Εκατομμύρια άνθρωποι πλήττονται από τους καταστροφικούς μουσώνες που εκδηλώνονται στη νοτιοανατολική Ασία. Το περασμένο καλοκαίρι, μόνο στο Μπαγκλαντές, χώρα που χαρακτηρίζεται από τον ΟΗΕ ως τις πλέον ευάλωτες του πλανήτη, τρία εκατομμύρια κάτοικοι έχασαν από τις πλημμύρες, καλλιέργειες και σπίτια. Κυριολεκτικά χάνονται μέσα σε μια στιγμή, μια κι έξω. Τα προβλήματα απαιτούν λύσεις και αυτές βρέθηκαν στα σπίτια Khudi Bari.
Το να χάνεις το σπίτι σου, αναμφίβολα είναι ό,τι χειρότερο μπορεί να σου συμβεί. Γι’αυτό και η αρχιτέκτονας Marina Tabassum, η οποία έχει βραβευτεί με το βραβείο Soane, έστρεψε την προσοχή της στην περιοχή του Δέλτα προκειμένου να βρει λύση, όπως αναφέρει η Guardian.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Συγκεκριμένα, όταν ξέσπασε η πανδημία και η εργασία της στο γραφείο της στη Ντάκα περιορίστηκε, επαναξιολόγησε στο πόσο οι δεξιότητες ενός αρχιτέκτονα μπορούν να κάνουν τη μεγάλη διαφορά. Ταυτοχρόνα, το εθνικό lockdown που είχε οδηγήσει πολλούς στο να χάσουν τις δουλειές τους, αυξάνοντας τους άστεγους στην περιοχή, με αμέτρητους κατοίκους του δέλτα να αναγκάζονται να ζουν κάτω από αυτοσχέδια καταφύγια από μουσαμά, έκανε ακόμα χειρότερη την κατάσταση.
«Ως αρχιτέκτονες έχουμε ευθύνη απέναντι σε αυτούς τους ανθρώπους», λέει. Μετά τη σύνοδο κορυφής Cop26 για το κλίμα που διεξήχθη στη Γλασκώβη, η διάλεξή της, που δόθηκε στο Μουσείο του Sir John Soane το απόγευμα της Τρίτης και μεταδόθηκε διαδικτυακά, δεν θα μπορούσε να είναι πιο επίκαιρη.
Η ίδια υποστηρίζει ένα μοντέλο ανάλαφρης πρακτικής, σε συνδυασμό με αυτό που αποκαλεί «η σοφία της γης». Είναι μια προσέγγιση που δίνει προτεραιότητα στις τοπικές δεξιότητες και υλικά, δουλεύοντας σε αρμονία με τους φυσικούς πόρους και χρησιμοποιώντας την γηγενή γνώση για να παρέμβει με ελάχιστα μέσα, χωρίς «τον βρυχηθμό της αρχιτεκτονικής».
Πέρυσι, η Tabassum και η ομάδα της ανέπτυξαν κιτ σπιτιών χαμηλού κόστους για τους ακτήμονες. Είχαν προηγουμένως ερευνήσει τα δημοφιλή σπίτια της περιοχής, τα οποία έχουν σχεδιαστεί για να αποσυναρμολογούνται και να μετακινούνται όταν χρειάζεται, αλλά το κόστος των 1.500 λιρών, μαζί με την απαίτησή τους για ξυλουργούς, τα κάνει άπιαστα για πολλούς. Η MTA, λοιπόν, σχεδίασε ένα απλό σύστημα χρησιμοποιώντας μήκη από εύκολα διαθέσιμα μπαμπού, συνδεδεμένα με χαλύβδινες αρθρώσεις, στεγάζοντας μια τετραμελή οικογένεια για 300 λίρες. Το αξιοσημείωτο είναι πως μπορούν να το κατασκευάσουν οι ίδιοι οι κάτοικοι.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Το Khudi Bari είναι επί της ουσίας ένα μικρό σπίτι, ανοιχτό από παντού, στο οποίο υπάρχει μια εσωτερική ξύλινη σκαλά που οδηγεί σε μια οροφή που είναι μόνο για ύπνο. Τέσσερις οικογένειες έχουν στεγαστεί μέχρι στιγμής στο Char Hijla, στο νότιο Μπαγκλαντές, για να ελέγξουν πώς λειτουργεί ο σχεδιασμός.
Ποια είναι η Marina Tabassum που σχεδιάζει τα Khudi Bari
Γεννημένη στη Ντάκα το 1969, από οικογένεια μεταναστών από τη Βεγγάλη, η Tabassum μεγάλωσε σε ένα έθνος κατεστραμμένο από τον πόλεμο, βιώνοντας την πείνα και την καταστροφή από παιδί. Αποφοίτησε από τη σχολή Αρχιτεκτονικής το 1995, ενώ την ίδια χρονιά, ίδρυσε το πρώτο της γραφείο με τον Kashef Chowdhury, και οι δύο οδηγούμενοι από μια ισχυρή πίστη στη χειροτεχνία και την επιθυμία να σχεδιάσουν κτίρια σε αρμονία με την ιστορία, το κλίμα και τον πολιτισμό της περιοχής. Η δεκαετής συνεργασία τους, στην εργασία και τη ζωή, γέννησε αρκετά αξιόλογα έργα, από το Μνημείο Ανεξαρτησίας του Μπαγκλαντές και το Μουσείο Απελευθέρωσης, μέχρι τη στέγαση που ανταποκρίνεται στο τροπικό περιβάλλον.
Ιδρύοντας την Marina Tabassum Architects το 2005, ξεκίνησε ένα έργο που θα την έκανε να αποκτήσει διεθνή προβολή έντεκα χρόνια αργότερα, όταν κέρδισε το βραβείο Aga Khan, για το σχεδιασμό του τζαμιού Bait-ur-Rouf στη Ντάκα του Μπαγκλαντές.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Αυτή τη στιγμή εργάζεται στην περιοχή Cox’s Bazar του Μπαγκλαντές, όπου στεγάζεται η μεγαλύτερη ομάδα προσφυγικών καταυλισμών στον κόσμο. Η Tabassum και η ομάδα της έχουν σχεδιάσει σημεία διανομής τροφίμων και γυναικεία κέντρα – τόσο για την κατασκήνωση όσο και για την κοινότητα υποδοχής – με στόχο να δημιουργήσουν μια πιο αξιοπρεπή εμπειρία από τις συνηθισμένες σκηνές.
