Τη δική τους «ξηρασία» ζουν εδώ και κάποια χρόνια αρκετά ελληνικά νησιά. Αυτό δεν είναι φετινό φαινόμενο. Φέτος όμως, κάτι έχει αλλάξει. Οι ακραίες μετεωρολογικές μεταβολές και η κακή διαχείριση των υδάτινων πόρων είναι, κατά τους ειδικούς, οι βασικοί παράγοντες που δημιουργούν συνθήκες τοπικής λειψυδρίας, η οποία ταλαιπωρεί κάθε καλοκαίρι κατοίκους και τουρίστες.
Τη θερινή περίοδο, που ο πληθυσμός υπερδιπλασιάζεται, το φαινόμενο των μικρών αλλά καθημερινών διακοπών υδροδότησης για να γεμίσουν τα αποθεματικά ή να αρδευτούν τα χωράφια είναι συνηθισμένο.
Η λειψυδρία επιδεινώνεται από τις κλιματικές αλλαγές, τη μείωση των βροχοπτώσεων και το φαινόμενο του θερμοκηπίου. Σε ορισμένες περιπτώσεις μάλιστα, η στάθμη του υδροφόρου ορίζοντα έχει κατέβει σημαντικά και η έλλειψη ακόμη και πόσιμου νερού αποτελεί καθημερινότητα για τους κατοίκους πολλών μικρών νησιών.
Συγκεκριμένα στην περίπτωση του νησιού της Σερίφου, ο Δήμαρχος του νησιού Κωνσταντίνος Ρεβίνθης, μιλώντας στην ΕΡΤ3 , ανέφερε: «Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στην κορυφή της τουριστικής περιόδου αλλά οι οικισμοί του νησιού τροφοδοτούνται καθόλη τη διάρκεια της ημέρας» και πρόσθεσε: «Προσπαθούμε να μην υπάρχουν διακοπές γιατί σε δίκτυα τόσο πεπαλαιωμένα μπορεί να δημιουργηθούν και άλλα προβλήματα, πρόσθεσε. Το νερό του νησιού προέρχεται τόσο από πηγές, όσο και από γεωτρήσεις αλλά και το φράγμα».
Σύμφωνα με τον Ρεβίνθη, το φράγμα έχει να γεμίσει από τον χειμώνα του 2019. Τους τελευταίους δύο χειμώνες μάλιστα έχει βρέξει συνολικά μόνο τέσσερις φορές, με αποτέλεσμα η στάθμη του νερού να βρίσκεται στα χαμηλότερα επίπεδα της τελευταίας 20ετίας.
Ύστερα από την πενταετή αυτή ανομβρία, σήμερα απομένουν στο φράγμα μόλις 10.000 κυβικά μέτρα νερό –όταν η μέγιστη χωρητικότητα του αγγίζει τις 720.000.
«Πριν από μία εβδομάδα τέθηκε σε λειτουργία και μονάδα αφαλάτωσης που μας βοηθά αυτήν την ώρα με την κορύφωση της κατανάλωσης», κατέληξε ο δήμαρχος, λέγοντας πως «αναμένουμε τις βροχοπτώσεις του φθινοπώρου στη συνέχεια».
Τα νησιά πρέπει να κινητοποιηθούν πολλαπλώς
Το πρόβλημα του νερού στα νησιά δεν είναι για το πόσιμο νερό. Είναι για τις οικιακές δουλειές, αλλά κυρίως για τις καλλιέργειες. Ήδη φέτος το καλοκαίρι συναντάται έλλειψη σε φρούτα και λαχανικά και σε κάποιες περιοχές το ζήτημα είναι ζωτικό για το μέλλον, όπως στη Νάξο για την πατάτα της ή στη Σαντορίνη για την αμπελουργία της. (Τα έχουμε καταγράψει εδώ κι εδώ)
Η έλλειψη αρδευτικού νερού δεν προκύπτει μόνο από την έλλειψη βροχοπτώσεων που δεν έχει ενισχύσει τις δεξαμενές και τις μονάδεα αφαλάτωσης, αλλά κι από την λανθασμένη διάθεση του νερού. Ο υπερτουρισμός φέρνει εκτός σχεδίου δομήσεις, πολυτελή θέρετρα, αυτά έχουν πισίνες, επομένως ένα μεγάλο μέρος του νερού διοχετεύεται για να γεμίσουν οι πισίνες.
Αυτό δε μπορεί να γίνεται ανεξέλεγκτα, όταν αγρότες δεν έχουν να ποτίσουν με καθαρό νερό τη γη τους. Έτσι, κάποια νησιά έχουν πάρει αποφάσεις με στόχο τον έλεγχο αυτής της κατάστασης.
Πιο συγκεκριμένα, είναι 3 νησιά που δείχνουν τον δρόμο:
- Στην Κάρπαθο έχει τεθεί περιορισμός στην χρήση νερού για γέμισμα σε πισίνες
- Στη Σέριφο έχουν γίνει αυστηροί περιορισμοί στο νερό που θα διατίθεται για γέμισμα
- Στους Λειψούς, ένα νησί-πρότυπο, έχει απαγορευτεί από πέρσι η κατασκευή νέων πισινών
Αυτό που κάνουν τα 3 αυτά νησιά, είναι μόνο ένα μικρό βήμα, που μπορεί όμως να κάνει μεγάλη διαφορά, εφόσον συνδυαστεί με άλλες κινήσεις που θα διοχετεύσουν πιο αποδοτικά το διαθέσιμο νερό. Και μακάρι να πληθύνουν!
