Κάθε χρόνο επιστήμονες στη Νέα Ζηλανδία μελετούν τους πιο εμβληματικούς παγετώνες της χώρας που «κατεβαίνουν» από τις νότιες Άλπεις και εκτείνονται κατά μήκος του Νοτίου Νησιού. Στα τέλη Μαρτίου, η ομάδα των επιστημόνων πέρασε οκτώ ώρες πετώντας πάνω από τις κορυφές, τραβώντας χιλιάδες φωτογραφίες παγετώνων για την ετήσια έρευνα χιονιού. Ο Andrew Mackintosh, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Monash της Αυστραλίας που βρισκόταν στην πτήση, είπε σε μια δήλωση ότι ήταν «σοκαρισμένος» από αυτό που είδαν! Μερικοί από τους μικρότερους παγετώνες είχαν σε μεγάλο βαθμό εξαφανιστεί, είπε, ενώ οι διάσημοι παγετώνες Φραντς Γιόζεφ και Φοξ έδειξαν έντονα σημάδια υποχώρησης.
«Οι παρατηρήσεις φέτος ενισχύουν την άποψη ότι συνεχίζουμε να βλέπουμε απώλεια πάγου στις νότιες Άλπεις», είπε στο CNN ο Andrew Lorrey, επιστήμονας στο Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας για το Νερό και την Ατμόσφαιρα (NIWA) και συντονιστής της έρευνας.
Τι επηρέασε τους παγετώνες
Δύο χρόνια έντονης ζέστης που έσπασε ρεκόρ έχει επηρεάσει τους παγετώνες – το 2022 ήταν η θερμότερη χρονιά της Νέας Ζηλανδίας ποτέ, καταρρίπτοντας ένα ρεκόρ που είχε σημειωθεί μόλις ένα χρόνο νωρίτερα. Αλλά η τάση μείωσης του πάγου είναι μακροπρόθεσμη.
Η έρευνα χιονιού που διοργανώνεται από το NIWA, πραγματοποιείται σχεδόν κάθε χρόνο για σχεδόν πέντε δεκαετίες και στοχεύει να καταγράψει ένα στιγμιότυπο από ένα σύνολο περισσότερων από 50 παγετώνων – που κυμαίνονται σε μέγεθος και υψόμετρο – όσο το δυνατόν πιο κοντά στο τέλος του λιώματος του χιονιού και του πάγου.
Οι επιστήμονες εξετάζουν συγκεκριμένα το χιόνι που τους καλύπτει. Το χιόνι, το οποίο παρέχει ένα θρεπτικό και προστατευτικό στρώμα για τους παγετώνες, ξεκινά το φθινόπωρο και συνεχίζεται μέχρι την άνοιξη.
Ο Lorrey έχει μια οικονομική αναλογία για τη διαδικασία: Το χιόνι είναι σαν μια κατάθεση αποταμίευσης για τον παγετώνα, ένα απόθεμα έναντι της θερμότερης περιόδου που ακολουθεί. Όταν η περίοδος τήξης ξεκινά την άνοιξη, πρέπει να περάσει από αυτόν τον «λογαριασμό αποταμίευσης» του νέου χιονιού πριν φτάσει στο σώμα του παγετώνα.
Σε χρόνια που η γραμμή του χιονιού είναι χαμηλότερη στο βουνό, ο παγετώνας μπορεί να διογκωθεί και να είναι σε θέση να προχωρήσει πιο κάτω στην πλαγιά – έχει μια υγιή ισορροπία. Αλλά όταν η γραμμή του χιονιού είναι ψηλότερα, μεγαλύτερο μέρος του παγετώνα εκτίθεται σε τήξη – στέλνοντάς τον στο κόκκινο – και θα συρρικνωθεί.
«Αυτή τη στιγμή, βλέπουμε γρήγορες αλλαγές να συμβαίνουν στα βουνά, με ενδείξεις ότι η άνοδος της γραμμής χιονιού επιταχύνεται μαζί με την απώλεια πάγου», είπε ο Lorrey.
Τα αποτελέσματα από τη φετινή πτήση θα τροφοδοτηθούν σε μια έκθεση για τη μακροπρόθεσμη μεταβλητότητα στους παγετώνες, η οποία θα δημοσιευτεί αργότερα μέσα στο έτος.
«Καθώς η τρέχουσα τάση αύξησης της θερμοκρασίας συνεχίζεται, θα συνεχίσουμε να χάνουμε περισσότερους παγετώνες», είπε ο Lorrey. Και αυτό είναι μια παγκόσμια τάση. Έως και οι μισοί παγετώνες του κόσμου θα μπορούσαν να εξαφανιστούν μέχρι το τέλος του αιώνα, ακόμη και αν επιτευχθούν φιλόδοξοι κλιματικοί στόχοι, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύθηκε τον Ιανουάριο. Εκτός από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, οι φυσικές κλιματικές διακυμάνσεις έπαιξαν επίσης ρόλο.
