Το Sustainability Pavilion είναι το κεντρικό στοιχείο του Expo 2020 στο Dubai. Φτιαγμένο κάτω από ένα χαλύβδινο στέγαστρο πλάτους 134 μέτρων που φιλοξενεί πάνω από 1.000 ηλιακά πάνελ, αποτελεί σίγουρα το ένα από τα πιο εντυπωσιακά αρχιτεκτονικά σχέδια της εκδήλωσης. Παράγει τη δική του ενέργεια, ψύξη και νερό και η τεχνολογία που έχουν εφαρμόσει είναι θαυμαστή.

Το κτίριο είναι ικανό να παράγει έως και 4 γιγαβατώρες ηλεκτρικής ενέργειας ετησίως, η οποία μπορεί να τροφοδοτήσει περίπου 370 μεσαία νοικοκυριά, από τα φωτοβολταϊκά πάνελ στο πάνω μέρος του και από εκατοντάδες άλλα που είναι τοποθετημένα σε 18 «ενεργειακά δέντρα» που βρίσκονται διάσπαρτα γύρω του. Κάθε δέντρο έχει ένα μηχανοκίνητο αντίζυγο που του επιτρέπει να εντοπίζει τον ήλιο όλη την ημέρα.

«Είναι κατασκευασμένα από σύνθετο ανθρακονήματα, ένα υλικό που χρησιμοποιείται συνήθως στην αεροδιαστημική βιομηχανία και στα γιοτ υψηλής απόδοσης», λέει ο Whalley.

Η παραγόμενη ενέργεια χρησιμοποιείται για την τροφοδοσία των συστημάτων ψύξης, καθώς και για τη συλλογή και την ανακύκλωση του νερού. Το νερό της βροχής συλλέγονται μέσω του κύριου στεγάστρου και των δέντρων, τα οποία παρέχουν σκιά κατά τη διάρκεια της ημέρας και συλλέγουν νερό τη νύχτα εκμεταλλευόμενα την απότομη πτώση της θερμοκρασίας και την συμπύκνωσή του.

Επί τόπου, το γκρίζο νερό καθαρίζεται και ανακυκλώνεται, ενώ το μαύρο νερό (από τα λύματα) καθαρίζεται με καλαμιώνες, που είναι φυσικά συστήματα φιλτραρίσματος βασιζόμενα σε υδρόβια φυτά.

«Αν μπορεί να λειτουργήσει σε ένα κτίριο μηδενικής κατανάλωσης σε ένα από τα πιο δύσκολα κλίματα του κόσμου, τότε σαφώς μπορεί να γίνει οπουδήποτε στον κόσμο», λέει ο Andrew Whalley, πρόεδρος του βρετανικού στούντιο Grimshaw, που σχεδίασε το κτήριο. «Αυτή ήταν μια πραγματική ευκαιρία για το Ντουμπάι να χρησιμοποιήσει αυτή την παγκόσμια σκηνή και ελπίζουμε να εμπνεύσει τους επισκέπτες».

Μέρος του κτηρίου βρίσκεται κάτω από το έδαφος, ώστε να διατηρείται δροσερός ο εκθεσιακός χώρος. «Ο υπόλοιπος χώρος βρίσκεται κάτω από μια μονωμένη οροφή, η οποία με τη σειρά της περιτοιχίζεται από τοίχους φτιαγμένους από ανακυκλωμένα πετρώματα. Όλα αυτά παρέχουν μια ισχυρή ασπίδα από τα εξωτερικά στοιχεία».

Από πού εμπνεύστηκε το Sustainability Pavilion

Το ίδιο το κτίριο ονομάζεται Terra και όπως και άλλα κτίρια της Expo, θα γίνει μόνιμο μετά το τέλος της εκδήλωσης. «Το Sustainability Pavilion σχεδιάστηκε στην πραγματικότητα με γνώμονα τη μακροπρόθεσμη λειτουργία του. Είναι ένα δημόσιο επιστημονικό κέντρο αφιερωμένο σε ένα βιώσιμο μέλλον για τον πλανήτη μας. Προσαρμόσαμε για την εξάμηνη εμπειρία Expo, για να αντιμετωπίσουμε τις πολύ υψηλές θερμοκρασίες του καλοκαιριού», λέει ο Whalley.

Η κατασκευή και η σκεπή του κτηρίου είναι εμπνευσμένη από το δέντρο ghaf της ερήμου, το εθνικό δέντρο των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων. «Συγκεντρώνει το φως του ήλιου με το φωτοβολταϊκό δέρμα του και σκιάζει τα πάντα κάτω, δροσίζοντάς τα», εξηγεί ο Whalley.

«Για να μπορέσει το στέγαστρο να εκτείνεται πάνω από το «περίπτερο», έχει ένα υποστήριγμα 70 μέτρων, αλλά η ελαφριά κατασκευή του πλέγματος διασφαλίζει ότι η δομή είναι εξαιρετικά αποτελεσματική και χρησιμοποιεί ανακυκλωμένο χάλυβα» συνεχίζει.

Τα ενεργειακά και υδάτινα δέντρα είναι επίσης εμπνευσμένα από τη φύση και έχουν σχεδιαστεί σύμφωνα με το dragon δέντρο Socotra, που είναι εγγενές στην Υεμένη και είναι γνωστό για το σχήμα της ομπρέλας που εμποδίζει την εξάτμιση του νερού, προσαρμοσμένο δηλαδή στις άνυδρες συνθήκες της περιοχής.

Χάρη στις παρουσιάσεις και τις εκθέσεις μέσα στο κτήριο, ο επισκέπτης αποκτά μια άνευ προηγουμένου εμπειρία και ταξιδεύει μέσα από τα δάση και τους ωκεανούς της Γης. Στην συνέχεια τους φέρνουν αντιμέτωπους με σύμβολα της ανθρώπινης εμμονής στον καταναλωτισμό, μια από τις αιτίες της κλιματικής κρίσης.

Η γκαλερί που δημιουργήθηκε από κοινού από τη Thinc Design στη Νέα Υόρκη και την εκπαιδευτική φιλανθρωπική οργάνωση Eden Project του Ηνωμένου Βασιλείου, στοχεύει να αλλάξει τους επισκέπτες και να τους ευαισθητοποιήσει. Στα highlights περιλαμβάνονται ένα μεγάλο ψάρι που πνίγεται λόγω της ρύπανσης των θαλασσών και μια διαδραστική εμπειρία που ρωτά τους επισκέπτες τι θα έσωζαν από μια πλημμύρα ή ένα σπίτι που φλέγεται, για να τονίσουν τη σημασία της οικογένειας και της κοινότητας έναντι των καταναλωτικών αγαθών.

Οι επισκέπτες αγκάλιασαν το εγχείρημα και οι αντιδράσεις τους ήταν ως επί το πλείστον θετικές. Ο John Bull, διευθυντής του κτηρίου στην Expo 2020 Dubai, λέει ότι το Terra θέλει να αποδείξει πώς η ανθρωπότητα μπορεί να ζήσει σε αρμονία με τη φύση. «Το ίδιο το κτίριο λειτουργεί ως έμπνευση, ως μεταφορά, για το πώς μπορούμε να προχωρήσουμε με τρόπους που είναι και όμορφοι, αλλά και αποτελεσματικοί και αγγίζουν ελαφρά τους πόρους της Γης», λέει.

Photo: Grimshaw