Ότι έχουμε ποιότητα αέρα από τις χαμηλότερες στον κόσμο, το ξέραμε. 5 χρονιές που βγαίνει η έρευνα της IQAir, είμαστε σταθερά στις 60 πιο μολυσμένες ατμοσφαιρικά χώρες στον κόσμο. Για 6η χρονιά, η Ελλάδα βρέθηκε ψηλά, στην 57η θέση και σε αυτό έπαιξε τεράστιο ρόλο το καλοκαίρι με τις φωτιές. Η ατμόσφαιρα της πρωτεύουσας ειδικά, αλλά και των περιοχών που επλήγησαν από πυρκαγιές (Θράκη, Στερεά Ελλάδα) γέμισε από τοξικά σωματίδια, με αποτέλεσμα ο δείκτης PM 2.5 που αποτελεί το από τον ΠΟΥ ορισμένο όριο για τον δείκτη ποιότητας του αέρα, να ξεπεράσει το κατώφλι.
Στη λίστα που δημοσιεύτηκε την Τρίτη, μόνο 7 χώρες κατάφεραν να βρεθούν κάτω από το όριο. Αυστραλία, Εσθονία, Φινλανδία, Γρενάδα, Ισλανδία (παρά την έντονη ηφαιστειακή δράση), Μαυρίκιος, Νέα Ζηλανδία, ενώ και η Γαλλική Πολυνησία ανήκει σε αυτή την κατηγορία.
Οι υπόλοιπες 127 χώρες της έρευνας, είναι από ελάχιστα ως πολύ πιο πάνω από το όριο, με την ατμοσφαιρική ρύπανση να οφείλεται, εκτός από όσα αφήνουν οι πυρκαγιές, στην καύση των ορυκτών, στα αυτοκίνητα και στην εν γένει βιομηχανική παραγωγή.
Το PM2.5 είναι ένα μικροσκοπικό σωματίδιο, πιο λεπτό από μια τρίχα, που εισπνέεται εύκολα και όταν συμβεί αυτό, προκαλεί πολλά προβλήματα, σύμφωνα με την IQAir, ελβετική εταιρεία καταγραφής της ποιότητας του αέρα μέσα από 30.000 σταθμούς καταγραφής παγκοσμίως.
Πριν φτάσουμε στην Ελλάδα, είναι προφανές πως οι περιοχές με τη χειρότερη ποιότητα αέρα βρίσκονται σε Ασία και Αφρική, με τη Μαύρη Ήπειρο να είναι προβληματική καθώς δεν υπάρχουν πολλές συσκευές καταγραφής, άρα τα δεδομένα δεν είναι αξιόπιστα.
Η Ινδία (10 φορές πάνω από το όριο των 5µg/m3) κατέχει τον τίτλο της πιο τοξικής χώρας στον κόσμο με βάση την εκπροσώπηση, με 83 πόλεις της να βρίσκονται στις 100 πόλεις με τη χειρότερη ποιότητα αέρα και με την περιφέρεια Μπεγκουσαράι να είναι η Νο1 πιο μολυσμένη στον κόσμο. Συνολικά, η Κεντρική και Νότια Ασία είναι τα πιο τοξικά μέρη, με το top-10 πόλεων να βρίσκεται εκεί.
Εκτός από την Ινδία, το όμορο εκ δεξιών, όπως κοιτάμε τον χάρτη, Μπανγκλαντές κατέχει την πρωτιά στα επίπεδα υπέρβασης του PM2.5 (15 φορές πάνω από το όριο), και το όμορο εξ ευωνύμων Πακιστάν (2ο με 14 φορές πάνω από το όριο), συμπληρώνουν την τριάδα με τις πιο τοξικές χώρες, ενώ ακολουθεί το Τατζικιστάν και η Μπουρκίνα Φάσο από την Αφρική. Το παράξενο εδώ είναι ότι δε βρίσκεται η Κίνα σε υψηλή θέση, ούσα 19η.
Σε κακή κατάσταση η Βόρεια Ελλάδα
Ως προς την Ελλάδα, η Αθήνα είναι, φυσιολογικά, η πιο μολυσμένη πόλη, ευρισκόμενη στην 50η θέση παγκοσμίως ανάμεσα στις 114 πόλεις καταγραφής και μαζί με τη Σερβία, τη Βοσνία και την Αλβανία, κατεβάζουν τον μέσο όρο της Ευρώπης που ήταν σε καλύτερη κατάσταση το 2023 σε σχέση με το 2022. Συνολικά, τα Βαλκάνια αντιμετωπίζονται ως η Ασία της Ευρώπης, οπότε είναι λογικό να βρισκόμαστε σε αυτή τη θέση.
Στην Αθήνα, υπάρχει μια περιοχή που έχει την χειρότερη ποιότητα αέρα. Αυτή είναι το Ίλιον, με τις περιοχές στα πέριξ του Πειραιά, το Χαϊδάρι, τη Νέα Ιωνία και το κέντρο της πρωτεύουσας να είναι σε κακή κατάσταση. Αντιθέτως, στα νότια προάστια και δη στη Βουλιαγμένη, η ποιότητα του αέρα είναι καλή. Το πιο καθαρό μέρος στην Ελλάδα πάντως, είναι ο Άγιος Μάρκος στην Κέρκυρα, ενώ τα πιο τοξικά βρίσκονται στη Μακεδονία, ειδικά η Έδεσσα και τα Γιαννιτσά και φυσικά η Πτολεμαΐδα.
Αυτές οι περιοχές επηρεάζονται και από την εγγύτητα τους με τα Σκόπια, που είναι η χώρα με την πιο μολυσμένη ατμόσφαιρα στην Ευρώπη.
Είναι σημαντικό να αναφερθεί πως η ποιότητα του αέρα είναι κάτι στο οποίο αρχίσαμε να δίνουμε μεγάλη σημασία μόλις την περασμένη δεκαετία, παρά το ότι γνωρίζουμε πως περίπου 7.000.000 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από ασθένειες που σχετίζονται με τα τοξικά μόρια στην ατμόσφαιρα.
Μερικά facts από την έρευνα της IQAir
- Η Αφρική είναι η ήπειρος με την χαμηλότερη πρόσβαση σε συσκευές καταγραφής, με το 1/3 του πληθυσμού να μη γνωρίζει την ποιότητα του αέρα
- Στη νοτιοανατολική Ασία υπήρξε μια μεγάλη αύξηση το 2023 η οποία οφείλεται σε κλιματικές συνθήκες και σε αερομεταφερόμενη σκόνη
- Η Ινδία έχει τις 4 πιο μολυσμένες πόλεις στον κόσμο
- Στις ΗΠΑ, το Κολούμπους στο Οχάιο είναι η πιο μολυσμένη μεγάλη πόλη, αλλά το Μπελόιτ στο Γουισκόνσιν είναι το πιο μολυσμένο ατμοσφαιρικά σημείο. Αντιθέτως, το Λας Βέγκας είναι η πιο καθαρή μεγάλη πόλη στις ΗΠΑ.
- Ο Καναδάς ήταν για πρώτη φορά η πιο μολυσμένη χώρα στη Βόρεια Αμερική, κάτι που οφείλεται στις πολλές και μεγάλες πυρκαγιές που αντιμετώπισε η χώρα, με αποτέλεσμα 13 πόλεις του να βρίσκονται στις πιο μολυσμένες της Βόρειας Αμερικής.
- Τα δεδομένα που συνελέγησαν από Λατινική Αμερική και Καραϊβική, στο 70% τους προέρχονται από σένσορες χαμηλού κόστους, το οποίο μπορεί να σημαίνει ότι κάποιες μετρήσεις ίσως δεν είναι αξιόπιστες.
- Η Ωκεανία είναι η ήπειρος με τις περισσότερες «καθαρές» χώρες
* Μπορείτε να δείτε αναλυτικά την έρευνα εδώ.
** Μπορείτε να μετρήσετε την ποιότητα του αέρα στην περιοχή σας εδώ.
