Όλα αυτά τα χρόνια που ακούμε για υπερθέρμανση του πλανήτη, έχουμε την πλάνη πως κάτι μεγαλύτερο από εμάς, σε πλανητικό επίπεδο, δεν μας αγγίζει. Θέλουμε να μας δείξουν κάτι που είναι ακριβώς μπροστά μας, έξω από την πόρτα μας. Ή και μέσα σε αυτή. Ναι, η υπερθέρμανση θα μας στερήσει φαγητό, αλλά αυτό θα συμβεί στους άλλους, όχι σε εμάς, εδώ στην πολιτισμένη δύση (sic).
Ναι, θα υπάρχει λιγότερο νερό, αλλά στη Μέση Ανατολή όχι εδώ. Θα εξαφανιστούν είδη πανίδας, αλλά ποιος νοιάζεται για τον ελέφαντα και την τίγρη της Σιβηρίας; Σάματις είναι στο δικό μας περιβάλλον…
Αυτή είναι η ανθρώπινη σκέψη και δεν χρειάζεται να κρυβόμαστε μεταξύ μας. Η ανθρώπινη σκέψη θα νιώσει τον κίνδυνο μόνο αν πεις στον άνθρωπο τι θα του συμβεί του ίδιου. Άμεσα. Στο σώμα του. Όχι αλλού. Εδώ και τώρα. Έχει κι απ΄αυτό η κλιματική κρίση.
Σε μια ανάλυση της Guardian, αποτυπώνεται πως θα επιδράσει σε κάθε κομμάτι του σώματος, από τον εγκέφαλο στην καρδιά κι από κει ως τα συκώτια και τα νεφρά.
Για την ακρίβεια, ο περιβαλλοντολόγος-επιδημιολόγος Μάικ ΜακΓκίν, που εργάζεται στον CDC, εξηγεί πως «όταν το σώμα δε μπορεί να δροσίσει τον εαυτό του, αυτό επιδρά άμεσα στην κυκλοφορία του αίματος. Το σώμα, η καρδιά και το μυαλό ζεσταίνονται όλο και περισσότερο, μέχρι που κάποια στιγμή η γνωστική μας ικανότητα μας εγκαταλείπει. Τότε αρχίζουμε να λιποθυμούμε, να πέφτουμε σε κώμα και εν τέλει να πεθαίνουμε».
Τα στοιχεία του ΠΟΥ αναφέρουν πως από το 1998 μέχρι το 2017 βρήκαν το θάνατο από τις περιόδους καύσωνα, περίπου 166.000 άνθρωποι. Και οι αριθμοί κάθε χρόνο μεγαλώνουν. «Κάθε άνθρωπος είναι σε θανάσιμο κίνδυνο. Είναι ένα δεδομένο της ζωής. Το σώμα μπορεί να λειτουργήσει σε συγκεκριμένο περιβάλλον κι όταν αυτό γίνεται ακραίο, τότε είσαι σε κίνδυνο».
Πώς όμως αντιδρούν στην υπερθέρμανση τα ανθρώπινα όργανα;
Καρδιά: Όσο αυξάνεται η θερμοκρασία του σώματος, η καρδιά λειτουργεί με μεγαλύτερη ταχύτητα για να προσφέρει πόρους στο σώμα, ώστε να ιδρώσει και να δροσιστεί. Αυτό αυξάνει τον καρδιακό ρυθμό. Αν σε αυτή τη διαδικασία δεν υπάρχει διαρκής αναπλήρωση των αποθεμάτων νερού του οργανισμού, τότε το σώμα καταρρέει και λιποθυμάει, σύμφωνα με τον δρ. Πίτερ Βανκάμπ του Centre National de la Recherche Scientifique στο Παρίσι. Οι πιθανότητες για καρδιακά επεισόδια ανεβαίνουν σε πολύ υψηλά επίπεδα, ιδίως για ανθρώπους που είναι εκτεθειμένοι σε υψηλές θερμοκρασίες, όπως οι πυροσβέστες.
Εγκέφαλος: Στον εγκέφαλο θα συναντήσει κανείς τον υποθάλαμο. Από εκεί ρυθμίζεται η θερμοκρασία του σώματος, ανάλογα με τα ερεθίσματα που παίρνει από τους σένσορες του δέρματος, τους μύες και τα όργανα. Σε θερμοκρασίες που δηλώνουν υπερθέρμανση, ο υποθάλαμος ενεργοποιεί το σύστημα εφίδρωσης, την αναπνοή που εκπέμπει την εσωτερική ζέστη προς τα έξω και ωθεί τον οργανισμό στην αναζήτηση πιο δροσερού σημείου. Σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες, αυτή η αντίδραση του οργανισμού, αλλά και η συνεννόηση μεταξύ των κυττάρων και των οργάνων, αποτυγχάνει και μεταφέρονται λανθασμένες πληροφορίες. Αυτό μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε απώλεια της προσωπικότητας ή διαταραχές του γνωστικού πεδίου.
Συκώτι: Για το συκώτι τα πράγματα δεν είναι τόσο ξεκάθαρα και σίγουρα χρειάζεται μια περαιτέρω έρευνα. Είναι όμως σίγουρο πως πρόκειται για το όργανο που επηρεάζεται περισσότερο από την υπερθέρμανση. Όταν η θερμοκρασία του σώματος ξεπερνάει τους 40 βαθμούς, τότε προκαλείται ζημιά στο συκώτι που γίνεται ορατή στα ένζυμα που παράγει, τα οποία αυξάνονται ραγδαία. Η πιθανότητα να προκαλείται οριστική καταστροφή στο συκώτι, είναι αρκετά μεγάλη.
Νεφρό: Τα νεφρά είναι τα άμεσα επηρεαζόμενα όργανα από την κλιματική κρίση και την υπερθέρμανση, γιατί σε αυτά συσσωρεύεται το νερό και το αλάτι που υπάρχουν στο αίμα. Αυτά είναι που επιστρατεύονται όταν ο οργανισμός ζεσταίνεται, ώστε να ιδρώσει το σώμα και να απομακρύνει την κάψα. Ο δρ. Ρίτσαρντ Τζόνσον, από το Πανεπιστήμιο του Κολοράντο, εξηγεί ότι το νεφρό παίρνει χημικές ουσίες που παράγει ο εγκέφαλος. Όταν όμως ο εγκέφαλος έχει επηρεαστεί από τη ζέστη, τότε αυτές οι ουσίες δε φτάνουν εύκολα στο νεφρό. Έτσι, προκαλείται χρόνια νεφρική ανεπάρκεια από την απότομη αλλαγή από τη δροσιά στη ζέστη. Ήδη σε κάποιες περιοχές όπως τη Νικαράγουα, την Κόστα Ρίκα και το Ελ Σαλβαδόρ, όπου υπάρχουν φυτείες, οι αγρότες έχουν παρουσιάσει σημάδια νεφρικής ανεπάρκειας.
Έντερο: Το περιορισμένο οξυγόνο που εισπνέει ο οργανισμός σε μια κατάσταση υπερβολικής ζέστης, μειώνει και την κυκλοφορία του αίματος στο έντερο, με αποτέλεσμα να προκαλούνται μολύνσης, ναυτίες και εμετοί. Το 2013, ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, είχαν βρει για πρώτη φορά σύνδεση του καύσωνα με μολύνσεις και ασθένειες στο έντερο. Σε αυξημένες θερμοκρασίες είναι και πιο εύκολο για τοξίνες και παθογόνα βακτήρια να εισέλθουν στον οργανισμό. Μπορεί να προκληθεί μέχρι και σήψη, αφού μειώνεται η διαπερατότητα του εντέρου.