Όταν λέμε ότι κάποιος βλέπει το δέντρο και όχι το δάσος, αυτό έχει την πιο ξεκάθαρη εξήγηση του σε επίπεδο περιβάλλοντος και κλιματικής αλλαγής. Ο καύσωνας είναι ένα φαινόμενο που στα μάτια του ανθρώπου μεταφράζεται ως αφόρητη ζέστη που μπορεί να προκαλέσει πυρκαγιά ή πρόβλημα στην ηλεκτροδότηση. Υπάρχουν όμως άλλα, πιο δομικά ζητήματα που έχει ο καύσωνας και αφορούν στα φυσικά περιβάλλοντα και δη τα θαλάσσια, όπως η Μεσόγειος.
Η άνοδος της θερμοκρασίας σε έναν τόπο, αλλάζει τις συνθήκες ζωής και τον τρόπο λειτουργίας για πολλά είδη της χλωρίδας και της πανίδας. Αυτά που είχαν συνηθίσει σε θερμοκρασίες των 32 βαθμών Κελσίου, αναγκάζονται να κρύβονται στους 37 ή και να μεταναστεύουν. Κι αν στη στεριά η μετανάστευση δεν είναι τόσο εύκολο υπόθεση, στη θάλασσα είναι το πιο απλό πράγμα για ένα είδος στην προσπάθεια του να επιβιώσει.
Η επιφάνεια της θάλασσας στη Μεσόγειο τους τελευταίους μήνες βρίσκεται 4 και 5 βαθμούς Κελσίου πάνω από το φυσιολογικό, κάτι που έχει προκαλέσει αφανισμό στο κόκκινο κοράλλι και την ποσειδωνία και αλλοιώνει τα οικοσυστήματα, ώστε θαλάσσια είδη που έβρισκαν προστασία και έφτιαχναν σπίτια σε τέτοια συστήματα, θα πρέπει να αποχωρήσουν. Η τροφική αλυσίδα θα αλλάξει άρδην.
Είδη που αντέχουν σε πιο θερμά κλίματα θα κάνουν την εμφάνιση τους και καθώς οι θηρευτές τους θα έχουν εξαφανιστεί, θα έχουν υπερπληθυσμό και θα φτάσουν σε βάθος 5ετίας ή 10ετίας να εξαφανίσουν τους πληθυσμούς των θηραμάτων τους, είτε μιλάμε για φυτά είτε για ψάρια και άλλες μορφές ζωής.
Τον Ιούλιο, «από την Θάλασσα των Βαλεαρίδων (Ισπανία) μέχρι την Σαρδηνία (Ιταλία), καθώς και ανατολικά της Κορσικής και στο σύνολο της Τυρρηνικής Θάλασσας, παρατηρούνται στην επιφάνεια εξαιρετικά υψηλές τιμές θερμοκρασίας ανάμεσα στους 28°C και 30°C, υψηλότερες των κανονικών, της τάξεως των +4°C έως +5°C», σύμφωνα με την Mercator Océan International.
Ήδη στη Μεσόγειο παρατηρείται μια μεταναστευτική ροή από τα πολύχρωμα μπαρακούντα που αυξάνουν τον πληθυσμό τους στη δυτική μεριά της θάλασσας. Και δεν είναι τα μόνα. Είδη που προέρχονται απο την Ερυθρά Θάλασσα και βρέθηκαν στη Μεσόγειο μέσω της Διώρυγας του Σουέζ, έχουν αναπτυχθεί στις γαλλικές ακτές και έχουν διαταράξει τα εκεί οικοσυστήματα.
Το λαγόψαρο και η γιγάντια μέδουσα Rhopilema είναι δύο τέτοια είδη. Το λαγόψαρο είναι ένα αδηφάγο φυτοφάγο ψάρι που μειώνει τις ποσότητες τροφής για άλλα φυτοφάγα που έχουν και περισσότερους θηρευτές. Οι υποθαλάσσιες εκτάσεις από άλγη, που αποτελεί μέρος επώασης των αυγών για άλλα ψάρια, κινδυνεύουν με αφανισμό σε βάθος δεκαετίας από το λαγόψαρο. Η μέδουσα με τη σειρά της έχει τσίμπημα που καθιστά αναγκαία τη νοσηλεία και το κλείσιμο παραλιών, σύμφωνα με τον καθηγητή Σαρλ-Φρανσουά Μπουντουρέσκ.
Η Καρίνα φον Σούκμαν, μια από τους επιστήμονες που έχουν συντάξει την έκθεση της Διακυβερνητικής Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων του ΟΗΕ για την Κλιματική Αλλαγή (IPCC, GIEC) και μελετά τις μεταβολές στα θαλάσσια οικοσυστήματα, εξηγεί πως οποιαδήποτε μεταβολή, δεν αλλάζει μόνο τη δημογραφία του θαλάσσιου πληθυσμού, αλλά θα έχει επιπτώσεις στην οικονομία περιοχών που βασίζονται στην αλιεία.
Από τη δεκαετία του ’80 μέχρι σήμερα έχει υπάρξει ένας σχεδόν διπλασιασμός στα θαλάσσια κύματα καύσωνα. Στη Μεσόγειο έχουν σημειωθεί πολλά τέτοια από το 1999, χρονιά στην οποία μαζί με το 2003 και το 2006 παρατηρήθηκαν περιστατικά μαζικής θνητότητας για την ποσειδωνία, σύμφωνα με έκθεση του Centre national de la recherche scientifique (CNRS) από το 2020.
Η τελευταία 7ετία είναι ένα μεγάλο σφυροκόπημα για τη Μεσόγειο που έχει βιώσει από το 2015 ως το 2019 πέντε συναπτά έτη μαζικού θανάτου ειδών, αναφέρει άρθρο της επιστημονικής επιθεώρησης Global Change Biology (18 Ιουλίου).
«Τουλάχιστον από το 2003, τα κύματα αυτά έχουν γίνει συστηματικά και στο μέλλον θα έχουν μεγαλύτερη χρονική διάρκεια, θα καταλαμβάνουν μεγαλύτερη επιφάνεια στην θάλασσα και θα είναι περισσότερο έντονα και σοβαρά», τονίζει η Σούκμαν.
Διαβάστε ακόμη στο intronews.gr:
Κλιματική αλλαγή: Πώς τα κρυμμένα σε παγετώνες μικρόβια μπορούν να πυροδοτήσουν νέες πανδημίες
Ανιχνεύτηκαν για πρώτη φορά μικροπλαστικά σε κρέας, αυγά, γάλα – Μέχρι τώρα μόνο σε ψάρια
Πως μία γεννήτρια ενέργειας από άμμο έρχεται να δώσει την λύση στην κλιματική κρίση
