κελσίου.
Όσο σκούρα είναι τα πράγματα στη Βραζιλία, τόσο θετικά φαίνονται στην Ινδονησία και τη Μαλαισία, όπου τα τροπικά δάση είχαν πληγεί τρομακτικά στην προηγούμενη 50ετία. Το 2021 ήταν η 5η συνεχόμενη χρονιά μείωσης στην απώλεια δέντρων, με την Ινδονησία να έχει συγκεκριμένα 25% χαμηλότερη απώλεια. Αυτό σημαίνει πως οι δεσμεύσεις εταιρειών και κυβερνήσεων φέρνουν αποτέλεσμα, τονίζει Η Hidayah Hamzah, επικεφαλής στο τμήμα Δασικής Παρακολούθησης του WRI.
Αυτή η θεαματική αλλαγή οφείλεται εν μέρει στο ότι η κυβέρνηση της Ινδονησίας άλλαξε τους κανόνες στις άδειες ξυλείας για τα πρωτεύοντα δάση και τις περιοχές με χαμηλή βλάστηση, ενώ βελτιώθηκε η παρακολούθηση πυρκαγιών. Η αρχή NDPE (No Deforestation, No Peatland, No Exploitation) καλύπτει το 80% των φοινικόδασων στην Ινδονησία και τη Μαλαισία, που είναι οι μεγαλύτεροι εξαγωγείς φοινικέλαιου και χαρτιού.
Ο κίνδυνος εδώ προκύπτει από την άνοδο στην τιμή του φοινικέλαιου που έχει πιάσει ρεκόρ 40ετίας και μπορεί αυτό να επιφέρει νέα πίεση στην παραγωγική ικανότητα των περιοχών αυτών.
Τα δάση είναι ο μεγάλος σύμμαχος στη μείωση των ρύπων, αλλά σύμφωνα με τη Seymour πρέπει να χρησιμεύσουν επικουρικά, όχι να είναι η βασική μας ελπίδα. Πρέπει οι επιχειρήσεις και οι χώρες να μειώσουν τους ρύπους τους και με την ανάπτυξη δασών να πάνε πάνω από τους στόχους μείωσης.
Πηγή: CNN
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
Μπορεί ο σολομός που καλλιεργείται σε εργαστήρια να λύσει το πρόβλημα της υπεραλίευσης;
Porrima: Το πλοίο που κινείται με ηλιακή ενέργεια αλλάζει τα πάντα στη ναυτιλιακή βιομηχανία
