Μία από τις τελευταίες αποστολές του Apollo στη Σελήνη μετέφερε σπόρους που αργότερα επέστρεψαν για να φυτευτούν ξανά στη Γη. Ωστόσο, αποτελεί μυστήριο το που κατέληξαν τελικά αυτά τα «διαστημικά» φυτά ένα μυστήριο που αξίζει να παρακολουθήσουμε.
Σε ένα περβάζι, κάπου στην νότια Αγγλία, ο Richard O’Sullivan διαχειριστής της Royal Astronomical Society, επιχειρεί να καλλιεργήσει έναν πλάτανο μέσα σε μία πλαστική γλάστρα. Η προέλευσή του εντοπίζεται σε μια αποστολή στη Σελήνη το 1971, όταν ο αστροναύτης Stuart Roosa μετέφερε 500 σπόρους δέντρων στο διαστημόπλοιό του Apollo 14 και τα δέντρα που αναπτύχθηκαν από αυτούς τους σπόρους έγιναν γνωστά ως «Δέντρα της Σελήνης». Όπως επισημαίνει ο O’Sullivan συλλέχθηκαν 40 σπόροι από ένα δέντρο δεύτερης γενιάς για να μεταφυτευθούν. Όμως, μόνο οι 3 από αυτούς κατάφεραν να φυτρώσουν γεγονός που του προκαλεί πίεση καθώς η ευθύνη για να κρατήσει το φυτό ζωντανό είναι μεγάλη.
Η αρχική ιδέα της μεταφοράς σπόρων στην Σελήνη έχει τις ρίζες της στην δεκαετία του ’50 όταν η δασική υπηρεσία ζήτησε από τον αστροναύτη Stuart Roosa να μεταφέρει μερικούς σπόρους στη Σελήνη ανάμεσα στα προσωπικά του αντικείμενα. Τα είδη που επιλέχθηκαν ήταν το έλατο Douglas,το πεύκο, το κοκκινόξυλο, ο πλάτανος και η τσίχλα.
Η Emma Doughty, παρουσιάστρια του Gardeners of the Galaxy podcast δήλωσε: «Στέλνουμε σπόρους στο διάστημα πριν από την ίδρυση της NASA από όταν η Αμερική εκτόξευε αιχμαλωτισμένους γερμανικούς πύραυλους V2 τη δεκαετία του 1940 και στέλναμε σπόρους μαζί με άλλα είδη οργανισμών, όπως έντομα, για να δοκιμάσουμε πώς το διαστημικό περιβάλλον και η ακτινοβολία επηρέαζαν τις μορφές ζωής».
Μετά την σχεδόν καταστροφή Apollo 13, η NASA βρισκόταν κάτω από τεράστια πολιτική πίεση για να εξασφαλίσει ότι η επόμενη αποστολή θα πραγματοποιηθεί χωρίς προβλήματα. Κατά τη διάρκεια της, οι αστροναύτες συνέλεξαν περίπου 43 κιλά βράχων και χώματος. Βέβαια, τότε κανείς δεν κρατούσε πολύ συγκεκριμένα αρχεία για το πού ακριβώς κατέληξαν οι σπόροι. Οι σπόροι πέρασαν δύο ημέρες στην μονάδα εντολών κατά την διάρκεια των οποίων, πραγματοποιούνταν πειράματα και εργασίες συντήρησης.
Στις 9 Φεβρουαρίου 1971, το πλήρωμα του Apollo 14 επέστρεψε στη Γη όπου ο κόσμος επεφύλασσε ηρωική υποδοχή στο πλήρωμα του. Οι περισσότεροι από τους σπόρους επιστράφηκαν στη δασική υπηρεσία. Ωστόσο, οι Roosa και Mitchell κράτησαν μερικούς σπόρους για την κατάληξη των οποίων δεν γνωρίζουμε πολλά. Παρά το γεγονός ότι επρόκειτο για ένα επιστημονικό πείραμα στα πλαίσια δύο αξιόπιστων κυβερνητικών οργανισμών των ΗΠΑ, κανείς δεν έχει πλήρη ενημέρωση αναφορικά με το τι απέγιναν οι σπόροι αλλά και τα δέντρα της Σελήνης που προήλθαν από αυτούς.
Waikiki: Η διάσημη παραλία της Χαβάης εξαφανίζεται λόγω κλιματικής κρίσης
Μετά το Apollo 14 ακολούθησαν δεκάδες παρόμοιες αποστολές και πειράματα αυτή την φορά σε πολύ πιο αυστηρά ελεγχόμενα επιστημονικά πλαίσια. Το 2016, δύο κιλά σπόροι ταξίδεψαν στον ISS μέσω του Βρετανού αστροναύτη Tim Peake ενώ σήμερα, οι αστροναύτες του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού (ISS) φτιάχνουν σαλάτα με λαχανικά που καλλιεργούνται εκεί.
Στόχος αυτών των πειραμάτων είναι να ελεγχθεί κατά πόσο μπορεί να επιβιώσει η χλωρίδα της Γης σε άλλους πλανήτες και τι αλλαγές επέρχονται. Η έρευνα της RAS για τους σπόρους κατέληξε στο ότι: «ενώ οι σπόροι των πυραύλων αναπτύχθηκαν πιο αργά και ήταν πιο ευαίσθητοι στη γήρανση, ήταν ακόμα βιώσιμοι», γεγονός ενθαρρυντικό για την ανάπτυξη ζωής εκτός του πλανήτη μας.
