Το 2022 ήταν το θερμότερο έτος στην Ιστορία της Βαρκελώνης. Από τότε που ξεκίνησε η καταγραφή, το περασμένο έτος ανέβασε τη θερμοκρασία ψηλότερα από κάθε άλλη φορά.
Στη δεξαμενή της Βαρκελώνης, το αποθεματικό Sau, ομάδες με μικρές βάρκες παλεύουν τις τελευταίες ημέρες να βγάλουν τα ψάρια με δίχτυα, πριν πεθάνουν εκεί και σαπίσει το νερό και δεν μπορεί να καταναλωθεί. Πρόκειται για τη δεξαμενή όπου βρίσκεται η μεσαιωνική εκκλησία, η οποία κάποτε καλυπτόταν από νερό και τώρα είναι η μισή πάνω από την επιφάνεια.
Τα επίπεδα του νερού στο Sau έχουν πέσει κάτω από το 10% της χωρητικότητας του ρεζερβουάρ και αυτό που έχει απομείνει, υπάρχει φόβος πως έχει μολυνθεί. Γι’ αυτό, εκτός από τα ψάρια, οι ομάδες μεταφέρουν και το νερό σε άλλη δεξαμενή.
«Προσπαθούμε να μεταφέρουμε το νερό όσο γρηγορότερα γίνεται, γιατί η ποιότητα του, ενώ τον χειμώνα ήταν καλή, την άνοιξη θα γίνεται όλο και χειρότερη και προσπαθούμε να αφαιρέσουμε όσα ψάρια μπορούμε», αναφέρει στο BBC ο επικεφαλής του Οργανισμού Καταλανικού Νερού (ACA).
Το Sau βρίσκεται στα 100 χιλιόμετρα μακριά από το κέντρο της Βαρκελώνης και αποτελεί το ρεζερβουάρ από το οποίο προμηθεύονται νερό, όχι μόνο η πρωτεύουσα της Καταλονίας, αλλά και άλλες πόλεις στην βορειοανατολική περιφέρεια. Πλέον, αποτελεί το μεγαλύτερο σύμβολο της κλιματικής κρίσης που πλήττει το πολυτιμότερο αγαθό.
Η συγκεκριμένη περιοχή αντιμετωπίζει τα τελευταία 2.5 χρόνια μια ξηρασία χωρίς προηγούμενο, αφού για 2.5 χρόνια οι βροχές είναι ελάχιστες.
Τον Μάρτιο το ρεζερβουάρ έφτασε στο 8% της χωρητικότητας, ποσοστό που είναι τρομακτικά πεσμένο, αν συνυπολογίζει κάποιος ότι πέρσι τέτοια εποχή ήταν στο 55%.
«Δεν το έχω ξαναδεί τόσο άδειο. Είναι τόσο λυπηρό αν το έχεις δει γεμάτο. Αλλά έτσι είναι πια τα πράγματα. Η κλιματική αλλαγή είναι αυτή και όποιος την αμφισβητεί, δεν ξέρω τι μπορώ να του πω», αναφέρει ο Αγκουστέν Τοράντ, ένας 70χρονος που ζει κοντά στο Sau.
Αυτό που συμβαίνει στην Καταλονία, δεν είναι μοναδικό. Σε όλη την Ισπανία υπάρχουν αντίστοιχα προβλήματα. Στα μέσα Μαρτίου το ρεζερβουάρ στο Γουαδαλκιβίρ στην Ανδαλουσία ήταν στο 26% της χωρητικότητας και στην Σεγούρα, στα νοτιοανατολικά της χώρας, ήταν στο 36%.
Τον Μάρτιο η μετεωρολογική υπηρεσία της Ισπανίας, η AEMET, είχε ανακηρύξει τη χώρα σε ένα καθεστώς συνεχιζόμενης μετεωρολογικής ξηρασίας που ξεκίνησε πριν έναν χρόνο.
Τεράστιο το πρόβλημα στη Μεσόγειο
Αξίζει να αναφερθεί πως οι ξηρασίες δεν είναι πάντοτε αποτέλεσμα της κλιματικής αλλαγής. Κάποιες φορές, η αυξανόμενη θερμότητα στην ατμόσφαιρα απορροφά περισσότερη υγρασία από το έδαφος. Πλέον όμως, η συχνότητα των ξηρασιών θα είναι όλο και μεγαλύτερη.
Περιοχές όπως αυτή της Καταλονίας, θα είναι πάντοτε πιο έκθετες, σύμφωνα με τον Μιγκέλ Μανθανάρες, μετεωρολόγο της Βαρκελώνης.
«Η Μεσόγειος είναι από τις πιο ευάλωτες περιοχές ως προς την κλιματική αλλαγή και χώρες όπως η Γαλλία, η Ιταλία, η Ελλάδα και αυτές των Βαλκανίων, είναι σε μεγάλο κίνδυνο. Καθώς η Μεσόγειος είναι μια περίκλειστη θάλασσα, έχει το δικό της ατμοσφαιρικό περιβάλλον».
Ο Μανθανάρες εξηγεί ότι υπάρχουν παράγοντες που κάνουν τις ξηρασίες χειρότερες και στη Βαρκελώνη αυτοί αφορούν τον πληθυσμό των 5.5 εκατομμυρίων που αυξάνει τη ζήτηση, γι’ αυτό και η καταλανική κυβέρνηση έχει θέσει όριο χρήσης νερού, απαγορεύοντας σε συγκεκριμένες περιόδους το πλύσιμο των αυτοκινήτων ή το πότισμα των κήπων, ενώ στις επιχειρήσεις έχει μειώσει το όριο κατά 15%. Επίσης, καθώς στις καλλιέργειες χρησιμοποιείται το 80% του νερού, η τοπική διοίκηση έχει μειώσει κατά 40% την κατανάλωση.
Κάτι τέτοιο από τη μία μειώνει την κατανάλωση, αλλά μειώνει και το μέγεθος της παραγωγής, προκαλώντας ελλείψεις σε βασικά αγαθά, ελλείψεις που δεν θα επηρεάσουν μόνο την Ισπανία, αλλά και τις αγορές στις οποίες εξάγει. Και δεν θα τις επηρεάσει μόνο στην έλλειψη, αλλά και στις τιμές των προϊόντων.
«Είναι μια πολύ κρίσιμη περίπτωση. Αυτή η ξηρασία στην Καταλονία είναι μαραθώνιος. Η ανησυχία είναι πως είμαστε σε επιφυλακή όχι για δύο χρόνια, αλλά για τρία ή τέσσερα χρόνια».