Περιεχόμενα
Ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι κάτοικοι κι οι ψαράδες στην Σιέρα Λεόνε, είναι η παράνομη βιομηχανική αλιεία από ξένους, που λεηλατούν τους πληθυσμούς ψαριών. Οι παράκτιες κοινότητες επηρεάζονται ολοένα και περισσότερο, καθώς αποδυναμώνονται. Τουλάχιστον 13.000 μικρά σκάφη αποχωρούν καθημερινά από την ακτογραμμή μήκους της Σιέρα Λεόνε. Η αλιεία απασχολεί 500.000 ανθρώπους από τα σχεδόν 8 εκατομμύρια άτομα κι αντιπροσωπεύει το 12% της οικονομίας. Επίσης, αποτελεί το 80% της κατανάλωσης πρωτεΐνης του πληθυσμού.
Ψαράδες, όπως ο Joseph Fofana, βγάζουν λιγότερο από 5 ευρώ για 14 ώρες στη θάλασσα στρυμωγμένοι με 20 άνδρες. Όλοι πληρώνουν τον ιδιοκτήτη για τη χρήση του σκάφους του, καθώς είναι η μόνη δουλειά που μπορούν να κάνουν. Όσοι μίλησαν στην Guardian, παραπονέθηκαν ότι τα αλιεύματά τους μειώνονται ραγδαία λόγω της συνεχιζόμενης υπεραλίευσης. «Πριν από πολλά χρόνια, μπορούσες να δεις ψάρια στο νερό από εδώ, ακόμα και μεγάλα», λέει χαρακτηριστικά ο Fofana.
Η αλιευτική κοινότητα του Tombo επιρρίπτει ευθύνες στους ξένους, καθώς το 40% των βιομηχανικών αδειών ανήκουν σε κινεζικά πλοία. Αν και νόμιμο, οι ντόπιοι λένε ότι πληρώνουν πενιχρά τέλη για τις άδειες. Παράλληλα, δεν ενισχύουν καθόλου την τοπική οικονομία, αντίθετα την αποδυναμώνουν.
Η παράνομη αλιεία κοστίζει στη Σιέρα Λεόνε 50 εκατομμύρια δολάρια το χρόνο, σύμφωνα με τον Πρόεδρο, Julius Maada Bio. Πέρυσι, μια κοινή επιχείρηση του ναυτικού της χώρας και της οργάνωσης προστασίας Sea Shepherd Global οδήγησε στη σύλληψη πέντε αλιευτικών σκαφών ξένης ιδιοκτησίας μέσα σε δύο ημέρες. Δύο έφεραν την κινεζική σημαία κι αλίευαν χωρίς άδεια.
Οι εχθροπραξίες μεταξύ ντόπιων και παράνομων είναι επίσης συχνό φαινόμενο. Οι Tombo καταγγέλλουν ότι αντιμετωπίζουν επιθέσεις από τα ξένα πληρώματα. Ένας ψαράς ανέφερε ότι πέταξαν βραστό νερό όταν τους επέπληξε για το ψάρεμα σε περιοχές όπου απαγορεύονται οι μηχανότρατες. Πολλοί έχουν φτάσει σε σημείο να μην μπορούν να ταΐσουν τις οικογένειές τους. Έτσι, αναγκάζονται να αναζητήσουν σε άλλα νερά τροφή, όπως στον Ατλαντικό.
Σιέρα Λεόνε και άλλες χώρες της Αφρικής πλήττονται από την λαθραία αλιεία
Η Κίνα θεωρείται ο χειρότερος παραβάτης της αλιείας σε 152 χώρες. Σε ολόκληρη τη δυτική Αφρική, η παράνομη τράτα καταστρέφει τα θαλάσσια οικοσυστήματα και υπονομεύει την τοπική αλιεία, η οποία αποτελεί κρίσιμη πηγή θέσεων εργασίας και επισιτιστικής ασφάλειας. Μια μελέτη το 2017 διαπίστωσε ότι η Σιέρα Λεόνε, η Σενεγάλη, η Μαυριτανία, η Γκάμπια, η Γουινέα-Μπισάου και η Γουινέα χάνουν 2,3 δισεκατομμύρια δολάρια ετησίως λόγω της λαθραίας αλιείας. Αντιστοιχεί στο 65% των νόμιμα αναφερόμενων αλιευμάτων.
Οι παράκτιες κοινότητες της Σιέρα Λεόνε αντιμετωπίζουν τις συνέπειες από τη νόμιμη και παράνομη υπεραλίευση. Η Κίνα επίσης βρίσκεται στην κορυφή των αδειοδοτημένων αγορών. «Ο κινεζικός στόλος παίρνει τα κέρδη της αλιείας εδώ και 30 χρόνια και ο αντίκτυπος στα ιχθυαποθέματα είναι τεράστιος», λέει ο Stephen Akester, σύμβουλος του Υπουργείου Αλιείας και Θαλάσσιων Πόρων της Σιέρα Λεόνε μεταξύ 2009 και 2021.
Έχουν γίνει προσπάθειες για τη διαχείριση του τομέα. Σε αυτές περιλαμβάνεται η δημιουργία ζώνης παράκτιων περιοχών που απαγορεύουν την αλιεία που δεν σχετίζεται με βιοποριστικούς λόγους στα έξι ναυτικά μίλια από την ακτή, η εγκατάσταση ανιχνευτών κίνησης σε βιομηχανικές μηχανότρατες και η δημιουργία κοινοτικών αλιευτικών ενώσεων για την προώθηση της βιωσιμότητας. Ωστόσο, είχαν μέχρι στιγμής περιορισμένο αντίκτυπο λόγω προκλήσεων αστυνόμευσης και χρηματοδότησης, σύμφωνα με αξιωματούχους. Μια μηνιαία απαγόρευση της βιομηχανικής αλιείας το 2019 θεωρήθηκε πολύ σύντομη για την αναπλήρωση των αποθεμάτων.
«Τα ψάρια πηγαίνουν στους Κινέζους»
«Λαμβάνουμε πολλές αναφορές για παράνομη αλιεία», λέει ο Abbas Kamara, αξιωματικός στο υπουργείο αλιείας του Tombo. «Είναι δύσκολο να τις επιβεβαιώσουμε. Οι μηχανότρατες δουλεύουν μέρα νύχτα. Τα ψάρια είναι πολύ σημαντικά για την Tombo, είναι για να επιβιώνουν οι άνθρωποι. Πλέον τα ψάρια πηγαίνουν στους Κινέζους», λέει ο Kamara.
Επίσης, η Amara Kalone, από το Ίδρυμα Περιβαλλοντικής Δικαιοσύνης , μια φιλανθρωπική οργάνωση που παρακολουθούσε ξένα σκάφη στη Σιέρα Λεόνε μέχρι πέρυσι, όταν τελείωσε η χρηματοδότηση, λέει ότι οι στόλοι προσαρμόζουν τις τακτικές τους για να αποφύγουν τους περιορισμούς κατά της βιομηχανικής αλιείας. Κάποιοι κινούνται σε γκρίζες ζώνες ή χρησιμοποιούν δίχτυα που δεν εντοπίζονται.
Τέλος, οι επιδρομές αλιευτικών πληρωμάτων από γειτονικές χώρες όπως η Γουινέα και η Λιβερία, που αλιεύουν ψάρια σε προστατευμένους τόπους αναπαραγωγής, καταστρέφουν τους πληθυσμούς των ψαριών, σύμφωνα με τον Salieu Sankoh, συντονιστή του Περιφερειακού Αλιευτικού Προγράμματος Δυτικής Αφρικής στη Σιέρα Λεόνε. «Αποτελεί σοβαρή απειλή για τη διατροφή του πληθυσμού», λέει. «Μερικά τοπικά σκάφη πηγαίνουν στη θάλασσα και επιστρέφουν χωρίς τίποτα».
