Περιεχόμενα
Η Ευρώπη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με το κρασί. Μάλιστα αναγνωρίζεται ως ο κύριος παραγωγός οίνου υψηλής ποιότητας παγκοσμίως.
Η Ισπανία, η Γαλλία, η Ιταλία, η Ελλάδα και η Γερμανία συμβάλλουν συλλογικά στο ήμισυ της παγκόσμιας παραγωγής κρασιού. Ωστόσο, η κλιματική αλλαγή και η πιθανή αύξηση 2 βαθμών Κελσίου στην παγκόσμια θερμοκρασία του πλανήτη λόγω της κλιματικής αλλαγής θα έκανε μη βιώσιμες το 90% των παράκτιων και πεδινών περιοχών κρασιού της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της νότιας Καλιφόρνιας.
Αυτό αποκαλύπτεται από μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Reviews Earth & Environment, η οποία δείχνει ότι η αύξηση των θερμοκρασιών που σημειώθηκε μέχρι σήμερα έχει ήδη μεταφέρει την ωρίμανση των σταφυλιών στην πιο ζεστή εποχή του καλοκαιριού.
Η Ευρώπη
Οι περιοχές του Ατλαντικού της Ιβηρικής και της Γαλλίας, μαζί με τις δυτικές περιοχές της Μαύρης Θάλασσας, θα αντιμετωπίσουν χαμηλότερους κινδύνους από τη Μεσόγειο . Με περιορισμένη υπερθέρμανση του πλανήτη, η εφαρμογή αμπελουργικών τεχνικών που καθυστερούν την ωρίμανση και μετριάζουν το στρες του νερού φαίνεται επαρκής για τη διατήρηση της υψηλής ποιότητας παραγωγής σε κρασί.
Σε αυτές τις περιοχές είναι πιθανό να υπάρξει μετάβαση σε ποικιλίες σταφυλιών που ωριμάζουν αργότερα σε αυτές τις περιοχές .
Αντίθετα, η Γαλικία και τα βόρεια Βαλκάνια αναμένεται να ωφεληθούν από την υπερθέρμανση του πλανήτη, τουλάχιστον για περιορισμένα επίπεδα αύξησης της θερμοκρασίας .
Η κατάλληλη επιφάνεια των παραδοσιακών οινοπαραγωγικών περιοχών αναμένεται να μειωθεί κατά 20–70% μέχρι το τέλος του αιώνα, ανάλογα με τη σοβαρότητα του σεναρίου θέρμανσης .
Ταυτόχρονα, νέες αμπελοοινικές περιοχές αναμένεται να επεκταθούν προς τα βόρεια, ιδίως κατά μήκος της περιοχής του Ατλαντικού. Ωστόσο, μια τέτοια επέκταση είναι καθαρά θεωρητική και αφορά αποκλειστικά τις κλιματικές συνθήκες, χωρίς να λαμβάνεται υπόψη η ποιότητα του εδάφους, η προϋπάρχουσα χρήση γης και άλλοι κρίσιμοι παράγοντες για τη δημιουργία νέων αμπελώνων.
Photo Credit: Van Leeuwen C. et al. (2024)
Οι κερδισμένοι
Αντίθετα, μεταξύ 11% και 25% των υφιστάμενων περιοχών με κρασί θα μπορούσαν να παρουσιάσουν αύξηση της παραγωγής με την αύξηση της θερμοκρασίας, όπως συμβαίνει στη Βόρεια Γαλλία, στην Τασμανία (Αυστραλία) ή στην πολιτεία της Ουάσιγκτον, στη δυτική ακτή των ΗΠΑ.
Ταυτόχρονα, νέες κατάλληλες περιοχές θα μπορούσαν να αναδυθούν σε μεγαλύτερα γεωγραφικά πλάτη, όπως ο νότος του Ηνωμένου Βασιλείου, αν και οι ερευνητές τονίζουν ότι ο βαθμός αυτών των αλλαγών στην καταλληλότητα θα εξαρτηθεί από το επίπεδο της αύξησης της θερμοκρασίας.
Οι συγγραφείς τονίζουν ότι η παγκόσμια αύξηση της θερμοκρασίας θα φέρει μαζί της νέα παράσιτα και ασθένειες για το αμπέλι και ένα αυξανόμενο κύμα ακραίων καιρικών φαινομένων, όπως κύματα καύσωνα, καταρρακτώδεις βροχές και, πιθανώς, χαλάζι.
Λαμβάνοντας υπόψη αυτό, προτείνουν στρατηγικές προσαρμογής που κυμαίνονται από τη διαχείριση αμπελώνα έως τη χρήση ορισμένων ειδών μαγιάς κατά τη ζύμωση του γλεύκους, η οποία μπορεί να βοηθήσει στην ανακούφιση των χαμηλών επιπέδων οξύτητας και στη μείωση σε κάποιο βαθμό του ολοένα και πιο υψηλού αλκοολικού επιπέδου σε κρασί.
«Οι σημερινοί παραγωγοί μπορούν να προσαρμοστούν σε ένα ορισμένο επίπεδο θέρμανσης αλλάζοντας φυτικό υλικό για άλλες ποικιλίες και μοσχεύματα που είναι πιο ανθεκτικά στην ξηρασία, καταφεύγοντας σε συμπληρωματική άρδευση, όταν υπάρχουν πόροι γλυκού νερού που το επιτρέπουν ή χρησιμοποιώντας τεχνικές καλλιέργειας που καθυστερούν την ωρίμανση του σταφυλιού», επισημαίνουν.
Ωστόσο, οι ερευνητές προειδοποιούν ότι αυτά τα μέτρα δεν θα εξασφαλίσουν ότι το αμπέλι θα παραμείνει οικονομικά βιώσιμο σε όλες τις περιοχές όπου βρίσκεται τώρα, και τονίζουν ότι ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί αυτό είναι να μετριαστεί η κλιματική αλλαγή και να αποφευχθεί η αύξηση της θερμοκρασίας.
«Πρέπει να αναζητήσουμε άλλες ποικιλίες που να είναι καλύτερα προσαρμοσμένες στις νέες κλιματικές συνθήκες και, αν δεν τις βρούμε ανάμεσα σε αυτές που ήδη υπάρχουν, οφείλουμε να αναπτύξουμε προγράμματα γενετικής βελτίωσης», επισημαίνεται σε έρευνα του Ινστιτούτου Αγροκαλλιέργειας και Περιβαλλοντικής Έρευνας και Ανάπτυξης της Μούρθια (Imida), σε μια μελέτη που παρουσιάστηκε στην πλατφόρμα Science Media Center España.
Αυξημένες θερμοκρασίες
Η ποιότητα στο κρασί είναι πολύ ευαίσθητη στη θερμοκρασία κατά την ωρίμανση του σταφυλιού. Όταν οι θερμοκρασίες είναι πολύ χαμηλές, τα κρασιά τείνουν να εμφανίζουν πράσινο και όξινο προφίλ. Αντίθετα, όταν οι θερμοκρασίες είναι πολύ υψηλές, τα κρασιά έχουν υψηλά επίπεδα αλκοόλ και χαμηλά επίπεδα οξύτητας, με αρώματα μαγειρεμένων φρούτων και όχι αρώματα φρέσκων φρούτων.
Επιλέγοντας ποικιλίες σταφυλιού σε σχέση με το τοπικό κλίμα (για παράδειγμα ποικιλίες πρώιμης ωρίμανσης σε ψυχρά κλίματα και ποικιλίες όψιμης ωρίμανσης σε θερμά κλίματα), η ωρίμανση σε ιδανικές θερμοκρασίες μπορεί να επιτευχθεί σε ένα ευρύ φάσμα κλιματικών συνθηκών.
Ως αποτέλεσμα, υπό τις τρέχουσες κλιματικές συνθήκες, οι βέλτιστες συγκομιδές λαμβάνουν χώρα τον Σεπτέμβριο έως τις αρχές Οκτωβρίου στο βόρειο ημισφαίριο (Μάρτιος ή αρχές Απριλίου στο νότιο ημισφαίριο) στις περισσότερες γνωστές αμπελοοινικές περιοχές, όταν οι θερμοκρασίες δεν είναι ούτε πολύ χαμηλές ούτε πολύ υψηλές.
«Στις περισσότερες από τις αμπελοοινικές περιοχές του κόσμου, η συγκομιδή έχει επιταχυνθεί μεταξύ δύο και τριών εβδομάδων τα τελευταία χρόνια, και αυτό αλλάζει την απόδοση των σταφυλιών, τη σύνθεσή τους στη συγκομιδή και την τελική ποιότητα στο κρασί», τονίζουν οι συγγραφείς της μελέτης.
Οι ερευνητές, από γαλλικά και ιταλικά πανεπιστήμια, τμηματοποιούν κάθε ήπειρο και τις αμπελουργικές της περιοχές σε μεγάλες περιοχές που ορίζονται από συγκεκριμένες κλιματικές συνθήκες και σε καθεμία από αυτές εξετάζουν τις συνέπειες των αλλαγών στη θερμοκρασία, τις βροχοπτώσεις, την υγρασία, την ακτινοβολία και το διοξείδιο του άνθρακα στην παραγωγή κρασιού.
Τα συμπεράσματά τους αποκαλύπτουν έναν σημαντικό κίνδυνο μη προσαρμογής στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής μεταξύ 49% και 70% στις υπάρχουσες αμπελοοινικές περιοχές, ο οποίος ποικίλλει ανάλογα με το βαθμό θέρμανσης που φτάνει ο πλανήτης (επί του παρόντος είμαστε κοντά σε αύξηση 1,5 βαθμού κατά μέσο όρο σε σύγκριση με την προβιομηχανική εποχή).
Ο αντίκτυπος θα είναι μεγαλύτερος σε περιοχές που έχουν ήδη θερμό και ξηρό κλίμα, όπως συμβαίνει στο 90% των παράκτιων και πεδινών αμπελουργικών περιοχών της Ισπανίας, της Ιταλίας, της Ελλάδας και της Νότιας Καλιφόρνιας.
Πηγή: The drinks business
