Μια όχι ιδιαίτερα αισιόδοξη ανάλυση που θέλει o Αρκτικός Ωκεανό να θερμαίνεται πολύ νωρίτερα απ΄αυτό που περίμεναν, δημοσίευσαν επιστήμονες στο περιοδικό Science Advances. Για την ακρίβεια, ενώ τα καμπανάκια για την υπερθέρμανση και μείωση των πάγων στον Αρκτικό ξεκίνησαν στα τέλη του 20ου αιώνα, η υπερθέρμανση έχει ξεκινήσει από τις αρχές του, δηλαδή αρκετές δεκαετίες νωρίτερα.
Στην έρευνα που δημοσιεύτηκε την Τετάρτη, εξηγείται πως η επέκταση του θερμού νερού από τον Ατλαντικό που ρέει προς τον Αρκτικό, ένα φαινόμενο που οι επιστήμονες ονομάζουν «Ατλαντικοποίηση», έχει προκαλέσει αύξηση θερμοκρασίας στα νερά του Αρκτικού κατά 2 βαθμούς Κελσίου από το 1900 και μετά. Ο επικεφαλής της έρευνας και συντάκτης της, Francesco Muschitiello, επίκουρος καθηγητής γεωγραφίας στο Πανεπιστήμι του Κέιμπριτζ, ανέφερε πως τα ευρήματα είναι ανησυχητικά γιατί αυτή η πρώιμη θέρμανση υπονοεί ότι μπορεί να υπάρχει ένα κενό σημείο στα μοντέλα των επιστημόνων για το πώς προβλέπουν την αλλαγή του κλίματος.
Κι αν υπάρχει λάθος στην εκτίμηση για τους πάγους στον Αρκτικό, κάλλιστα θα μπορούσε να υπάρχει για τους πάγους στη Γροιλανδία, για τη μετακίνηση των τεκτονικών πλακών, για πολλά ακόμα πράγματα που σχετίζονται με την κλιματική κρίση. Κι αν υπάρχουν άλλα λάθη, μπορεί να και να είμαστε όντως εκτός χρόνου με το buzzer της ανατροπής να έχει ήχησει ενόσω εμείς παίρνουμε δεσμεύσεις στις Cop και στις G20.
«Ο Αρκτικός θερμαίνεται για πολύ περισσότερο καιρό απ΄αυτό που πιστεύαμε. Κι αυτό είναι κάτι πολύ ανησυχητικό για πολλούς λόγους, ιδίως γιατί τα κλιματικά μοντέλα που χρησιμοποιούμε για τις προβολές του κλίματος στο μέλλον, δεν προσομοιώνουν στ΄αλήθεια αυτές τις αλλαγές».
Για να φτάσουν σε αυτή την ανακάλυψη, οι επιστήμονες ανέλυσαν τα θαλάσσια ιζήμαστα στο σημείο Fram Straight, εκεί δηλαδή που ο Αρκτικός Ωκεανός συναντά τον Ατλαντικό, ανατολικά της Γροιλανδίας. Από την ανάλυση τους ανακατασκεύασαν 800 χρόνια δεδομένων που αποτυπώνουν μια μακρύτερη ιστορική εικόνα για το πως τα ατλαντικά νερά διαχέονται στον Αρκτικό. Τα θαλάσσια ιζήματα είναι σαν αρχειοφυλάκια της φυσης και σε αυτά μπορεί κανείς να βρει στοιχεία από τις κλιματικές συνθήκες αιώνων πριν.
Ο Αρκτικός Ωκεανός θερμαίνεται ταχύτερα από κάθε άλλη περιοχή του πλανήτη
Αυτό που βρήκαν λοιπόν οι επιστήμονες, είναι ότι η θερμοκρασία και η αλατότητα του ωκεανικού νερού, παρέμεναν σχετικά σταθερά μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα. Μετά, σημείωσαν απότομη αύξηση. «Οι προσομοιώσεις που κάναμε, υποδεικνύουν μια ουσιώδη αύξηση στη θερμότητα και τη μεταφορά άλατος στον Ατλαντικό Ωκεανό προς τη Βόρεια Θάλασσα στις αρχές του 20ου αιώνα, κάτι που τα υπάρχοντα κλιματικά μοντέλα δεν αποτυπώνουν με ακρίβεια.
Είναι κρίσιμο να κατανοήσουμε την αιτία αυτής της ταχύτατης ατλαντικοποίησης, όπως και τις διαφορές μεταξύ των μοντέλων προσομοίωσης και των ανακατασκευών» δήλωσε ο Rong Zhang, υπεύθυνος επιστήμονας στο Γεωφυσικό Εργαστήριο «NOAA’s Geophysical Fluid Dynamics Laboratory».
Αυτό που δεν έχει διευκρινιστεί ακόμα, σύμφωνα με τον Muschitiello, είναι το κατά πόσο αυτή η νωρίτερη αύξηση εδράζεται σε ένα βαθμό σε ανθρώπινη δραστηριότητα. «Μιλάμε για τις αρχές του 1900 και μέχρι τότε είχαμε ήδη αρχίσει να υπερφορτώνουμε την ατμόσφαιρα με διοξείδιο του άνθρακα. Είναι πιθανό ο Αρκτικός Ωκεανός να έχει μεγαλύτερη ευαισθησία στο φαινόμενο του θερμοκηπίου απ΄αυτή που πιστεύαμε. Αυτό θα απαιτήσει περισσότερη έρευνα, γιατί δεν έχουμε κάποια σταθερή βάση για τους μηχανισμούς πίσω απ΄αυτή την πρότερη ατλαντικοποίηση».
Οι επιστήμονες μελετούν συνήθως τις αλλαγές της Ατλαντικής Μεσημβρινής Κυκλοφορίας Ανατροπής (AMOC), ένα σύστημα θαλάσσιων ρευμάτων που καθορίζει τις θερμοκρασίες στο Βόρειο Ημισφαίριο. Η AMOC είναι μια ζώνη μεταφοράς θερμού νερού από τους τροπικούς που το αναδιανέμει προς τα βόρεια. Αυτά τα ρεύματα μπορεί να συνέβαλλαν στην θέρμανση του Αρκτικού. Η AMOC είχε αποδυναμωθεί για ένα διάστημα στα μέσα του 19ου αιώνα, προκαλώντας μια αύξηση θερμοκρασίας στη Βόρεια Ατλαντική Περιοχή, που ενδεχομένως επιτάχυνε την ατλαντικοποίηση.
Τα τελευταία χρόνια η AMOC δείχνει μεγαλύτερ αστάθεια εξαιτίας της κλιματικής κρίσης που προκαλεί ο άνθρωπος και οι επιστήμονες προειδοποιούν πως η κατάρρευση της κυκλοφορίας μέσω της AMOC, θα άλλαζε εξ ολοκλήρου τα μοτίβα καιρού σε όλο τον κόσμο, με τους χειμώνες στην Ευρώπη να γίνονταν ακόμα πιο σκληροί, με αλλαγές στην εποχή των μουσώνων και με πιθανότατα μόνιμη ξηρασία στη Δυτική Αφρική.
«Η απώλεια του θαλάσσιου πάγου και τα ωκεάνια ρεύματα έχουν αλλάξει την περιοχή μεταβίβασης μεταξύ Ατλαντικού και Αρκτικού σε κάτι που μοιάζει περισσότερο με μια προέκταση του κεντρικού Ατλαντικού» περιγράφει ο James E. Overland, επιστήμονας του NOAA Arctic και του NOAA Pacific Marine Environmental Lab στο Σιάτλ. «Σημαντικά είδη ψαριών και θαλάσσιων θηλαστικών είναι ευάλωτα σε αυτή την αναδιοργάνωση των οικοσυστημάτων που προκαλεί η ατλαντικοποίηση».
Αν λοιπόν υπάρχει μια υπερθέρμανση που ξεκίνησε 80 χρόνια πριν, τότε η διαρκής καύση ορυκτών καυσίμων από την ανθρώπινη δραστηριότητα, έχει πολύ μεγαλύτερη επίδραση στην ατμόσφαιρα απ΄αυτή που θεωρούσαμε μέχρι σήμερα κι ενώ αυτή η διαδικασία της ατλαντικοποίησης δεν έχει σταματήσει, αλλά συνεχίζεται.
«Ο Αρκτικός ζεσταίνεται πολύ γρήγορα, ταχύτερα από κάθε άλλη περιοχή στον πλανήτη. Είναι πολύ προβληματικό, ειδικά γιατί ακόμα δεν έχουμε κατανοήσει πλήρως την διάδραση των ωκεανών με την ανθρώπινη δραστηριότητα. Ακόμα μαθαίνουμε πως λειτουργεί το σύστημα. Και φοβάμαι ότι μέχρι να λύσουμε αυτή την εξίσωση, θα είναι πολύ αργά» δηλώνει ο Muschitiello.
Πηγή: CNN.com
* Φωτογραφία: Jean-Christophe André/Pexels
