Το 2020 ήταν ένα έτος που όλοι είχαμε την αίσθηση ότι δόθηκε η ευκαιρία στον πλανήτη να ανασάνει. Κι όμως, αυτό δε συνέβη. Αντιθέτως, σημειώθηκε η μεγαλύτερη εκπομπή αερίων στην ατμόσφαιρα που έχει καταγραφεί κι ενώ υποτίθεται ότι είμαστε στον 5ο χρόνο από τη Συμφωνία του Παρισίου, άρα και της προσπάθειας των κρατών να μειώσουν τις εκπομπές τους. Ειδικά το μεθάνιο και το διοξείδιο του άνθρακα απελευθερώθηκαν σε ποσότητες της τάξεως των 570 εκατομμυρίων τόνων, σύμφωνα με το IEA.org.

Ετησίως, οι εκπομπές μεθανίου είναι πάνω από 380 εκατομμύρια τόνοι και όσο αυτοί συνεχίζουν σε αυτόν τον ρυθμό, είναι δεδομένη η αύξηση της θερμοκρασίας κατά 1.5 βαθμό Κελσίου, αρκετά πριν το 2040 που είχε προβλεφθεί. Αν μάλιστα η ποσότητα είναι τόσο υψηλή στην ατμόσφαιρα, αυτό σημαίνει αύξηση στους πρόωρους θανάτους και απώλεια 26 εκατομμυρίων τόνων από καλλιέργιες. Μέσα στην τελευταία δεκαετία, η αύξηση μεθανίου και διοξειδίου είναι διαρκής και σε μορφή χιονοστιβάδας.

Το μεθάνιο από ανθρώπινη δραστηριότητα (κτηνοτροφία, ορυκτά καύσιμα, απόβλητα) καταλαμβάνει το 60% της συνολικής ποσότητας, ενώ οφείλεται για το 25% της κλιματικής κρίσης.

Αυτό το δυσοίωνο σενάριο όμως μπορεί να αποφευχθεί με μια μείωση των αερίων κατά 45% ως το 2030, χάρη στο Global Methane Assessment, μια ειδική επιστημονική ομάδα του ΟΗΕ, η οποία συλλέγει τα δεδομένα από τους δορυφόρους για τα ακριβή σημεία που υπάρχει μια υπερεκπομπή αερίων ή κάποια διαρροή. Καθώς όμως η ανάλυση και η στόχευση από τους υπάρχοντες δορυφόρους δεν είναι ακόμα στο επίπεδο που θα έπρεπε, δε μπορούν να εντοπιστούν όλα τα σημεία.

https://www.intronews.gr/3722-2-i-athina-sto-epikentro-tis-klimatikis-allagis-kindynevei-apo-tin-yperthermansi-tou-planiti

Ο Ντρου Σιντέλ, επικεφαλής ερευνητής του ΟΗΕ και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κάρντιφ, δήλωσε στο BBC ότι «είναι το καλύτερο πλεονέκτημα που έχουμε αυτή τη στιγμή για να ανατρέψουμε την αύξηση της θερμοκρασίας και όλα όσα θα φέρει κλιματική αλλαγή στα επόμενα 30 χρόνια». Είναι χαρακτηριστικό πως η έρευνα αναφέρει ότι αν υπάρξει μείωση κατά το ήμισυ το μεθάνιο και το διοξείδιο που εκπέμπονται, θα μειώσουμε την προβλεπόμενη αύξηση της θερμοκρασίας κατά 0.3 βαθμούς Κελσίου και θα μπορέσουμε να κερδίσουμε χρόνο, ώστε μέχρι το 2040 να αλλάξουμε την πορεία του πλανήτη προς την καταστροφή.

Το 2021 έχουν εντοπιστεί από το KAYRROS, τον γαλλικό οργανισμό παρατήρησης εκπομπών αερίων, 100 σημεία απ΄όπου εκπέμπονται μεγάλες ποσότητες και άπειρες μικρές πηγές. Κάποια σημεία είναι: στη Ρωσία όπου υπήρξε αύξηση μεθανίου γιατί σημειώθηκε άνοδος 32% στη δράση γύρω από το πετρέλαιο και τα ορυκτά, σε αγωγούς αερίων στο Τατζικιστάν, σε μια έκταση στο Μπανγκλαντές, σε ορυχεία στα πέριξ των Απαλλαχίων Όρεων και σε ένα πεδίο φυσικού αερίου στον Καναδά.

Καθώς η χρήση αεροπλάνων και drones είναι χρονοβόρα και απαιτεί πολύ μεγάλο ετήσιο κόστος, ενώ από αέρος δεν είναι όλα τα σημεία προσβάσικα για καταγραφή, ιδιωτικές εταιρείες που επιχειρούν στο διάστημα και την ατμόσφαιρα, ετοιμάζουν το Carbon Mapper, έναν δορυφόρο που μπορεί να εστιάσει ως και 30 μέτρα από τη γη, για να εντοπίσει ακριβώς το σημείο μιας διαρροής αερίων, και το MethaneSAT, δορυφόρο που θα μετράει το μέγεθος της διαρροής.

Οι δορυφόροι που εντοπίζουν το μεθάνιο και το διοξείδιο

Οι δύο δορυφόροι, για τη δημιουργία των οποίων συνεργάστηκαν το Jet Propulsion Laboratory της NASA, το California Air Resources Board και η εταιρεία δορυφόρων Planet, με το Bloomberg Philanthropies να χρηματοδοτεί ως επί το πλείστον το έργο, θα εκτοξευτούν στην ατμόσφαιρα το 2023 για να καταγράφουν το μεθάνιο και το διοξείδιο του άνθρακα.

Η Jet Propulsion Laboratory έχει σχεδιάσει τα φασματόμετρα που θα ανιχνεύουν τις εστίες, ενώ η Planet θα στέλνει άμεσα σήμα σε όσους είναι εγγεγραμμένοι στην υπηρεσία της και βρίσκονται κοντά στην περιοχή της εστίας, ώστε να σπεύδουν να τη σταματήσουν.

Οι παραμελημένες δομές που εκπέμπουν αέρια, προκαλούν πολύ μεγαλύτερο πρόβλημα απ΄αυτό που φανταζόμαστε. Μόνο στην Καλιφόρνια, το 1% των δομών παράγει πάνω από τη μισή ποσότητα μεθανίου!

Ο εντοπισμός είναι η βάση πάνω στην οποία μπορούν να πατήσουν οι μεγάλοι ρυπαντές της ατμόσφαιρας στην προσπάθεια τους να μειώσουν το αποτύπωμα τους. Όσο όμως δεν υπάρχει σύμπνοια και κοινή πολιτική, πάντοτε κάτι θα ξεφεύγει. Η Ρωσία για παράδειγμα δεν έχει περιορισμούς για το μεθάνιο ή κάποια ποινή, όπως αναφέρει έρευνα του International Energy Agency. Ή στις ΗΠΑ, υπάρχουν πολιτείες, όπως το Τέξας, με κανέναν περιορισμό.

Προς το παρόν, οι χώρες του κόσμου λαμβάνουν τα δεδομένα τους από τον ευρωπαϊκό δορυφόρο SentinelP που τοποθετήθηκε στην ανώτερη ατμόσφαιρα το 2017, το Prisma της ιταλικής διαστημικής υπηρεσίας που ανέβηκε το 2019 και ιδιωτικά συστήματα από την καναδική εταιρεία GHGSat που ανέβηκαν το 2016, το 2020 και το 2021.  Εν όψει της Συνόδου COP26 που θα γίνει το Νοέμβριο στη Γλασκώβη, το International Energy Forum ετοιμάζεται για να παρουσιάσουν το Methane Measurement Methodology Project που λανσαρίστηκε πριν λίγες ημέρες.

* Φωτογραφία: Unsplash/Maxim Tolchinskiy