Στον θαλάσσιο κόσμο, το ψάρι arapaima αποτελεί ένα αρκετά ξεχωριστό είδος. Βρίσκεται στα ποτάμια του Αμαζονίου και είναι ένα από τα μεγαλύτερα ψάρια του κόσμου, ικανό να φτάσει μέχρι και τα 3μ. μήκος και βάρος 200 κιλών. Επίσης, είναι ικανό να αναπνεύσει αέρα, γεγονός που του επιτρέπει να ζει στο νερό με λίγο οξυγόνο και να επιβιώσει έξω από το νερό για μια ολόκληρη ημέρα. Τρώει ψάρια, πτηνά, σαύρες και μικρά θηλαστικά, διαλύοντας τα θηράματα του με την οδοντωτή γλώσσα του.
Αυτό το σπάνιο είδος ψαριού έχει ακόμη μια ιδιαιτερότητα: τα λέπια του έχουν συγκριθεί με αλεξίσφαιρο γιλέκο από ερευνητές, τα οποία το προστατεύουν από επιθέσεις άλλων πιράνχας. Σκληρά αλλά ελαστικά, οι ιδιότητές τους έχουν αποσπάσει μέχρι και την προσοχή των Αμερικανικών Αεροπορικών Δυνάμεων.
Το arapaima, θεωρείται ο Terminator του ζωικού βασιλείου, ωστόσο έχει ένα θανάσιμο ελάττωμα: αποτελεί καλή λιχουδιά για τους ανθρώπους. Γνωστό στην περιοχή ως pirarucu, ή «βακαλιάρος του Αμαζονίου», εξαιτίας της σφιχτής λευκής σάρκας του και των ελάχιστων κοκκάλων του, το συγκεκριμένο ψάρι, αποτελεί σημαντική πηγή τροφής στις τοπικές κοινότητες και αποτελεί εξαιρετική λιχουδιά σε εστιατόρια μεγάλων πόλεων της Βραζιλίας.
Ινδονησία: Μεταφέρει την πρωτεύουσα της και «απειλεί» τους ουρακοτάγκους
Η υπεραλίευση οδήγησε σε σημαντική μείωση του πληθυσμού του και τη δεκαετία του ’90, έγιναν βήματα για να απαγορευτεί το ψάρεμα του arapaima. Παρ’όλα αυτά, το παράνομο ψάρεμα συνεχίστηκε, προκαλώντας τον αφανισμό του είδους σε περιοχές του Αμαζονίου. Ωστόσο, χάρη στις δύο δεκαετίες προσπαθειών από οικολόγους και τοπικές κοινότητες, η κατάσταση έχει βελτιωθεί σημαντικά.
Το σημαντικό; Αυτό έχει επιτευχθεί χωρίς να εξαιρεθεί από το διατροφικό μενού των ιθαγενών. Για την ακρίβεια, η κατανάλωση του, αποτελεί κομμάτι του μοντέλου συντήρησης του είδους.
Σώζοντας έναν «γίγαντα» των ποταμών
Σήμερα, το ψάρεμα του arapaima, έχει πλέον απαγορευτεί στη Βραζιλία εκτός από περιοχές που έχουν υπογράψει κοινοτικές συμφωνίες, όπως εξηγεί ο Βραζιλιάνος οικολόγος, João Campos-Silva. Ο ίδιος, είναι μέλος του Ινστιτούτου Juruá, έναν από τους πολλούς οργανισμούς που λειτουργούν με τις κοινότητες και τους ψαράδες σε θεμελειώδη προγράμματα, ώστε να καλλιεργήσουν βιώσιμα και να αναπτύξουν τον πληθυσμό του είδους.
Οι τοπικές κοινότητες φυλούν τις εισόδους της λίμνης όλο το χρόνο, ώστε να αποτρέψουν τους παράνομους ψαράδες να προσεγγίσουν την προστατευόμενη περιοχή. Το ψάρεμα, επιτρέπεται μόνο από τον Αύγουστο μέχρι τον Νοέμβριο και αν πιαστεί ψάρι του είδους, μικρότερο από 1.55 μέτρο, επιστρέφεται στο νερό.
Ο Francisco das Chagas Melo de Araújo, γνωστός και ως Seu Preto, αποτελεί ηγετική φυσιογνωμία της κοινότητας Xibauazinho, μιας κοινότητας στο κράτος του Αμαζονίου και ένα από τα πρώτα μέρη που ξεκίνησαν το πρόγραμμα προστασίας. Ύστερα από 11 χρόνια διεύθυνσης, λέει πως πλέον ζουν περισσότερα από 4.000 arapaima, στις λίμνες της κοινότητας.
Η έρευνα του στις λίμνες γύρω από το ποτάμι Juruá, κατά την ίδια περίοδο, έδειξε πως ο πληθυσμός του πιράνχας έχει τετραπλασιαστεί. Καθώς ο πληθυσμός τους αναπτύσσεται, τα arapaima έχουν μεταναστεύσει σε νέες λίμνες. Ο ίδιος, υπολογίζει πως πλέον υπάρχουν 330.000 arapaima, σε 1.358 λίμνες, σε περίπου 35 ελεγχόμενες περιοχές, στις οποίες εμπλέκονται παραπάνω από 400 κοινότητες.
Ο Campos-Silva, ελπίζει πως το θετικό feedback που έχει δημιουργηθεί από την εκστρατεία του, θα ενθαρρύνει και άλλες κοινότητες να συμμετέχουν και να βοηθήσουν στη διατήρηση της άγριας ζωής του Αμαζονίου.
Πηγή: CNN