Περιεχόμενα
Κάποιες σειρές ή ταινίες αρχίζουν από ένα στρατηγικό πλεονέκτημα που αφορά στην ιστορία τους, στην κεντρική ιδέα του σεναρίου. Και οι 17 Κλωστές είχαν αυτό το πλεονέκτημα. Καλώς ή κακώς, όμως, όταν προβάλλονται σε συνδρομητική πλατφόρμα, δεν απευθύνονται στο ίδιο μέγεθος κοινού. Η σειρά είχε αφήσει πάρα πολύ καλές εντυπώσεις στις αρχές του 2024, όταν προβλήθηκε στην Cosmote TV που είναι στην παραγωγή, και τώρα, που κάνει πρεμιέρα στο MEGA, θα ξεπεράσει όλες τις άλλες σειρές.
Μια σειρά που βασίζεται σε πραγματικά γεγονότα, στα όσα καταγράφονται σε βιβλίο του Πάνου Δημάκη για την μεγαλύτερη μαζική δολοφονία στην Ιστορία της Ελλάδας από την αρχή που υπάρχει καταγραφή.
Στα Κύθηρα αυτή η ιστορία είναι σαν κληρονομιά. Κληρονομιά γεμάτη πόνο ένθεν κακείθεν, αλλά κληρονομιά.
Το στόρι στο οποίο βασίστηκε η σειρά
Κάπου στα 1909, ένας νεαρός τσαγκάρης βρίσκεται να κατηγορείται πως παρενόχλησε τη γυναίκα ενός προύχοντα του νησιού και ξαφνικά όλες οι γυναίκες που πήγαιναν στο μαγαζί του για να τους φτιάξει τα παπούτσια, σταματάνε. Η δουλειά του καταστρέφεται και δεν τον θέλει πια και η κοπέλα που είχε αρραβωνιαστεί.
Καθότι δε μπορούσε να ζήσει, πήγε με έναν οικογενειακό φίλο που δούλευε στην Αθήνα, στον Πειραιά, για να δουλέψει σε εκεί μαγαζί με παπούτσια. Η ικανότητα του ήταν αξιοθαύμαστη και αξιοζήλευτη. Και η ζήλια οδηγεί πάντα σε φθόνο και διάθεση για καταστροφή.
Έτσι, για ακόμα μια φορά ο Τσιριγώτης τσαγκάρης έπεσε θύμα της κακίας του κόσμου, με άλλους καλφάδες στο τσαγκαράδικο να του στήνουν πλεκτάνη για να τον ενοχοποιήσουν ως κλέφτη. Ο νεαρός καταλήγει στη φυλακή.
Ακόμα και μετά από αυτά, δεν το βάζει κάτω και αναζητάει δουλειά σε τσαγκαράδικο. Όμως, η ρετσινιά που έχει, τον κάνει ανεπιθύμητο. Τότε, το μίσος θεριεύει μέσα του και αποφασίζει να γυρίσει στα Κύθηρα για να πάρει εκδίκηση για όσα του έκαναν.
Από την εκδικητική του μανία, κάνει λάθος, πάει σε άλλο χωριό, σε μια εκκλησία κι εκεί, αφού χτυπάει την καμπάνα και μαζεύεται κόσμος, κάνει την επίθεσή του και σκοτώνει 15 ανθρώπους. Ο παπάς του καταφέρνει χτύπημα στον ώμο, αλλά ο τσαγκάρης ξεφεύγει αιμόφυρτος και κρύβεται για ένα 24ωρο. Η αστυνομία τον βρίσκει και οδηγείται στη φυλακή στην Αθήνα, όπου, για να γλυτώσει την εκτέλεση, αποδέχεται να γίνει δήμιος.
Στη φυλακή, σκοτώνει ακόμα έναν και μετά μπαίνει στο μάτι κάποιων Μανιατών που βρίσκονταν εκεί, οι οποίοι τον σκοτώνουν.
Ο Πάνος Βλάχος είναι το πρόσωπο της σειράς
Ακούγοντας κανείς την ιστορία με γραπτά λόγια, νιώθει μεν μια αρχική συμπόνια για τον τσαγκάρη, αλλά νιώθει και την απέχθεια της μαζικής δολοφονίας. Μέσα από τη σειρά 17 Κλωστές και τον τρόπο που χτίζουν τους χαρακτήρες ο Σωτήρης Τσαφούλιας με τους ηθοποιούς, κατανοούμε ότι τελικά τα όρια ανάμεσα στο καλό και το κακό, το ηθικό και το ανήθικο, το ανθρώπινο και το απάνθρωπο, είναι πάρα πολύ θολά.
Στα πρώτα επεισόδια της σειράς, όλα αποτυπώνονται μέσα από την οπτική του κεντρικού ήρωα, του νεαρού τσαγκάρη, και ο τηλεθεατής έχει τα δικά του μάτια. Σε αυτό βοηθάει πολύ ο Πάνος Βλάχος που αποδεικνύεται η ιδανικότερη επιλογή για αυτόν τον ρόλο, διότι διαθέτει από τη φύση του το αθώο βλέμμα, το πρόσωπο ενός ανθρώπου που διαβάζεις στις εκφράσεις του την ειλικρίνεια του, την αγάπη που έχει, το πάθος του, και αυτό το μεταδίδει στον ρόλο. Και μοιάζει να έχει δώσει κι ο ίδιος πολλά δικά του στοιχεία στον ρόλο, όχι μόνο ο ρόλος σε αυτόν.
Η σειρά ξεκινάει κάπως ρομαντικά, κάπως όμορφα, αλλά γνωρίζοντας την εξέλιξη της ιστορίας, αρχίζεις σε κάθε στιγμή να προετοιμάζεις το μέσα σου για αυτό που θα έρθει και το στομάχι κάπως σφίγγεται.
Ίσως είναι καλή η επιλογή του Τσαφούλια να παρεμβάλει κάποιες σκηνές από το «μέλλον», δηλαδή δείχνοντας τον νεαρό τσαγκάρη στη φυλακή, με μακριά μαλλιά και μούσια, να του προτείνει ο αρχιφύλακας τον ρόλο του δήμιου. Σαν να προετοιμάζει το έδαφος για την βαναυσότητα που θα υποστεί ο τσαγκάρης και η οποία θα του οπλίσει το χέρι.
Έτσι αρχίζει δηλαδή και η σειρά, με αυτό το preview, οπότε ακόμα κι αν δεν ξέρεις την ιστορία, το μέσα σου έχει ενεργοποιήσει διεργασίες για κάτι σκοτεινό.
Ο λόγος λοιπόν που αξίζει να δεις αυτή τη σειρά και θα προκαλέσει μεγάλη συζήτηση, είναι γιατί, ούσα και τυχερή από το timing γιατί αυτό το ζήτημα απασχολεί αυτές τις μέρες, φωτίζει με τον τρόπο της την αυτοδικία, την ανάγκη που έχει ο άνθρωπος να απαντήσει στην εξωγενή αδικία με βάση τη δική του ηθική.
Η σειρά άπτεται της τωρινής πραγματικότητας
Αυτό είναι στην ουσία το κύριο θέμα στις 17 Κλωστές. Η διασάλευση της αντικειμενικής και προσυμφωνημένης ηθικής. Οι άνθρωποι γεννιόμαστε και μας δίνουν ως δεδομένες κάποιες αρχές, τις οποίες δεν συμφωνήσαμε εμείς να γίνουν νόρμα, αλλά κάποιοι αιώνες πριν από εμάς.
Αυτές οι αρχές συγκρούονται με το έντονο αίσθημα της απόδοσης δικαιοσύνης στις 17 Κλωστές, της ανταπόδοσης του κακού. Στην κουλτούρα μας, ιδίως στην Ελλάδα και ελέω χριστιανικής πίστης, ξέρουμε ότι αν κάνεις κάτι καλό εδώ, θα σου επιστρέψει στο επέκεινα. Αν κάνεις κάτι κακό, στην κόλαση. Επειδή όμως εδώ είναι ο παράδεισος κι η κόλαση, ο ατομικός παράδεισος και η ατομική κόλαση του καθενός, τα κακά που κάνουν οι άλλοι, κάποιοι αποφασίζουν να τα τιμωρήσουν δίχως να επαφίενται στον νόμο. Ειδικά στις αρχές του 20ου αιώνα που τα πράγματα ήταν αλλιώς.
Η σειρά παράγει, με λίγα λόγια, μια μεγάλη φιλοσοφική κουβέντα η οποία θα γίνεται όλο και πιο έντονη όσο προχωρούν τα επεισόδια και φτάνουμε στη στιγμή της εκδίκησης.
Ο τσαγκάρης, αν το δει κανείς στη ρίζα του κακού, σκότωσε 15 ανθρώπους γιατί κανείς δεν πίστεψε ότι είναι αθώος ως προς τη γυναίκα του προύχοντα, κανείς δεν πήγε κόντρα στον προύχοντα που είχε σχέδιο να τον εξοντώσει. Κι αυτό γιατί; Γιατί τόλμησε ο τσαγκάρης να πάρει έναν χώρο δίπλα στο μαγαζί για να επεκταθεί και πρόλαβε τον προύχοντα που είχε βάλει στο μάτι το σπίτι.
Οι 17 Κλωστές έχουν τη βιαιότητα της ανθρώπινης ύπαρξης απλωμένη και στεγνωμένη σαν σε μπουγάδα για να μπορεί να την δει όποιος περνάει, ακόμα και από απόσταση!
Το δε σενάριο λειτουργεί με λιτότητα, με τους ηθοποιούς στις 17 Κλωστές να έχουν μετρημένους λόγους, κοφτούς, θέλοντας να αποδώσει την σκαιότητα της εποχής, των ανθρώπων που ζουν σε μια τόσο κλειστή κοινωνία. Λίγες λέξεις και καλές.
Η σειρά αποθεώθηκε και στα social media, κυρίως για τη φωτογραφία της, για τα χρώματά, για την αισθητική της.
Ότι καλύτερο έχω δει , Παπακαλιάτη πάρε μαθήματα #17klostes
— Calchas (@Marat56900934) November 3, 2024
Εξαίσια σκηνοθεσία.Φοβάμαι να αποσπαστεί η προσοχή μου μήπως και χάσω κάποια σκηνή.Σαν ταινία είναι,δεν θυμίζει σειρά #17klostes pic.twitter.com/PRWcDgAtzK
— Elpida (@ELPIDAK97851469) November 3, 2024
ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΣΕΙΡΑΣ
Σκηνοθεσία: Σωτήρης Τσαφούλιας
Σενάριο: Μιρέλλα Παπαοικονόμου-Κάτια Κισσονέργη
Με τους: Πάνο Βλάχο, Αθηνά Τσιλύρα, Θοδωρή Κατσαφάδο, Μαρίνα Ψάλτη, Κώστα Φλωκατούλα, Κώστα Φιλίππογλου, Μάνο Βακούση, Ταξιάρχη Χάνο, Φώτη Θωμαΐδη, Θάνο Τοκάκη, Ντένια Στασινοπούλου, Μελίνα Βαμπούλα, Νατάσα Εξηνταβελώνη, Άλκηστη Πουλοπούλου, Ειρήνη Ιωάννου–Παπανεοφύτου, Στέλλα Αντύπα, Χρήστο Βελιάνο, Θράσο Σταθόπουλο, Τάσο Σωτηράκη, Νικόλα Μαραγκόπουλο, Ελένη Δαφνή και Νικόλα Δροσόπουλο.
Στη σειρά συμμετέχουν, επίσης, οι: Πυγμαλίων Δαδακαρίδης, Δήμητρα Σακαλή, Δωροθέα Βουτσαδοπούλου, Μαρία Κοντοδήμα, Κώνσταντίνος Τσεντούρος, Κωνσταντίνος Γώγουλος, Μιρέλλα Παπαοικονόμου, Γιάννης Βουλγαράκης, Κωνσταντίνος Σειραδάκης, Φώτης Πέτσος, Γιώργος Κανέλλης, Κώστας Ροζής Άπος Κυπραίος και Πέτρος Χυτήρης.