A68. Όχι δεν είναι κάποιος δρόμος στις ιταλικές autostrada. Ούτε κάποια έξοδος στην Αττική Οδό. Είναι ο μέχρι πριν μερικά χρόνια Γκοτζίλα των παγόβουνων. Τα τελευταία χρόνια το A68 έχει χάσει αρκετό από το μέγεθος του λόγω κλιματικής αλλαγής και υπερθέρμανσης του πλανήτη, με αποτέλεσμα να αποθέτει κάθε χρόνο 1.5 δισεκατομμύριο τόνους πάγου που μετατρέπονται σε γλυκό νερό στους ωκεανούς.
Αυτή η ποσότητα είναι το νερό που καταναλώνει για 150 ημέρες όλο το Ηνωμένο Βασίλειο, για να αντιληφθεί κανείς το μέγεθος. Ο Α68, στις δόξες του, κάλυπτε μια έκταση 6.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, μέχρι που το 2017 αποσχίστηκε από την Ανταρκτική. Στις αρχές του 2021 είχε πια εξαφανιστεί. Ένα τρισ. τόνοι πάγου…χάθηκαν!
Μια ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο του Λιντς επιχειρεί να βρει που πήγε ο Α68 χρησιμοποιώντας δεδομένα από τον δορυφόρο και με σκοπό να μετρήσει τις αλλαγές στις διαστάσεις του, καθώς ταξίδεψε προς τον Νότιο Ωκεανό και από εκεί στον Νότιο Ατλαντικό. Κάποια στιγμή ο A68 προσέγγισε τα θερμότερα κλίματα στις υπερπόντιες κτήσεις της Βρετανίας, στη Νότια Γεωργία, νησί που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από τη μύτη της Λατινικής Αμερικής.
Για ένα μεγάλο διάστημα οι επιστήμονες φοβούνταν πως τεράστια κομμάτια του παγόβουνου θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν τα θαλάσσια μονοπάτια για εκατομμύρια πιγκουίνους, φώκιες και φάλαινες. Αυτό δε συνέβη γιατί το Α68 έχασε μεγάλα τμήματα από το υποθαλάσσιο τμήμα του για να μπορέσει να επιπλεύσει. «Φαίνεται πως άγγιξε το ηπειρωτικό ράφι. Είναι η στιγμή που το παγόβουνο πήρε στροφή και είδαμε ένα μικρό κομμάτι του να σπάει. Δεν ήταν αρκετό για να αναχαιτίσει το Α68», εξηγεί η δρ. Anne Braakmann-Folgmann στο BBC.
Το A68 αποθέτει οργανική ύλη στις θερμότερες θάλασσες και αλλοιώνει τα οικοσυστήματα
«Μπορείτε να δείτε στις αναλύσεις μας γιατί σε αυτό το σημείο η καρίνα του παγόβουνου ήταν 141 μέτρα κατά μέσο όρο και οι χάρτες βαθυμετρίας έδειχναν κοντά στα 150 μέτρα», συμπλήρωσε ο καθηγητής Andrew Shepherd. Τον Απρίλιο του 2021 το Α68 είχε πια σπάσει σε πολλά μικρότερα τμήματα και ήταν αδύνατο να εντοπιστεί. Η επίδραση του όμως στο οικοσύστημα θα εμφανιστεί στα επόμενα χρόνια.
Τα παγόβουνα έχουν πια αναγνωριστεί ως παράγοντες διαφοροποίησης των κλιματικών συνθηκών οπουδήποτε ταξιδεύουν. Το γλυκό τους νερό αλλάζει τα ρεύματα νερού, ο σίδηρος και τα άλλα μεταλλικά στοιχεία, μαζί με την οργανική ύλη που συλλέγεται στην πορεία της ζωής τους, εκχύονται στους ωκεανούς και ποτίζουν τη βιολογική αναπαραγωγή.
Η Βρετανική Έρευνα Ανταρκτικής τοποθέτησε μερικά ρομποτικά ανεμόπλανα κοντά στον Α68 για να καταγράφει τις συνθήκες πριν και μετά την διάλυση αυτής της τεράστιας μάζας πάγου. Τα δεδομένα που συνέλεξαν, αν και δεν έχουν αναλυθεί πλήρως, είναι αποκαλυπτικά για ορισμένα στοιχεία, σύμφωνα με τον ωκεανογράφο Geraint Tarling. «Νομίζουμε πως υπάρχει ισχυρό σήμα για την μεταβαλλόμενη χλωρίδα των ειδών του φυτοπλαγκτόν γύρω από τον Α68 και επίσης στην πραγματική κατάθεση υλικού στα βαθύτερα σημεία των ωκεανών. Ο σένσορας σωματιδίων στο ανεμόπλανο εντόπιζε μερικά ισχυρά σήματα κατάθεσης από το παγόβουνο».
Τα παραπάνω κάνουν πολύ σημαντική την έκθεση που δημοσιεύεται στο περιοδικό Remote Sensing of Environment και περιλαμβάνει αναλυτικά στοιχεία για τη σμίκρυνση του Α68.
