Περιεχόμενα
Θα το γράφουμε κάθε, μα κάθε φορά. Οι Έλληνες είναι ένας λαός εκπαιδευμένος στο να βρωμίζει, στο να παράγει σκουπίδια. Δεν είναι μόνο το σπίτι μας. Μια παραλία να κοιτάξετε, θα πάρετε την απάντηση. Δεν ξέρουμε να ανακυκλώνουμε, δεν έχουμε καλό σύστημα αποκομιδής, το κράτος αγνοεί τις ευρωπαϊκές ντιρεκτίβες και προτιμά τα πρόστιμα, εξυπηρετώντας άλλα συμφέροντα και προωθώντας πρακτικές ακατάλληλες. Είναι διπλό πρόβλημα. Απαίδευτος και αδιάφορος για τους νόμους λαός, ανίκανο να εφαρμόσει νόμους το κράτος. Τα καλοκαίρια, τα σκουπίδια που αφήνουμε στις παραλίες μας, είναι αναρίθμητα.
Μια καθαρή παραλία μας προκαλεί αίσθηση φρεσκάδας, ηρεμίας και ευχάριστης ανανέωσης. Η καθαρότητα των νερών και της ακτής δημιουργεί μια αίσθηση ασφάλειας και σεβασμού προς το περιβάλλον, προσφέροντας ένα πιο ευχάριστο και ευχάριστο περιβάλλον για χαλάρωση και απόλαυση. Μια τέτοια παραλία ενισχύει την αίσθηση σύνδεσης με τη φύση και μας επιτρέπει να απολαύσουμε τη θάλασσα και το τοπίο χωρίς ανησυχίες.
Η Ελλάδα φημίζεται για τις εκπληκτικές και καθαρές παραλίες της. Η ακτογραμμή της εκτείνεται σε πάνω από 15.000 χιλιόμετρα, ενώ τα νησιά και οι νησίδες της ανέρχονται σε περίπου 6.000. Ανάμεσα σε αυτά, υπάρχουν παραλίες που διακρίνονται για τα κρυστάλλινα νερά τους, τις εντυπωσιακές ακτές και την πλούσια χλωρίδα και πανίδα που κοσμούν την περιοχή γύρω τους.
Υπάρχει δυστυχώς και η άλλη εικόνα καθώς οι ελληνικές παραλίες καταγράφουν αρνητικό ρεκόρ στη συσσώρευση απορριμμάτων με το 82,5% εξ αυτών να είναι τεχνητά πολυμερή/πλαστικά.
Οι πιο ρυπασμένες παραλίες (αναφορικά με την οριακή τιμή των 20 αντικειμένων που συγκεντρώθηκαν ανά 100 μέτρα παραλίας είναι): η παραλία Ερωτοσπηλιά (Πόρτο Ράφτη), η παραλία Βαγιωνιά (Πόρος), οι Απολλώνιες Ακτές Βούλας και η παραλία Καλαμακίου. Από την άλλη, οι πέντε λιγότερο ρυπασμένες παραλίες είναι η παραλία «Του Ψηλού το Ρούμα» (Σφακιά), η παραλία Παληού Καβάλας, η παραλία Στεγνών (Ρόδος), το Καραβοστάσι στην Πέρδικα Θεσπρωτίας και η παραλία Ρακοποτάμου (Αγιόκαμπος-Λάρισα).
«Υιοθέτησε μια παραλία»
Τα στοιχεία προέρχονται από την τριετή έκθεση του προγράμματος παρακολούθησης της παράκτιας ρύπανσης «Υιοθέτησε μια Παραλία» για την περίοδο 2021-2024, η οποία δημοσιεύθηκε από τη WWF Ελλάς. Στην έκθεση καταγράφονται οι πιο συχνές κατηγορίες απορριμμάτων στις παραλίες και αναφέρονται οι παραλίες με τη μεγαλύτερη και τη μικρότερη ρύπανση στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με την έκθεση, το 50% των αντικειμένων που συλλέχθηκαν και καταγράφηκαν στην Ελλάδα από τον Μάρτιο του 2021 έως τον Απρίλιο του 2024 προέρχονται από μόλις 5 κατηγορίες. Τα αποτσίγαρα παραμένουν το πιο συχνό εύρημα στις περισσότερες «υιοθετημένες παραλίες», αντιπροσωπεύοντας σχεδόν το 25% των συνολικών απορριμμάτων. Στη συνέχεια, καταγράφονται τα μικρά κομμάτια πλαστικών (μεγέθους από 2,5 έως 50 εκ.), τα πλαστικά καπάκια, τα καλαμάκια και τα κομμάτια πολυστερίνης (π.χ. φελιζόλ).
Σύμφωνα με τα δεδομένα της έκθεσης, το σύνολο των απορριμμάτων που καταγράφηκαν κατά την εξεταζόμενη περίοδο σε 192 παραλίες, οι οποίες παρακολουθούνταν και ελέγχονταν τουλάχιστον μία φορά το χρόνο, ανέρχεται σε 298.000.
Ο μέσος όρος των 20 πιο συχνών ευρημάτων σε κάθε παραλία και για κάθε καταγραφή σε δείγμα 100 μέτρων παραλίας είναι ο εξής: 429 αποτσίγαρα, φίλτρα και συσκευασίες φίλτρων, 159 κομμάτια πλαστικού, 117 πλαστικά καπάκια μπουκαλιών, 99 πλαστικά καλαμάκια, ενώ ακολουθούν φελιζόλ, μικρές σακούλες, μπουκάλια και άλλα αντικείμενα.
Τι συμβαίνει στη Μεσόγειο
Το πρόγραμμα «Υιοθέτησε μια παραλία» είναι μια πρωτοβουλία «επιστήμης των πολιτών» (citizen science), η οποία στηρίζεται στη συμμετοχή ομάδων πολιτών που εκπαιδεύονται από το προσωπικό του WWF για την παρακολούθηση και καταγραφή των απορριμμάτων.
Ξεκίνησε στην Ελλάδα το 2021 και μέχρι σήμερα έχει κινητοποιήσει 173 εθελοντικές ομάδες σε όλη τη χώρα, οι οποίες έχουν «υιοθετήσει» 192 παραλίες και πραγματοποιήσει 434 δράσεις συλλογής και καταγραφής απορριμμάτων. Το 2023, το πρόγραμμα επεκτάθηκε στην Τουρκία και την Τυνησία, με την υποστήριξη των εθνικών γραφείων του WWF σε αυτές τις χώρες, ενώ το 2024 προστέθηκε και η Ιταλία στην πρωτοβουλία.
Με αφορμή την πρώτη επέκταση του προγράμματος, η φετινή έκθεση περιλαμβάνει επιπλέον απολογιστικά δεδομένα για την παράκτια ρύπανση στις δύο αυτές χώρες (2023-2024), παρέχοντας έτσι μια πιο ολοκληρωμένη εικόνα για την κατάσταση στη Μεσόγειο.
Τα στοιχεία από την Τουρκία και την Τυνησία δείχνουν κάποιες ομοιότητες με την Ελλάδα. Τα πιο συχνά ευρήματα σε 338 παραλίες περιλαμβάνουν αποτσίγαρα (78.816), κομμάτια πλαστικού (30.500), πλαστικά καπάκια και ποτήρια (23.315), πλαστικά καλαμάκια (17.280) και κομμάτια φελιζόλ (12.523).
